Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૩૫) હેય અને એવો હેઈને સા પદાર્થના તાદા- ઝવે/ન-વિચિતા કે પદાર્થને
ભ્યથી રહિત હૈય, તે પદાર્થ અલીક (મિથ્યા) વિષયરૂપે કથન કરવામાં આ શબ્દ વપરાય કહેવાય.
છે. જેમ-જે પદાર્થ બુદ્ધિને વિષય હેય તે મોરાર – જૈનમને) ત્રા- “બુઘથવગાહી” કહેવાય. ઈ. ઢિચૈત્ર વામાવરાળે વતત સ: ત્રણે લોકની અવઢવમૂવ્યાપકત્વ, વિશિષ્ટત્વ, બહાર ક્યાં કેવળ આકાશ દ્રવ્યજ છે તે. સાહિત્ય (સાથે હોવાપણું), અનુકૂલત્વ, (જેમ– ___ अलोलुप्त्वम्-विषयसन्निधाने सति इन्द्रि- પાવાછિદ્મવ્યાપ ધાત્વર્થઃ એટલે ફળને ચાવિયમ્ વિષય સમીપમાં હોવા છતાં અનુકૂળ અથવા ફળને પ્રયોજક જે વ્યાપાર ઈકિયેનું વિક્રિયા નહિ પામવાપણું.
તે ધાત્વથ કહેવાય), સીમાં કરવી (જેમ– - અઢાક:-વિધિમત્તા રાજરિણTE- બાવરિઇ-ગ્લીશ” એટલે ઘર વડે જેની મિત્ર ! શાસ્ત્રની આજ્ઞા વિનાજ કેવળ રાગ- હિંદ
હદ બંધાઈ છે એવું આકાશ) એ પ્રમાણે દિકથી જે વસ્તુ પ્રાપ્ત થાય છે તે વસ્તુને “અવચ્છિન્ન પદના યથાયોગ્ય અર્થ સમજવા. લૌકિક કહે છે. એવા લૌકિક પદાર્થથી જે વાછર–પ્રતિયોગી, વ્યાપ્તિ. ઇયત્તા વસ્તુ ભિન્ન હોય તે અલૌકિક કહેવાય છે. ] કરવી, નકકી જેમ, ઇ સમચાવન=નક્કી જેમ, ભોજનાદિક પ્રાણી માત્રને રાગથી પ્રાપ્ત એકેજ કાળે ત્રિપાવન પૃથિવીમચાવત= છે–તે માટે શાસ્ત્રની આજ્ઞાની જરૂર નથી- ત્રણ ડગલોની વ્યાપ્તિવાળી અથવા ત્રણ ડગલાં માટે ભોજનાદિ લૌકિક છે. પણ સંધ્યાદિકામ વર્ડ ઇયત્તા કરાયેલી પૃથ્વી માગી.. તેવા નથી માટે તે અલૌકિક છે.
૨. વિશેષાધિના વિશેષરમા વિશેષણ પ્રિત્યક્ષન–અક્ષિત્રિ- ૨૫ ઉપાધિથી વિશેષ કરવું તે જેમ–“પ્રામકન્ય પ્રત્યક્ષમૌવિનુ ચક્ષ આદિક ઈ દ્વિ- વાવ ઘટે “પ્રાગભાવથી અવચ્છિન્ન યનો ઘટાદિ અર્થની સાથે જે સામાન્ય છે એટલે પ્રાગભાવનો પ્રતિયોગી ઘટે. લક્ષણદિરૂપ અલૌકિક સનિ છે, તે
| નવરત્વનું–વાસ+
વવિરોઘઃ | અલૌકિક સનિકઈ વડે જે પ્રત્યક્ષ કે અલૌ. કોઈ સ્વરૂપનો સંબંધ એટલે પદાર્થના પિતાના કિક પ્રત્યક્ષ કહેવાય છે. (“લૌકિક પ્રત્યક્ષ રૂપને કોઈ એક સંબંધ તે અવછેદકત્વ. શબ્દ જુઓ.).
જેમ–ધૂમને સ્વરૂપને ખાસ સંબંધ ધૂમ અસિવા–અલૌકિક પ્રત્ય
સાથે છે. માટે–ત્રમે ધૂમામ પ્રતિયોગિતા ક્ષને કારણભૂત સનિકર્ષ તે અલૌકિક સનિ
સવજી ધૂમ ( ત) એટલે પ્રમેય કર્ષ કહેવાય છે.
જે ધૂમાભાવ, તેનો પ્રતિયેગી ધૂમ, એ
પ્રતિવેગીપણાનું અવચ્છેદકત્વ એટલે ધૂમતાને પાર્જિા –અલૌકિક | સ્વરૂપ સંબંધ વિશેષ ધ્રુમત્વમાં છે. સનિકના ત્રણ પ્રકાર છેઃ (૧) સામાન્ય ૨. મતરિક્વેરાવૃત્તિત્વમ્ | અવચ્છિન્ન લક્ષણ સનિકર્ષ, (૨) જ્ઞાન લક્ષણ સકિર્ય, (જે પદાર્થને અવછેદક હેય તે) પદાર્થથી અને (૩) યોગ જ ધર્મ લક્ષણ સનિક અધિક દેશમાં નહિ રહેવાપણું જેમ-ધૂમતા (તે તે શબ્દ જુઓ.)
' વડે અવચ્છિન્ન ધૂમ છે, માટે ઘૂમતા એ અગત્યનું-ચર્ય વસ્તુને ચાવતીચત્તા ધૂમની અચ્છેદક છે, અને ધૂમ અવછિન્ન ચિત્તા હતા ચૂનમ ! જે વસ્તુનું જેટલું કદ | છે. ધૂમતા એ ધૂમથી અધિક દેશમાં રહેતી કે માપ ઘટતું હોય તેથી એ છાપણું તે રહેતી નથી માટે ધૂમમાં ધૂમતાનું અવછેઅ૮૫ત્વ.
કવ છે.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020173 |
| Book Title | Darshanik Kosh Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chhotalal N Bhatt |
| Publisher | Gujarat Varnacular Society Ahmedabad |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 124 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 8 MB |