SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 140
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir अतिभोजन 113 अतिमान अतिभोजन नपुं., [अतिभोजन, आवश्यकता से अधिक भोजन, निर्धारित मात्रा से अधिक भोजन - छ धम्मा थिनमिद्धस्स पहानाय संवत्तन्ति, अतिभोजने निमित्तग्गाहो ..., म. नि. अट्ट (मू.प.) 1(1).294. अतिमञ्च त्रि., वह, जिसे मञ्च या पलङ्ग की कोई आवश्यकता नहीं है - अतिक्कन्तो मञ्चं अतिमञ्चो, मो. व्या. 3.132, द्रष्ट. मञ्चातिमञ्च के अन्त... अतिमञति अति + /मन का वर्त, प्र. पु., ए. व., अपमानित करता है, उपेक्षा करता है, तिरस्कृत करता है - अप्पलाभोपि चे भिक्खु, सलाभं नातिमति, ध. प. 366; बहुस्सुतो अप्पस्सुतं, यो सुतेनातिमति , थेरगा. 1029; - सि म. पु.. ए. व. - कल्याणं वत भो सक्खि, अत्तानं अतिमञ्जसि, अ. च, अतान आतमआस, अ. नि. 1(1).174; - जामि उ. पु., ए. व. - न किञ्चि अतिमामि, धम्मे मे निरतो मनो, जा. अट्ट, 4.122; - न्ति प्र. पु., ब. व. - ते दुब्बण्णे सत्ते अतिमञ्जन्ति, दी. नि. 3.63; - न्तो वर्त. कृ., पु., प्र. वि., ए. व. - अतिहीळयानोति अतिमअन्तो निन्दन्तो गरहन्तो, जा. अट्ठ. 4.295; - ओय्य विधिः, प्र. पु., ए. व. - सलाभं नातिम य्य, ध, प. 365; - ञत्थो अनु., म. पु., ब. व. - दाठिनि मातिमञ्जित्थो, सिङ्गालो मम पाणदो, जा. अट्ठ. 2.23; - ञिसं अद्य., उ. पु., ए. व. - साहं पुत्तबलूपेता, सामिक अतिमञ्जिसं, पे. व. 40; - ञिसु अद्य., प्र. पु.. ब. व. - न मं ते अतिमञ्चिसुं जा. अट्ठ. 4.139; - ञिस्सति भवि०, प्र. पु., ए. व. - पच्छिमा जनता सालिमंसोदनं अतिमञिस्सती ति, पारा. 7; - जितब्बा सं. कृ. - एवरूपे, भिक्खवे, पुग्गले उपेक्खा नातिमञ्जितब्बा, म. नि. 3.28; - ते आत्मने. वर्तः, प्र. पु., ए. व. - पदुद्धचित्ता अहितानुकम्पिनी, अजेसु रत्ता अतिमझते पति, जा. अट्ठ. 2.288; - नेति वर्त., प्र. पु., ए. व. - यो नरो सातिं अतिम ति, तं पराभवतो मुखं सु. नि. 104. अतिमञ्जना स्त्री., अति + vमन से व्यु. [अवमन्यना], अवमान, तिरस्कार, घमण्ड, अहंकार - खत्तियो ति विसेसो नत्थि, सुद्दो ति अतिमञ्जना नत्थि, मि. प. 128. अतिमटाहक त्रि., बहुत छोटा - न, भिक्खवे, अतिमटाहक दन्तकट्ठ खादितब्ब, चूळव. 259; अतिमटाहकन्ति अतिखुद्दक चूळव. अट्ठ. 56. अतिमत्त' त्रि., [अतिमत्त], अत्यधिक उन्मत्त, अतिशय अहंकारी - अतिमत्तोसि सिप्पेन, उरगं नापचायसीति, जा. अट्ठ. 7.39. अतिमत्त त्रि., ब. स. [अतिमात्र]. मात्रा में अत्यधिक - भुसमतिसयो च दळहं तिब्बे कन्तातिमत्तबाळहानि, अभि. प. 41. अतिमधुर त्रि.. [अतिमधुर], बहुत स्वादिष्ट, बहुत मीठा - अतिमधुरं गण्हथ अतिसादं गण्हथ, ध. स. अट्ठ. 248. अतिमनाप त्रि., [अतिमनाप], अतीव सुन्दर, मन को अत्यन्त प्रिय लगनेवाला- अभिक्कन्तन्ति अभिकन्तं अतिइटुं अतिमनापं अतिसुन्दरन्ति ति वुत्तं होति, सु. नि. अट्ठ. 1.122; उदा. अट्ठ. 233; म. नि. अठ्ठ. (मू.प.) 1(1).138; अयं अम्हाक सन्तिके अतिमनापा सुरा, जा. अट्ट, 1.260. अतिमनोरम त्रि., [अतिमनोरम], मन को अत्यधिक सुन्दर लगनेवाला, अतीव सुन्दर - बोधिसत्तोपि खो स्थवरं आरुयह महन्तेन यसेन अतिमनोरमेन सिरिसोभग्गेन नगरं पाविसि, जा. अट्ठ 1.70. अतिमनोहर त्रि., [अतिमनोहर], मन को अपनी ओर अत्यधिक खींचने वाला, अतिशय सुन्दर - दस्सनीया पासादिका परमाय वण्णपोक्खारताय समन्नागता अतिमनोहरकेसकलापी अहोसि, पे. व. अट्ठ. 40. अतिमन्द त्रि., [अतिमन्द], अत्यधिक आलसी, अतिशय कोमल, अतीव सुस्त - अतिमन्दो पि अग्गीव वत्तमानो सकासयं, सद्धम्मो. 488. अतिमन्दक त्रि., [अतिमन्दक], उपरिवत् - सन्दिट्ठिकं फलं बीजा अङ्गुर वातिमन्दक, सद्धम्मो. 273. अतिमहन्त त्रि., [अतिमहत्], बहुत बड़ा, अत्यधिक विशाल, महान् - तदा अञतरस्मिं नातिमहन्ते सरे निदाघसमये उदकं मन्दं अहोसि, जा. अट्ट, 1.218; किमिदं देवी ति च पट्ठा अतिमहति ते, देव, सम्पत्ति, पे. व. अट्ठ. 64; - ता अतिमहन्त का भाव., स्त्री॰ [अतिमहत्ता], अत्यधिक विशालता -- पथवि अतिमहन्तताय नरोरगमिगपक्खिजलसेलपब्बतदुमे । धारेति, मि. प. 258. अतिमहासावज्ज त्रि., [अतिमहासावद्य], अत्यन्त पापमय, अतीव निन्दनीय - तत्थ अहमेव लभेय्यन्ति इच्छा नातिमहासावज्जा , म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(1).155. अतिमान पु., [अतिमान], अत्यधिक अभिमान, प्रबल दर्पभाव - सातियेसु अनस्सावी, अतिमाने च नो युतो, सु. नि. 859%; इधेकच्चो पर अतिमञ्जति जातिया वा गोत्तेन वा ... पे ... अञ्जतरुञ्जतरेन वा वत्थुना, यो एवरूपो मानो मञ्जना मञ्जितत्तं उन्नति उन्नमो धजो सम्पग्गाहो केतुम्यता चित्तस्सअयं वच्चति अतिमानो, महानि. 170; कदरियता अतिमानो उसूया, दी. नि. 2.177; अतिमानो च ओमानो, पहीना सुसमूहता, थेरगा. 428; - हत त्रि., [हत], अत्यधिक For Private and Personal Use Only
SR No.020528
Book TitlePali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorRavindra Panth and Others
PublisherNav Nalanda Mahavihar
Publication Year2007
Total Pages761
LanguageHindi
ClassificationDictionary
File Size29 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy