________________
( 72 )
7498.
6446.
Substance, country-made paper. 11x42 inches. Folia, 6-38. In Tripātha form. Character, Nāgara of the 19th century. Appearance, fresh. Incomplete.
It is an anonymous commentary without beginning on Tarkasamgraha.
24A.
The manuscript contains the text also.
6B.
Commentary:
गुणान् विभजते रूपेति - कर्मादिसामान्यलक्षणं त्वग्रे दर्शयिष्यते । कर्माणि विभजते उत्क्षेपणेति — सामान्यं विभजते परमिति— व्यत्रेति शब्दस्य खसमभिव्याहृतपदार्थतावच्छेदकपरत्वात् परत्वापरत्वरूपद्दिप्रकारवत् सामान्यम् इति वाक्यार्थः । — परमपरश्चेति पदे तात्पर्यग्राहके । विशेषाणां विभागाभावात् तान् दर्शयतिनित्येति ।
नित्यद्रव्याणि पृथिव्यादिचतुर्णां परमाणवः आकाशादीनि पञ्च तेषामनन्तत्वात् विशेषाणामनन्तत्वं बोध्यम् ।
समवायस्य विभागाभावं द्योतयितुं तस्यैकत्वमाह समवायस्त्वेक इति ।
विभागो हि सामान्यधर्मस्य साक्षान्नानवृत्तियावद्धर्मं प्रकारकज्ञानानुकूलव्यापारः ।
Sub-commentary :
घटादौ कारणगुण प्रक्रमजन्यं पाकजच्च द्विविधं संभवति । परमाणौ कारणगुण प्रक्रमजन्यस्य व्यसम्भवात् पाकजमेव वाच्यं पाकजरूपादेः पूर्व्वरूपादि पाकजं ततः पूर्वं पाकजम् इत्यनवस्थापि बोजाङ्कुरन्यायेन प्रामाणिको वक्तव्या स्यात् तेन चकारसहितानित्यपदमपि व्यर्थं स्याद्धेतुगर्भत्वे जनिधातुनैवानित्यत्वबोधनात् चकारवैयर्थ्यापाताच्च तस्मादपाकजमपि परमाणौ खोकार्यं कारणत्रयं भावकार्य
