________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
101
आनिसंस
आनापानसतिकथा आनापानसतिसुत्त नपुं, म. नि. का आनापानसति-विषयक
एक सुत्त, म. नि. 3.124-132. आनापानसुत्त नपुं., स. नि. का आनापान-विषयक एक
सुत्त, स. नि. 3(1).157. आनापेति/आणापेति आ +vनी के प्रेर. का वर्त, प्र. पु.. ए. व., लाए जाने हेतु प्रेरित करता है, बुलवाता है - पेमि उ. पु., ए. व. - तेनाहं गरहभयभीतो तमेव आणापेमीति, जा. अट्ठ. 1.138; ध. प. अट्ठ. 2.43; - पेन्तो वर्त. कृ., पु., प्र. वि., ए. व. - "यंकारणा जेट्टकं ठपेत्वा कनिट्ठ आणापेन्तो जेट्ठापचायिककम्मं न करोसी"ति, जा. अट्ठ. 1.138; - न्ता तदे., ब. व. - ते च सयं आनेन्तापि अओहि आणापेन्तापि आनेन्तियेवाति वेदितब्बा, पारा. अट्ठ.. 1.214; - हि अनु., म. पु., ए. व. - ब्राह्मण, दारुगहे गणकं आणापेही ति, पारा. 49; तं तव परिसाय आणापेहीति, सु. नि. अट्ठ. 2.92; - नेय्यासि विधि., म. पु., ए. व. - ततो तं अपरिग्गहितत्ता आनेय्यासि, जा. अट्ठ. 5.213; - पेय्यं विधि, उ. पु., ए. व. - आनापेय्यं रज्जहेतु सुमित्तं भातरं मम, म. वं. 8.2; - सि अद्य. प्र. पु., ए. व. - सो “साधु भगिनी ति यक्खे आणापेसि, सु. नि. अट्ठ. 2.92; - स्सति भवि०, प्र. पु., ए. व. - एवं किर वृत्ते राजा तं आणापेस्सति, ध. प. अट्ठ. 1.258; - पेत्वा पू. का. कृ. - ते अत्तनो समीपं आणापेत्वा उपट्ठातुमेव युत्तं, म. नि. अट्ठ. (उप.प.) 3.208; - पयित्वा पू. का. कृ. - आनापयित्वा मतिमा नानापासण्डिके विसं. म. वं. 5.36; - पयित्वान पू. का. कृ. - चोरे आनापयित्वान रहस्सेन पलापिय, म. वं. 36.80; - पिय पू. का. कृ. - पेसेत्वाचरिये राजा तं आनापिय पोसयि, म. वं. 22.63; - तुं निमि. कृ. - महाबोधिं च थेरि च आनापेतं महीपति, म. वं. 18.1. आनाय पु.. [आनाय], मछली पकड़ने में प्रयुक्त जाल - थियं कुवेणि कुमिन, आनायो जालमुच्चते, अभि. प.
कि पन त्वं विसाखे, आनिसंसं सम्पस्समाना तथागतं अट्ठ वरानि याचसी ति, महाव. 384; ... नेक्खम्मे आनिसंसं पकासेसि, महाव. 20; - सा प्र. वि., ब. व. - जातकबुद्धवंसादीसु दस्सिताकारा आनिसंसा, चरिया. अट्ठ. 299; - से द्वि. वि., ब. व. - बोधिसत्तोपि पच्छतो गमने बहू आनिसंसे अद्दस, जा. अट्ठ. 1.107; आनिसंसे अनेकेपि, पवत्तयति योगिनो, अभि. अव. 1337; - सानं, ष. वि. व. व. दायकेनानिसंसानं, अनेकेसमनेन च, आदिमग्गेन संयुत्तं ..., अभि. अव. 1338; स. उ. प. के रूप में, अट्ठा., अनुमोदना., अनुस्सरणा., अनेका., अप्पमादा., अभिञा., अरज्ञा०, अरहत्ता., अविप्पटिसारा., आदीनवा.. आवसथा., आवासा., इतिवादपमोक्खा., उदारा., आरम्भा., कठिना., किमा., गुणा., दाना., निब्बाना., निब्बिदाविरागा.. पञ्जाभावना., पलिबोधा., पामुज्जा., फला., बिम्बा., महा. मेत्ता., यथाभूतजाणदस्सना., सद्धा., सीला. आदि के अन्त. द्रष्ट; ख. स. पू. प. के रूप में, - कथामुख नपुं. लाभ के विषय में कहे गए कथनों का प्रारम्भ - खं प्र. वि., ए. व. - इति सीलस्स वि य्यं आनिसंसकथामखन्ति, विसुद्धि. 1.11. -- चीवर नपुं., कठिनचीवर नामक संघकर्म में प्राप्त चीवर-विषयक विशिष्ट सुविधा या लाभ, कठिनचीवर नामक संघकर्म में प्राप्त चीवर -रं द्वि. वि., ए. व. - यो पन आनिसंसचीवरं आदाय पक्कमति, कया. अभि. टी. 257; - त्त नपुं.. आनिसंस का भाव. [आनृशंसत्त्व], लाभ की स्थिति, हितकरता, लाभप्रदता, कल्याणकारी होना - त्ता प. वि., ए. व. --- मग्गो हि समथविपस्सनानं आनिसंसत्ता विसेसोति वुत्तो, पटि. म. अट्ठ. 2.73; - दस्सन नपुं., हितों या लाभों का दिखलाई देना - नेन तृ. वि., ए. व. - सीलसम्पत्तिया च आनिसंसदस्सनेन, अ. नि. अट्ठ. 3.317; - दस्सावी त्रि., लाभ अथवा हित को देखने वाला - वी पु.. प्र. वि., ए. व. - सङ्घारे च ... निब्बाने च आनिसंसदस्सावी होतीति? कथाव. 328; - विस्स पु., ष. वि., ए. व. - आनिसंसदस्साविस्स संयोजनानं पहानन्ति, कथा. 327; - विनो पु., च./ष. वि., ए. व. - अयमानिसंसो वीरियस्सा ति एवं आनिसंसदस्साविनोपि उप्पज्जति, विभ. अट्ठ. 264; - दस्साविता स्त्री., भाव., लाभ अथवा हित को देखने की अवस्था - ता प्र. वि., ए. व. - येन ... नेक्खम्मे आनिसंसदस्साविता हेतु, पेटको. 289; - परिच्छेद पु., तत्पु. स., लाभ अथवा हित की सीमा अथवा सुनिश्चित मात्रा - दं द्वि. वि., ए. व. -
521.
आनिसंस पु., [आनृशंस्य, बौ. सं. अनुशंस/आनुशंस/ आनृशंस], लाभ, कल्याण, शुभ फल, लाभप्रद परिणाम, पुण्य, पुरस्कार, शुभ गुण, उत्तम लक्षण - सो प्र. वि., ए. व. - आनिसंसो गुणो चाथ, अभि. प. 767; सुचेतसो अनिस्सितो तदानिसंसोति, स. नि. 1(1).55; तदानिसंसोति अरहत्तानिसंसो, स. नि. अट्ठ. 1.94; ... को आनिसंसो पाटिकहो ति, अ. नि. 1(1).74; - सं द्वि. वि., ए. व. -
For Private and Personal Use Only