Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કાયનુક્રમ ૧ ૫
[ કાલિંદી કાર્યાનુક્રમ પું. (સં.) કાર્યક્રમ; “એજન્ડા
લાકડાનો પગનો ઘાટ (૨) ઘાટ; બીબું (૩) પાયો; કાર્યાન્વિત વિ. (સં.) કાર્યવાળું; કાર્ય સાથે સંબંધવાળું ઓઠું (કજિયાનું) (૪) મૂર્ખ કાર્યાલય ન. (કાર્ય + આલય) કામ કરવાની જગા; કાલ(ળ)ભેદ પું. સમયનો ફેર કે ફરક “ઓફિસ
ફિક્કો કાલ(-ળ)માનન. (સં.) સમયનું માપ (૨) સમય સંજોગોની કાર્યોત્તર વિ. (સં.) કાર્ય થઈ ગયા પછીનું; “એક્સ-પોસ્ટ- યોગ્યાયોગ્યતાની ગણતરી (૩) ઋતુનું વાતાવરણનું કાલ સ્ત્રી. ચાલતા દિવસનો આગલો કે પાછલો દિવસ આકલન કરવું તે માપકયંત્ર: "કોનોમીટર કાલ કિ.વિ. (સં. કલ્ય-કલ્ય, પ્રા. કલ્લે) ગઈ કાલે અથવા કલ(-ળ)માપક વિ. સમયને માપે એવું (૨) ન. કાળ
આવતી કાલે (૨) હમણાં થોડા દિવસ ઉપર કે પછી કાલ(-ળ)મુખું વિ. સામું મળતાં મૃત્યુની આગાહી આવે કાલ(-ળ) (સં.) કાળ; વખત (૨) સમયનું માપ; વેળા તેવું (૨) કાળના જેવા મોંવાળું
(૩) મોત; નાશ (૪) મોસમ; ઋતુ (૫) જ્યાં ઠેકો કાલરાત્રિ(-ત્રી) સ્ત્રી. (સં.) ઘોર અંધારી રાત (૨) કાળરૂપી ન આવે એવું માત્રાનું સ્થળ (સંગીત).
રાત્રિ; જગતના નાશની રાત્રિ (૩) ૭૭ વર્ષે આવતી કાલકૂટ ન. (સં.) હલાહલ ઝેર (૨) અફીણ (૩) મંથન આસો સુદ આઠમ કે શ્રાવણ વદ આઠમની રાત (૪) વખતે નીકળેલું અને શિવે પીધેલું હલાહલ
કાળીના જન્મની રાત (૫)યમરાજાની બહેન કાલ(-ળ)કમ છું. કાલા(-ળા)નુક્રમ (સં.) વખતનું જવું કાલવવું સક્રિ. (દ. કલ્લવિય = ભીંજાયેલું) પ્રવાહી સાથે - તે (૨) કાળગણનાની ક્રમિકતા
મેળવી ઘુંટવું કાલકમવિદ્યા સ્ત્રી. ઘટનાઓની તિથિ કે સમય નક્કી કરવા કાલ(ળ)વાચક વિ. સમયનો ખ્યાલ આપનારું (વ્યા.)
સંબંધી વિદ્યા; “ક્રૉનૉલૉજી' [‘એનેક્રોનિઝમ કાલવિપર્યાસ પું. કાલક્રમદોષ (૨) કાળની ક્રમગણનામાં કાલકમદોષ . કાળની કમગણનામાં કે સમજમાં દોષ; કે સમાજમાં દોષ; “એનેક્રોનિઝમ' કાલક્રમાનુસારી વિ. (સં.) કાળક્રમ પ્રમાણેનું નુિં કાલ(ળ)વિવર્ત પું. કાળનું ફરવું-બદલાવું તે; વારોફેરો કાલાનુકમિક વિ. (સં.) કાલક્રમાનુસારી; કાલક્રમ પ્રમાણે- કાલ(ળ)વ્યુત્કમ . (સં.) કાલક્રમદોષ કાલક્ષેપ છું. (સં.) કાલબંધન પં. ન. વખત ગુમાવવો કાલ(-ળ) સર્પ વિ. કરડતાંવેંત માણસ મૃત્યુ પામે તેવો તે; વિલંબ કરવો તે
સાપ; ઘણો ઝેરી સાપ; કાળોતરો કાલખંડ કું. (સં.) સમયનો ગાળો (૨) પિત્ત પેદા કરનારો કાલસિદ્ધ વિ. (સં.) કાળની કસોટીએ ઊતરેલું
અને શિરાઓનું મેલું લોહી શુદ્ધ કરનારો એક મોટો કાલાગ્નિ પં. (સં.) કાળરૂપી અગ્નિ; પ્રલયાગ્નિ માંસલ અવયવઃ યુકત
[‘ઑબ્સોલિટ કાલાતીત વિ. (સં.) કાળથી અતીત-પર (૨) વીતી ગયેલું કાલગ્રસ્ત વિ. કાળનો ગ્રાસ થઈ ગયેલું; જૂનું થયેલું; (૩) જૂનું થઈ ગયેલું કાલચક ન. (સં.) કાળનું ચક્ર-પૈડું (૨) ભાગ્યનું ચક્ર; કાલાનુક્રમ પું. કાળક્રમ; સમયનો ક્રમ; સમયની આનુપૂર્વી
જિંદગીના વારાફેરા (૩) મોટી આફત[(૨) પું. જોશી કાલાપણું ન. કાલપણ; કાળાશ કાલજ્ઞવિ. (સં.) કાલને-સમયની યોગ્યયોગ્યતાને જાણનારું કાલાવાલા પુ.બ.વ. કરગરવું તે; આજીજી વિદ આઠમ કાલજ્ઞાન ન. (સં.) સમયનું જ્ઞાન; કાળ સંબંધી જ્ઞાન કાલાષ્ટમી સ્ત્રી. કાર્તિક વદ આઠમ (૨) દરેક મહિનાની કાલવરપું. (સં.) કાળરૂપ જવર; મોત નિપજાવે એવીતાવ કાલાં ન.બ.વ. કાલાણ (૨) કપાસના છોડનાં ફળ કાલત્રય ન. (સં.) ત્રણે કાળનો - ભૂત, ભવિષ્ય અને કાલાંતરે ક્રિ.વિ. સં. કાલાંતર) ઘણા લાંબા સમયનાવર્તમાનનો સમૂહ
યુગોના અંતર પછી (૨) કેટલોક કાળ વીત્યા પછી કાલદંડ કું. (સં.) મૃત્યુની સજા; દેહાંતદંડ
(૩) કદી પણ કલદોષ પં. (સં.) સમયનો દોષ (૨) કાલવ્યુત્કમ કાલિક વિ. (સં.) કાળ-સમયને લગતું નિો સમૂહ કાલધર્મ છું. (સં.) સમયનો યોગ્ય એવો ધર્મ-કર્તવ્યધર્મનો કાલિકાસ્ત્રી. (સં.) ચંડિકા; કાલી મહાકાળી (૨) વાદળાં
માર્ગ (૨) સમયનો ધર્મ-ગણ-નિયમ (૩) મોત કાલિદાસ પં. (સં.) સંસ્કૃત ભાષાનો એક પ્રખ્યાત કવિ કાલનિદ્રા સ્ત્રી. (સં.) મોતની નિદ્રા; મોત
- કાળિદાસ
છિાયા કાલ(ળ)નિર્ણય . સમયનો નિર્ણય કરવો તે કાલિમા સ્ત્રી. (સં.) કાળપ (૨) અંધારું (૩) કલંક (૪) કાલપણ ન. કાલાપણું; કાલા થવું તે
કાલિય પં. (સં.) શ્રીકૃષ્ણ નાથેલો કાળીનાગ [ભૂરું કોળું, કાલપાશપું. (સં.) યમનો ફાંસો-સકંજો
કાલિંગડું ન. (સં. કાલિંગ ઉપરથી) કાલિંગડ; તડબૂચ (૨) કાલપુરુષ છું. (સં.) યમરાજા
કાલિંગડો !. (સં. કાલિંગ) એક રાગ કાલ(ળ)બલ(-ળ) ન. સમયનું બળ; સમયની બલિહારી કાલિંદી સ્ત્રી, (સં.) કલિંદ પર્વતમાંથી નીકળતી યમુના કાલબૂત ન. (ફા. કાલબુદ) જોડાની અંદર ઠોકવાનો નદી (૨) કૃષ્ણની એક પટરાણી
For Private and Personal Use Only
| SR No. | 020496 |
| Book Title | Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mafatlal A Bhavsar |
| Publisher | Navbharat Sahitya Mandir |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 900 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 28 MB |