________________
( 242 )
करोमौत्यनुव्यवसायस्य अनुभवसिद्धत्वादिति । तदानुमित्युत्पादनिर्वाहार्थं समाने विषयेऽनुमितिं प्रति लौकिकप्रत्यक्षसामग्याः
प्रतिबन्धकत्वं कल्पनीयम् । End :
तथा च चाक्षुषसामग्रौदशायां स्थानिसामग्रौकाले चाक्षुषोत्पत्त्यर्थम् अवश्यं । त्वष्मनःसंयोगः खोकरणीयः, जन्यज्ञानत्वावच्छिन्नं प्रति त्वड्मनोयोगस्य हेतुतायाः स्कृप्तत्वात् इति । तदा जप्तकारणाभावेन स्पार्शनानुत्पत्तेरनिर्वाहे अवश्यं स्पार्शनं प्रति
चाक्षुषसामग्रमाः प्रतिबन्धकत्वकल्पनमावश्यकमेवेति दिक् । Colophon :
इति श्रीरघुदेवभट्टाचार्यविरचितः सामग्रौवादार्थः समाप्तः । श्रीसंवत् १८८५ । चैत्रकृष्ण १३ गुरौ। शुभं भूयात् । .
7821.
277. Sāmagrīvāda ( called सामग्रौविचार Samagrivicāra). Substance, country-made paper. 91x41 inches. Folia, 8. Lines. 14-19 on a page. Extent in slokas, 250. Character, Nāgara. Appearance, tolerable. Prose. Generally correct. Complete.
___ It is सामग्रौविचार by Raghudeva (IO. Catal. 2002) and not that by Harirama (IO. Catal. 1992). Every family of Naiyāyikas of Bengal has a Sāmagrīvicāra of its own. It begins thus :
वेदव्यासाय नमः। समानविषये एकदा लौकिकप्रत्यक्षसामग्रौसत्त्वे अनुमितिसामग्रीसत्त्वे लौकिक प्रत्यक्षमेव उत्पद्यते । तदनन्तरं साक्षात्करोमौत्यनुव्यवसायस्य अनुभवसिद्धत्वात् इति तदानुमित्यनुत्पादनिर्वाहार्थं समानविषये अनुमितिं प्रति लौकिकप्रत्यक्षसामग्याः प्रतिबन्धकत्वं कल्पनीयम्। तथानुमितिलौकिकप्रत्यक्षसामग्योः केन रूपेण प्रतिबध्यप्रतिबन्धकभावः ? न तावदनुमितित्वेन प्रतिबध्यतालौकिकप्रत्यक्षसामग्रौत्वेन प्रतिबन्धकताभिन्नविषयेऽनुमितिसामग्रौलौकिकप्रत्यक्षसामग्योः सत्त्वे अनुमितेरेव उत्पादात् तत्र
व्यभिचारात्। - 168