________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ધ્યાનદીપિકા
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૨૪૭ ]
ધમ ધ્યાનમાં ઉપયેાગી સાધના भावनादीनी धर्मस्य स्थानाद्यासनकानि वा । कालचालवनादीनि ज्ञातव्यानि मनीषिभिः ॥ १०६ ॥ ધર્મધ્યાનની સિદ્ધિ માટે ભાવના, સ્થાન, આસન, કાળ, અને આલંબનાદિ બુદ્ધિમાનાએ જાણવાં.
ભાવાથ—કાઈ પણ એક કાર્ય સિદ્ધ કરવા માટે તેના અ'ગરૂપ કે મદદગારરૂપ કારણા એકઠાં કરવાની પ્રથમ જરૂ૨ પડે છે. તે કારણેા હાય તેા જ કાર્ય સિદ્ધ થાય છે, નહિતર કાર્ય સિદ્ધ થતુ' નથી. ધર્મધ્યાન કે શુકલધ્યાન તે પણ એક કાર્ય છે, તે તેનાં કારણા એકઠાં કરવાં જ જોઇએ. તે કારણામાં ભાવના કે જેનાથી મનને વાસિત કરવામાં આવે છે તે તથા ધર્મ ધ્યાન માટે કેવું સ્થાન હેાવુ જોઇએ, દૈવે આસને બેસી ધ્યાન (ધર્મધ્યાન) કરવું કયા કાળમાં ધ્યાન કરવુ અને કેવાં આલખના લેવાં આદિ શબ્દથી ધમ ધ્યાનના અધિકારી, લેશ્યા, ચિહ્ન, મૂળ વિગેરે જાણવાં, જેમાંથી કેટલાંક પૂર્વ કહેવાઈ ગયાં છે. બાકી જે રહ્યા છે તે અહી અનુક્રમે બતાવવામાં આવશે.
ધર્મ ધ્યાનમાં કઈ કઈ ખાખતા મદદગાર તરીકે ઉપયાગી છે તે વિષે ધ્યાનશતકમાં કહ્યુ` છે કેઃ
झाणस्स भावणाओ देतं कालं तहासणविसेसं । आलवणं कर्म पुण झाइयन्वं जैयझायारो || १ ॥ तत्तोणु पेद्दाओ लेस्सां लिंगं फलं च नाऊणं । धम्मं झाइज्जं मुणी तग्गयजोगो तओ सुकं ॥२॥
For Private And Personal Use Only
