Dictionary of Prakrit for Jain Literature Vol 02 Fasc 01

SR No.: 020318
Original Sutra Author: N/A
Author: A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1998
Total Pages: 158
Language: English, Sanskrit, Hindi
Classification: Dictionary
File Size: 19 MB

Page 31

386
अहिदव
अतरंत bathing, JM. तह से कहिति जह होइ संजओ संति दाणसडो वा । बहिया given by PSM. from Aecuasana. 94] उ अण्हायतं, करिति खुड्डा इमं अंतो KappBha. 1950.
___ अतत्त (a-tatta<a-tattva) n. falsehood, unreality, JM. अहिदव्व (anhidavva<asitavya) adj. (pot. part.) eatable, दासो मे आणतिं कुण सच्चमिणं करेमि उचियं ति । मज्झं तु एत्थ दोसो अतत्तfit to be enten, Js. (विदूषक) किं भणासि -संपणं असणं अहिदव्वं मिणमग्गिनाएण UvPay. 508 (comm. अपरमार्थोऽयम् ); Apa. तत्तातत्तु ufarufa fa Cãrud. 1.1.5.
मुणेवि मणि जे थका सम-भावि Paramapp. 9.43. अण्हेअअ (anheaa) adj. Deat. confused, perplexed (comm. [अतत्थ (a-tattha <a-tathya) alj. false, untrue, given अण्हेअओ भ्रान्तः) DeNaMs. 1.21.
by PSI. from Ayār.] अतक्वणिज (a-takkanijja<a-tarkaniya) adj. (pot part.) अतस्थ (a-tattha<a-trasta) adj. (pp.) not afraid, fearnot to be thought ot, not to be suspeeted, JM. तिगमादसंकणिज्जा, less, undisturbed, AMg. अरहण्णए समणोवासए तं दिव्वं पिसायरूवं एज्जअतक्कणिज्जा य साण-तरुणाणं । अण्णोष्णरक्खणेसण KappBha. 2090 माणं पासइ, पासित्ता अभीए अतत्ये Niya. 1.8.73; 1.9.38; तए णं से (comm. अतकणिज्जा अनभिलषणीया)
कामदेवे ... अभीए अतत्थे Uvas. 2.23; 243 28-30 [Lan.]; तए णं से अतक्किय (a-takkiya<a-tarkita) adj. (ppp.) unnoticed, सुदंसणे समणोवासए मोग्गरपाणि ... पासइ, पासित्ता अभीण अतत्ये Antag. unenepertel, unexpected, not thonght of, JM. अतकिय उवधिणा 6.41 [Lin.]; JM. तट्ठातत्था लिकुलो भयस्सई अट्ठमो व्व पहिआण Kumsऊ भगिता थेरा अलोभगिजम्मि । संकमणे पट्ठवर्ण पुरतो समगं च जतणाए Ca.(H.) 3.68 (comin. चषिताचतिमिव) Varaha. s. 103(3456); जइ ता अतकिओ बिदु एज्ज इमो खयर-विंद- अतत्वोवएस (a-tatthovaesa <a-tatthyopadesa) m. inपरियरिओ। ता होज भयं गरुयं SurSuCa. 8.9; 8. (विदूषक) एदस्स erreet teaching, JM. जश वि एत्थ अवसिद्धंतो णत्थि तहा वि अतत्योकण्णेउरस्स खणेण अतकिओ विणिवादो संबुत्तो TapSamva. 4.9.50; - वएसो भवति चेव AvCu. 39.12. 'क्वियं air. [अतकिअं तक्खगं सहसा PAILANA. 17] suddenly, unex- अतधणाण (a-tadha-nāna<a-tathā-jihana)n. erroneous peetedly, .1M. तओ ... कीलतेसु ... तरुण-नर-नारी-सत्येमु अतक्कियं चेव perception, ineorreet knowledge, AMg. छविहे पट्टे पन्नत्ते, ते जहामयपरब्बको ... वियरिओ रायहत्थी Erz. 16.17.
संसपय? ... तधणाणे, अतधणाणे Thanu. 534[6] (MV.); दसविवे दवियाणुअतक्कलीय (a-tak-kuliya<a-tat-kuliya) adj. not belon- ओगे पन्नत्ते, तं जहा-... सासतासासने, तथणाणे, अतधणाणे Thapa. ring to the same family, JM. जे रायसत्थकुसला अतक्कुलीया ... माइ- 726[10] (MV.) कुलीया दसिया मंतेति निबो रहे तेहि KappBha. 382.
age (atanubukka ) m. name of a Turukka chieftain, अतरमाण (a-takkemana <a-tarkayamāna) adj. (pr. JM. सबलवाहणेण अतनुबुक्काभिहाणेण सलारेण अणहिलवाडयपट्टणगढं मंजित्ता part.) not guessing, not thinking of, AMg. परस्स लाभ अणासाए- ViTYKa. 55.6. माणे अतकमाणे मीहेमाणे Utt. 20.23.
अतंत्रउ (a-tantra-u<a-tantra-ka) adj. not regular, __ अतच्च (a-tacca<a-tattva). absence of truth, falsehood, of no use, Apa. लिंगु अतंत्रउ जइनो कृत्वा, लहर कृवालू निमुदि, नृवा Js. ण विजाणदि... तच्चमतचं धम्ममधम्म सो सम्मउम्मुको Raya. 40. KumaCs.(H.) 8.82. __ अतञ्चउवलद्धि (a-tacca-uvaladdhi<a-tattvopalabdhi) अतप्परं (atapparam<atah-param) aty. henesforth, JM. i. erronvous cognition, JS. अण्णाणस्स स उदओ जं जीवाणं अतच्चउव- तिजजोणिगते सद्दे कित्तयिस्सं अतप्परं Angvi. 62.13. लद्धी SmSa. 182.
अतभाव (a-tab-bhāva <a-tad-bhava) m. not having . अतज्जाय (a-tajjaya<a-tajjata) adj. not belonging to the the same nature, being different, absence of identity (of one same suhstance or material, AMg. बत्थं अतज्जाएगं गंठेश् (गहेइ?) thing with another), Js. अण्णत्तमतम्भावो ण तब्भवं होदि कमेकं Nis. 1.55; 1.73 JM. तज्जायपरिठ्ठवणा आगरमाईसु होइ बोब्वा । अत- Pavsa.2.14; जो खलु तस्स अभावो सो तदभावो अतभावो Pavsa. जायपरिदृवणा कप्परमाईसु बोद्धब्बा AvBhi. 205; पुढवी आउक्काए तेऊ बाऊ 2.15; 2.16; 2.38; दब्वमंगलं णाम अगागय-पजाय-विसेसं पडुच्च गहिवाहिबणस्सई चेव। एगेंदिव पंचविहा तज्जाय तहा य अतज्जाय ArTI.(H.) मुहियं दवं अतब्भाव वा Dhavali. 1.20.6. 6191.15; पदगग्गो सोवाणा ते तज्जाता व होज्ज इतरे वा । तज्जाता पुढवीए अतम (a-tama <a-tamas) n. tahseneo of darkness, JAI. इगमादी अतज्जाता NisBha. 620; लाउयदास्यपादे मट्टियपादे य तद्रणं काउं महाबिलं अतम-भूसर्य कय पहुंमुए सूरे KumaCa.(H.) 1.48. दुविधं । तज्जातमतजाते NiNBHA. 726.
अतर (a-tara) m. an ocean, (which eaiinot be erossed), अत: (a-tada<a-tala) adj. having no bank (river ete.); AMg. दुपरिचया इमे कामा नो सुजहा अधीरपुरिसे हि । अह संति सुब्बया JM. तत्य ठितं साधं 8 अतट ति अतित्थं अणोतारं तेण ओवरेजा। तत्थ साहू जे तरंति अतरं वणिया वा Ut. 8.0; Avi. पइसहुँ अतर तरिवि सहूं छिपण के प्रपाते आयविराहणा से हवेज्ज NisCu. 4. 48. 10.
37TC Bhavika. 39.8. अतडपवात (a-tada-pavata<a-tata-prapata) m. preci- अतर (a-tara) alj. sick, exhausted, weak [uit. who eau-- pite us full, JM. अतडपवातो सो मोव य मग्गो अपरिभुत्त हरियादि Nis not eross], JM. विह अतराऽसहु संभम कोट्टाऽरिस चक्खुडुब्बले बाले । Bhini16 = KappBha. 2100 (comm. अतीर्थेन अन्यतीर्थन वा) अज्जा कारणजाते कसिणग्गहणं अणुण्णाय KanpBha. 1802 (comm. अतरः , अतणु (a-tanu<a-tanu) adj. freed from lrody, without ग्लानः) body, not ondowed with body, JM. बारसवि अतणुजुत्ता PavSaro. अतरण (a-tarana) adj. sick, oxhuusted, weak, AMg. चरिमे 1230 (comm. ते द्वादशापि अतनुयुक्तास्त्रयोदश भवन्ति); M. (वैतालिक) परितावियपेज्जजूस आपस अतरणट्ठाए । एकवल्गसंजुत्तं भत्तटुं एकमेक्स्स Oghतं जुत्तं विहिणाऽतणू विरपओ जं कामवीरुनहा आकन्ने सतणूस पूरिय सरा Ni. 145; KappBha. 1485 (both comms. अतरणः ग्लानः) मुच्चिज्ज Ram Mai. 1.323; Apa. जे परमप्पय ते अतणु होंति DhamPar. . अतरंत (a-taranta <a-tarat) arlj. I sick, exhausted, 9.19.0.
weak, AMg. अतरंतवालवुड्डा सेहाएसा गुरू असहुवग्गो। साहारणोग्गहाड[अतण्हाम (a-tanha-a <a-trsna-ka) adj. desireless, लद्धिकारणा मंडली होइ OghNi. 553; JM. किं कीरउ ? जं जाणसि अतरंति