________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आदिच्चरंसि
75
आदित्त
आदिच्चरंसि स्त्री., तत्पु. स. [आदित्यरश्मि]. सूर्य की किरण – हि तृ. वि, ब. व. - उस्सापिताहि नेकाहि वारितादिच्चरंसिहि, चू. वं. 85.6; - सावरण त्रि., सूर्य की किरणों को ढक लेने वाला अथवा उनसे रक्षा करने वाला - णं नपुं., द्वि. वि., ए. व. - आदिच्चरंसावरणं, को एति सिरिया जलं, जा. अट्ठ. 7.63; जा. अट्ठ. 5.314. आदिच्चरंसी पु., व्य. सं., आनन्द की आचार्य-परम्परा से सम्बद्ध एक स्थविर - नो च. वि., ए. व. - कुलविहार नाम परिवारविहारं आदिच्चरंसिनो नाम थेरस्स अदासि,
सा. वं. 80. आदिच्चवंस पु., तत्पु. स. [आदित्यवंश], 1. सूर्य से प्रारम्भ वंश-परम्परा, सूर्यवंश, 2. त्रि.. सूर्यवंशी - सो पु.. प्र. वि., ए. व. - तत्थ आदिच्चवंसो, ओक्काकराजवंसोति जानितब्ब, ततो सजातताय साकिया आदिच्चगोत्ताति, थेरगा. अट्ठ. 2.89; - से सप्त. वि., ए. व. - आदिच्चवंसे सम्भूतत्ता
आदिच्चो बन्धु एतस्साति, थेरगा. अट्ट, 1.87. आदिच्चवण्णसंकास त्रि., [आदित्यवर्णसंकाश], सूर्य के
समान देदीप्यमान या चमकीला - सा स्त्री, प्र. वि., ए. व. - आदिच्चवण्णसङ्कासा, हेमचन्दनगन्धिनी, जा. अट्ट, 5.149. आदिच्चसन्ताप पु., तत्पु. स. [आदित्यसन्ताप], सूर्य की गर्मी, कड़ी धूप - पेन तृ. वि., ए. व. - सूरियसन्तापेति
आदिच्चसन्तापेन, चरिया. अट्ठ. 215. आदिच्चसुत्त नपुं., स. नि. के एक सुत्त का शीर्षक, स. नि.
3(1).122. आदिच्चानुपरिवत्तन नपुं., तत्पु. स., सूर्य के पीछे पीछे घूमना स. प. के अन्त. - सो दुक्खं विहरतीति पञ्चातपतप्पनमरुप्पपात-पतनादिच्चानुपरिवत्तनउक्कुटिकप्पधानादीनि अनुयुञ्जतो दिढे, अ. नि. अट्ठ. 1.361. आदिच्चुपट्ठान नपुं., तत्पु. स. [आदित्योपस्थान]. सूर्यपूजा, सूर्य की उपासना - नं प्र. वि., ए. व. - देवपञ्हं आदिच्चुपट्टानं महतुपट्टानं दी. नि. 1.10; आदिच्चुपट्टानन्ति जीविकत्थाय आदिच्चपारिचरिया, दी. नि. अट्ठ. 85. आदितो अ०, आदि से व्यु. प. वि., प्रतिरू. निपा. [आदितः], 1. प्रारम्भ से ही - आदिप्पभूतीहि तो वा होति, आदो, आदितो मज्झतो अन्ततो, पिहितो परसतो मुखतो, मो. व्या. 4.98; सो आदितो पट्ठाय असप्पायभावं कथेसि, जा. अट्ठ. 1.450; तस्स आदितो पभुति अत्थसंवण्णनं आरभिस्सामि, खु. पा. अट्ठ. 3; 2. सर्वप्रथम, पहले पहल - या
महाकस्सपादीहि महाथेरेहि आदितो, म. वं. 5.1; अथादितो पनेकं वा द्वे वा तीणिपि सत्त वा, विन. वि. 2004; आदितो पन भिक्खुस्स, चतूस्वन्तिमवत्थुसु उत्त. वि. 569; इमस्मि सङ्घारलोके सिक्खितब्बधम्मेसु सीलं आदितो सिक्खेय्य, थेरगा. अट्ठ. 2.186; 3. स. उ. प. के रूप में, आदि से, से प्रारम्भ होने वाला - रा कात जा तेन थूपकारापनादितो, म. वं. 26.24; नो च द्वादितो नम्हि, क. व्या. 67; मनोवितक्के अस्सादादितो यथाभूतं जानन्तो उदा. अट्ठ. 192; लक्खणादितो पन विजाननलक्खणं चित्तं ध. स. अट्ठ. 158. आदित्त त्रि, आ +/दीप का भूक. कृ. [आदीप्त/आदीपित], धधक रहा, जल रहा, प्रज्वलित, अत्यधिक चमक रहाआदित्ते गब्बिते दित्तो, पिटुं तु चण्णितेपि च, अभि. प. 1075; - त्तो पु., प्र. वि., ए. व. - आभुसो दिप्पतीति आदित्तो, उच्चतीति उत्तो, विसेसेन विच्चती ति विवित्तो, क. व्या. 582; चक्खुसम्फस्सो आदित्तो... मनोसम्फस्सो आदित्तो, महाव. 39; आदित्तो लोकसन्निवासोति, पटि. म. 115; आदित्तोति दुक्खलक्खणवसेन पीळायोगतो सन्तापनद्वेन आदीपितो... आदित्तोति रागादीहियेव आदित्तो, पटि. म. अट्ठ. 2.13; - त्ता स्त्री., प्र. वि., ए. व. - ससागरन्ता पथवी, आदित्ता विय होति में, अप. 1.43; - त्तं नपुं.. प्र. वि., ए. व. - सब्बं भिक्खवे, आदित्तं, महाव. 39; यं उदकं तदेव आदित्तं, जा. अट्ठ. 3.453; आदित्तं वत रागग्गि, तण्हानं विजितं तदा, बु. वं. 353; आदित्तं चेलं वा सीसं वा अज्झुपेक्खित्वापि, स. नि. अट्ठ. 1.40; - तेन तृ. वि., ए. व. - मुखं विवरित्वा आदित्तेन सम्पज्जलितेन सजोतिभूतेन, म. नि. 3.224; येन केनचि अन्तमसो लोहखण्डेनपि आदित्तेन कप्पियं कातब्ब, पाचि. अट्ठ. 28; - तो प. वि., ए. व. प्रज्वलित अवस्था में - कामे आदित्ततो दिस्वा, जातरूपानि सत्थतो, थेरगा. 790; वत्थुकामे किलेसकामे च एकादसहि अग्गीहि आदित्तभावतो दिस्वा, थेरगा. अट्ठ. 2.254; आदित्ततोहं समथेहि युत्तो, पञआय दच्छं तदिदं कदा मे, थेरगा. 1102; आदित्ततोति एकादसहि अग्गीहि आदित्तभावतो, थेरगा. अट्ठ.2.394; - स्मिं सप्त. वि., ए. व. - आदित्तस्मिं अगारस्मि, यं नीहरति भाजनं. स. नि. 1(1).35; - त्ताय स्त्री., सप्त. वि., ए. व. - आदित्ताय लोहपथविया उत्तानकं निपज्जापेत्वा, जा. अट्ठ. 1.484; - त्ता पु, प्र. वि., ब. व. - अथस्सा तयो भवा आदित्ता गेहा विय गीवाय बद्धकुणपं विय च उपट्टहिंसु. ध. प. अट्ठ. 2.64-65.
For Private and Personal Use Only