________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
THE SANSKRIT MANUSCRIPTS.
8695
Beginning:
प्रणम्य विद्वजनकल्पपादपं कविं कवीन्द्रार्चितपादपङ्कजम् ।
विभुं प्रभु विश्वसृजं महेश्वरं प्रवक्ष्यते लक्षणदीपिकेयम् ॥ अस्य गद्यपद्यप्रबन्धानां छन्दोलक्षणनियामकस्य अन्थस्यादौ ताकारः परिकथ्यते । वकारप्रयोगे दोषोऽस्ति । कथम् । उच्यते--
न प्रतापिभयासौख्यमरणक्लेशतापकृत् । पवर्ग इत्यलङ्कारसनन्हे-पद्यादौ विन्यस्तात् भजवरणदक्षादिरहितादिति । कविकण्ठपाशे--अपि च दोषान्तरमाह । पकारो रेफसंयुक्तोऽप्यतिदोषकरस्स्मृतः । चमत्कारचन्द्रिकायाम् -- क्षं विना क्रूरसंयुक्ताः सौम्यारत्वाजौ विषान्तवत् । इति । अथ नायकलक्षणमाह -
कलमृदु(ल)वचनरचनः करुणाभावः कलानिधिविनया(यी) ।
(बहु)वितरणकरशीललो विचक्षणो नायको ज्ञेयः ।। तथा साहित्यचन्द्रोदये---
'कलाप्रवीणो भावज्ञो वदान्यः कविताप्रियः । . महानुभावो विनयो नायकः परिकीर्तितः ॥ Colophon:
इति कविनुतवितरणविजितपारिजातपोतनामात्यसहजातचातुर्यगुणाभिरामश्रीमदय्यलुमन्त्रिशेखरगर्भरत्नाकर श्रीगौरणार्यविरचितायां लक्षणदीपिकायां प्रथमः परिच्छेदः ।।
End:
___अक्षराणां गद्यपद्येषु तत्तत्स्थानप्रयोगनिषेधे षट्सप्तलाभगाशहचटाः कल हप्रदाः ।।
इति चतुर्थपरिच्छेदः ।। अथ मातृकापूजनमाह चमत्कारचन्द्रिकायाम्-~
अकारादिक्षकारान्तवर्णाः स्युः मातृकाह्वयाः । साहित्यरत्नाकरे--
पुमानुद्दिश्य पद्यं वा प्रबन्धं वा कदाचन । न वक्तव्यं न वक्तव्यं मातृकापूजनं विना ॥
646
For Private and Personal Use Only