Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માટિયાળ ૬ 3 ૬
[માતરી માટિયાળ વિ. સ્ત્રી. ધણિયાતી; ધણીપણાવાળું માણકી સ્ત્રી, ઘડો
ગાગરિયો ભટ્ટ માટિયાળ વિ. માથે ધણીવાનું
માણભટ, (-૬) . માણ ખખડાવી કથા કહેનાર વ્યાસ; માટિયું વિ. માટીને લગતું
માણમાણ, (-ણે) ક્રિ.વિ. (સં. મનામનાફ, પ્રા. માટી સ્ત્રી. (સં. મૃત્તિકા, પ્રા. મટિયા) મટોડી (૨) માંસ મહામણા) માંડમાંડ; જેમતેમ કરીને; પરાણે (૨) માટી વિ. જોરાવર (૨) પં. માટી; ધણી (૩) મરદ મંદમંદ; ધીરે ધીરે માટીકલાકાર વિ. કલાવાળું માટી કામ કરનાર; “સેરામિસ્ટ' માણવક છું. (સં.) મશ્કરો; વિદૂષક માટીકામ ન. માટીમાંથી વાસણ, રમકડાં વગેરે બનાવવાં માણવું સક્રિ. (સં. માનયતિ, પ્રા. માણઈ) અનુભવવું;
તે; “સેરામિક' (૨) રસ્તા મકાન વગેરેમાં માટી ભોગવવું (૨) અ.કિં. રાજી થવું; મજા કરવી પૂરવાનું કામ
માણસ છું. ન. (સં. માનુષ, પ્રા. માણસ) મનુષ્ય; માનવ માટીડો છું. પુરુષ (૨) ધણી; પતિ
માણસખાઉ વિ. માણસને ખાઈ જનારું; મનુષ્કાહારી માટીપણું વિ. નબળું; ઢીલું
માણસજાત સ્ત્રી. (સં.) મનુષ્યજાતિ; મનુષ્યમાત્ર માટીમોલ વિ. માટી જેટલા મૂલ્યનું; તુચ્છ
માણસાઈ સ્ત્રી માણસને યોગ્ય ગુણ કે વર્તન, ઇન્સાનિયત માટી વટ ., ન. ધણીપણું; પુરુષત્વ; પુરુષાતન માણારાજ છું. મોટું માણસ; વહાલું માણસ (વરરાજાનું માટે, (૦ કરી, ૦ કરીને) ના. વાસ્તે: સાર (૨) તેથી: ગીતમાં એક સંબોધન)
[માણેક તે કારણે (૩) સંયો. અર્થાત્
માણિક્ય ન. (સં.) લાલ રંગના એક કીમતી પથ્થરનું નંગ; માટોડી સ્ત્રી. (ડું) ન, મટોડી; માટી
માણિયો છું. (‘માણ’ ઉપરથી) ગાડવો; ઘડો (૨) મણીકો માઠા સ્ત્રી. માઠાપણું; મોળપ (૨) હીણપ; હીણપણું માણી સ્ત્રી. (સર. સં. મણિકા) બાર મણ (આશરે અઢીસો માઠવું સક્રિ. ઘડવું, ટીપવું (૨) સાફ કરવું; માંજવું; ઊટકવું કિલો)નું તોલ માઠી સ્ત્રી. સ્ત્રીઓના હાથનું એક ઘરેણું (૨) કપાસની માણીગર મું. રસિક; ભોગી (૨) મહાપુરુષ
થોડું માણીતલ ન. વિશ્રાંતિસ્થાન; વિશ્રામસ્થાન માઠું વિ. ખરાબ; ભૂંડું; અશુભ (૨) (લા.) કંઈક ઓછું- માણેક ન. (સં. માણિક્ય, પ્રા. માણિક) રાતો મણિ માડ ન. (માઢ ઉપરથી) બાજઠ ઉપર કેળ બાંધી બનાવેલું માણેકચોક પુ. દરબારી લોકોનાં મકાનો વચ્ચેનું મેદાન
રન્નાદેનું સ્થાન; કેળોનો મંડપ (૨) પું. માઢ (૨) મોટા શહેરોમાં મધ્યની બજારનું મોટું ચકલું (મહોલ્લો; મેડીવાળું મકાન).
માણેકઠારી સ્ત્રી, આસો સુદ પૂનમની ઠંડી રાત્રિ, માડ ન. (સં.) નાળિયેરીનું ઝાડ
શરદપૂનમ માડણ સ્ત્રી, (સં. મડ=શણગારવું) સ્ત્રીના લલાટે કરાતું માણેકથંભ પં. વિજયસ્તંભ (૨) લગ્ન વખતે મંડપ માટે
તારા - ટપકીની પિયળ ભિંસો પડી રહે છે.) રોપાતો થંભી માડણ ન. ગામને પાદરે પાણી ભરાયેલો ખાડો (જમાં માણેકનોતરું ન. શિષ્ટાચાર માટેનું નોતરું માડી સ્ત્રી. મા (૨) માતા (૩) દેવી (ભક્તિમાં) માણેકલટ સ્ત્રી. ઘોડાના કપાળ પર ઝૂલતો વાળનો ગુચ્છો માડીજાયો છું. માનો બેટો; બચ્ચો (૨) બહાદુર માણસ માણેરું વિ. મોંઘેરું (૨) વહાલુ (બાળક) માડો છું. રોટલાનો પોપડો, રોટલીનું પડ (૨) પૂડો (૩) માણો પું. આનંદ; ભોગ
ઘણી મોટી અને પાતળી રોટલી (૪) ફૂલકો માણો પુ. મોટી માણ; હાંડો માઢ પું. (સં. માડિ, દે. માહિઅ) મહેલ; મેડીવાળું સુંદર માત વિ. (અ) હારી ગયેલું; પરાજિત (૨) જોર વિનાનું મકાન (૨) મહોલ્લો; વાસ
માત સ્ત્રી. (સં. માતુ) માતા માઢમેડી સ્ત્રી. દરવાજા પર બાંધેલી મેડી
માતપિતા ન.બ.વ. માબાપ; માતાપિતા માઢિયું ન. મકાનના પ્રવેશદ્વાર પર કરેલું નાનું બાંધકામ માતબર વિ. (અ. મુઅતબ૨) સમૃદ્ધ; તાલેવાન માટુ, (-ડાં-વાં)ન.બ.વ. લાડકાં બાળક [(૨) ઉતરડ માતમ ન. મહાભ્ય માણ સ્ત્રી. (સં. માણિ = પાણી ભરવાનું વાસણ) ગાગર માતમ ન. (ફા.) શોક: રડાકટ નિ. એક ગામનું નામ માણ સ્ત્રી. (સં. મંડ) ખમીર; ખટાશ
માતર પું. “એ” સ્વર લખવાનું આવું ચિન-માત્ર (૨) માણ ન. મોવણ
માતર સ્ત્રી બ.વ. દુર્ગા વગેરે અનેક માતાઓ માણ ક્રિ.વિ. માણમાણ; જેમતેમ; માંડમાંડ
માતરિશ્વા છું. (સં.) પવન; વાયુ માણકઠારી સ્ત્રી. શરદપૂર્ણિમા • સુિસ્ત માતરી સ્ત્રી. (સં. માતૃનો સીધો ઉચ્ચાર “માત્રી થઈને) માણકમાઉ વિ. કંઈક કમાતું ન હોય તેવું (૨) આળસુ; એ નામની એક દેવી (ગુજરાતમાં કેટલીક વાવોમાં માણકી સ્ત્રી, એક જાતની કીમતી ઘોડી
માત્રીમાતાનું સ્થાપન જોવા મળે છે.) માત્રી
થયેલું
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |