________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાનદીપિકા
[ ૩૫૭ ]
લાકના અગ્રભાગ ઉપર રહેલા અમૃત, ક્લેશરહિત, ચિદા નંદમય, સિદ્ધ અને અનંત આનંદને પ્રાપ્ત થયેલા પરમાત્માનું સ્મરણ કરવું તે રૂપાતીત ધ્યાન છે.
ભાવાથ લેાક શબ્દ વડે ચૌદ રાજલેાક. તેના ઉપરના ભાગ ઉપર રહેલા, તેના વ્યવહારને આળ’ગીગયેલા પરમાત્માનું કયાન કરવુ. અથવા લાક શબ્દ વડે ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, આકાશ, કાળ, પુદ્ગલ અને કર્માધીન જીવા આ સની પર આવેલા સ્થાન ઉપર અથવા સ્થાનમાં રહેલા પરમાત્મા-તેનું ધ્યાન કરવું. આ સ્થાન સાઁથી પર આવેલું છે તેનુ કારણ એ છે કે આ સર્વને તે પરમાત્મા જાણી શકે છે, પણ સર્વ તે પરમાત્માને જાણી શકતા નથી. બીજા અમાં કહીએ તે આ ચૌદ રાજલેાકના ઉપરના ભાગમાં સિદ્ધના જીવે રહે છે. તેએ અદ્ભૂત છે. તેમાં આ પ્રત્યક્ષ પુદ્ગલામાં દેખાતુ કાઇ પણ જાતનુ` રૂપ નથી. તેમને જન્મમરણાદિ કાઈ પણ પ્રકારના ફ્લેશ નથી. તેઓ જ્ઞાન અને આનંદમય છે અથવા જ્ઞાન એ જ આનંદ તેમને છે. તેઓ શુદ્ધસ્વરૂપ થયેલા હૈાવાથી સિદ્ધ છે. હવે કાંઇ પણ કર્તવ્ય તેમને ખાકી રહેતુ' નથી અને અન`ત આનંદમાં લીન થયેલા છે. તેમના એ સ્વરૂપાનંદના પાર નથી. એવા પરમાત્માનું ઉત્કૃષ્ટ આત્માનું ચિંતન કરવુ, હૃદયમાં સ્મરણ કરવું, ધ્યાન કરવુ, તે રૂપાતીત ધ્યાન છે. તેનું ધ્યાન શા માટે કરવું? यस्यात्र ध्यानमात्रेण क्षीयन्ते जन्ममृत्यवः | उत्पद्यते च विज्ञानं स ध्येयो नित्यमात्मना ॥ १७२ ॥
For Private And Personal Use Only