Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૧૫૯) અન્ન-જમતાભર વાસ્થવિશે | મસા-ચાયવરિથતિઃ ન્યાયના માર્ગમાં - યજ્ઞાદિક કર્મના પ્રાગ વિષે ઉપયોગી જે સ્થિતિ. દ્રવ્યદેવતાદિક અર્થ છે, તે અર્થનું સ્મરણ કસ્ટમાસ-વિકાન્સમાવિશિષ્ટ સ્થાનમાલ: કરાવનારૂં જે વાકય-વિશેષ છે, તે મંત્ર કહે- જે ચાંદ્ર માસમાં સૂર્યની સંક્રાંતિને અભાવ વાય છે. એ મંત્રો ત્રાગાદિક દેશમાં પ્રસિદ્ધ હોય તે માસ મળમાસ કહેવાય છે. છે. તે અફ, યજુર્ અને સામ એવા ભેદથી મઢિવાણના-જ્ઞાનત્તિીમૂત વાસના ત્રણ પ્રકાર છે.
જ્ઞાનમાં પ્રતિબંધકરૂપ થયેલી જે વાસના, તે wત્રમાં અનુષ્કાના મતદાચવતા- !
મલિન વાસના. તે ત્રણ પ્રકારની છે – (૧) પ્રારા અનુદાન કારકભૂત એવાં જે દ્રવ્ય
લક્વાસના, (૨) શાસ્ત્રવાસના; અને (૩) અને દેવતા તેને પ્રકાશ કરનાર-જણાવનાર
દેહવાસના. વેદને ભાગ તે મંત્રભાગ.
મસ્જિનવગુજા–રજોગુણ તથા તમે ૨. વનિ: સમાનાનઝેશાર્થgar ગુણથી તિરસ્કાર પામેલે (ઢકાયલે–દભાઈ વેવમાંn: યાગ કરનારાઓએ મુખથી ઉચ્ચા
ગયે) સત્ત્વગુણ તે મલિન સત્વગુણ જાણો. રેલ અનુદ્ધેય અર્થનો પ્રકાશક વેદભાગ તે
મારવ૫-ત્રિવિષરદેશચત્વમ્ દેશમંત્રભાગ.
પરિચ્છેદ, કાલપરિચ્છેદ અને વસ્તુપરિચ્છેદ,
એવા ત્રણ પ્રકારના પરિચ્છેદથી રહિતપણું તે રૂ, મન્વવિધાન તિવા મા: મંત્રોનું
મહત્વે, વિધાન પ્રતિપાદન કરનારે વેદભાગ તે
મરવF–સમષ્ટિ લિંગ શરીરને મંત્રભાગ. ૪. વૈરત્વે સતિ ગ્રાહ્મળમિત્રમ વેદ
મહત્તવ કહે છે.
૨. (સાંખ્યમતે) પ્રધાનની વિકૃતિ (કાર્ય) હેઈને જે બ્રાહ્મણ ભાગથી ભિન્ન હોય તે
| તે મહતત્વ. એને જ સમષ્ટિ બુદ્ધિ અથવા મંત્રભાગ.
સમષ્ટિ અંતઃકરણ કહે છે. અક્ષા –મનુષ્યપણાના કિંચિત
महापुरुष-कामादिभिरक्षुभितमानसः । સ્મરણપૂર્વક ઉપાસ્ય દેવભાવની પ્રાપ્તિ તે મંદક્ષિ.
કામાદિક વડે જેના મનને ક્ષોભ ન થાય તે
મહાપુરૂષ. मन्दवैराग्यम्-पुत्रदारादिविषयवियोगे धिक्સમિતિ વિષયના સ્ત્રી, પુત્ર, ધન,
महाप्रकरणम्- फलभावनायाः प्रकरणम् । આદિક પદાર્થોનો વિયોગ થતાં, “આ સંસારને ફલભાવનાનું પ્રકરણ. ધિક્કાર છે' એવી બુદ્ધિવડે તે વિષયના महाप्रलयः-ब्रह्मप्रलयः-सर्वभावकार्यध्वंसो ત્યાગની જે ઈચ્છા તે મંદાગ્ય. માત્રઃ અનિત્ય દ્રવ્ય, અનિત્ય ગુણ, અને
મામૂ-ચરમારી શરીરના અનિત્ય કર્મ, એ ત્રણને ભાવકાર્ય કહે છે. અને પ્રાણના અંત્ય સંયોગને જે વંસ તે એ સર્વ ભાવકાર્યને વંસ તે મહાપ્રલય મરણ.
કહેવાય છે. ૨. પાનાંમુત્તાનાં પરિત્યા મામ્ | ૨. નમવાનધિr: I ઉત્પન્ન થયેલા પ્રાપ્ત થયેલા દેહાદિકને જે પરિત્યાગ તે મરણ. | પદાર્થમાત્રને જે સ્થિતિકાળ ન હોય તે
રૂ. પૂર્વવિદ્યમાનન્દ્રિવિર ! મરણ પૂર્વે મહાપ્રલય. - જે દેહ અને ઇન્દ્રિય વિદ્યમાન હતાં તેમને રૂ. વ્રજ નારાવિચા, મિન્ ડજ્ઞાનવિયોગ તે મરણ.
મે રિશિષ્ય 1 આ પ્રલયમાં બ્રહ્મદેવને પણ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020174 |
| Book Title | Darshanik Kosh Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chhotalal N Bhatt |
| Publisher | Gujarat Varnacular Society Ahmedabad |
| Publication Year | 1938 |
| Total Pages | 134 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 9 MB |