________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૨૫૬ ]
ધ્યાનદીપિકા
-
આ જ પ્રમાણે ગુણગ્રાહી જીવે, પથરા, રેતી, કાંકરી કે ધૂળ સમાન દુર્ગણોની ઉપેક્ષા કરી, સદ્ગુણરૂપી ખાંડ તેમાંથી પણ વીણી લે છે. તેવી ધૂળમાંથી પણ ખાંડ વીણી ખાતાં કીડીનું પેટ ભરાય છે અને તે તૃપ્ત બને છે. તેમ જ દુર્ગુણીમાંથી પણ સદગુણને ચૂંટી લેનાર માણસ સદગુણ બને છે અને શાંતિ અનુભવે છે.
આ પ્રમોદ ભાવનાથી આપણે સદ્દગુણી થઈએ છીએ. અંતઃકરણ ધર્મધ્યાન કે શુકલધ્યાનને લાયક બને છે. હૃદયમાંથી શ્રેષની લાગણીઓ ચાલી જાય છે. ઈર્યો કે દેષદષ્ટિ નાસી જાય છે. મન શાંતિ પામે છે, માટે દુનિયાના દરેક પ્રસંગમાં ગુણે જોવાની ટેવ વધારવી અને ગુણીઓનું બહુમાન કરવા સાથે પિતે સદ્દગુણી થવા પ્રયત્ન કરે.
મધ્યસ્થ ભાવના देवगुर्वामाचार निन्दकेष्वात्मसंसिषु ।। पापिष्ठेषु च भाध्यस्थां सोपेक्षा च प्रकीर्तिता ॥१११॥
દેવની, ગુરુની, આગમની (શાસ્ત્રની, સિદ્ધાંતની) તથા આચારની નિંદા કરનાર અને પિતાની પ્રશંસા કરનાર પાપિક જેને વિષે (રાગ કે દ્વેષ ન કરતાં) મધ્યસ્થ રહેવું તેને ઉપેક્ષા કહેલી છે.
ભાવાર્થરાગદ્વેષની પરિણતિમાં ન પાડવા માટે આ ચોથી માધ્યસ્થ ભાવનાથી હૃદયને વાસિત કરવું. મધ્યસ્થ એટલે ઉપેક્ષા “તે જાણે અને તેનાં કર્મ જાણે” આપણે શું ? તેનાં કર્યા તેને ભોગવવા પડશે. આપણે નકામો તેને માટે
For Private And Personal Use Only
