Bhagwad Gita Vivechanatmak Shabdakosh

SR No.: 020166
Original Sutra Author: N/A
Author: Prahlad C Divanji
Publisher: Munshiram Manoharlal Publishers Pvt Ltd
Publication Year: 1993
Total Pages: 411
Language: English, Sanskrit
Classification: Dictionary
File Size: 12 MB

Page 288

Bhagavadgita Word-Index Pt. II-A (a)
329. गुरु (Noun)-देवद्विजगुरुप्राज्ञपूजनम्-देवानां, द्विजानां, गुरूणां, प्राज्ञानां च
पूजनम् । 330. गुह्य-राजगुह्यम्-राजभिः गुह्यम् (गूहनीयम् ), गुह्यानां राजा वा। 331. गुह्यतम-सर्वगुह्यतमम्-सर्वेभ्यः गुह्येभ्यः अधिकतमम् । 332. गृह-पुत्रदारगृहादिषु-[विग्रहपद्धत्यै 'आदि' (११) शब्दो दृष्टव्यः] । 333. गृहीत-धृतिगृहीतया-धृत्या या गृहीता सा धृतिगृहीता, तया। 334. गोचर-इन्द्रियगोचराः-[विग्रहपद्धत्यै 'इन्द्रिय' (३) शब्दो दृष्टव्यः । 335. गोप्तृ-शाश्वतधर्मगोप्ता-शाश्वतधर्मस्य (शाश्वतः यः धर्मः सः शाश्वतधर्मः, तस्य)
___ गोप्ता (रक्षयिता)। 336. गोमुख-पणवानकगोमुखाः-पणवानकाच गोमुखाश्च (वादिनविशेषाः), अथवा पण
वानकजातिविशेषाः गोमुखाः। 337. गोरस्य:-कृषिगोरक्ष्यवाणिज्यम्-(विग्रहपद्धत्यै 'कृषि' शब्दो दृष्टव्यः)। 338. प्राम-(१) इन्द्रियग्रामम् । (२) भूतप्रामम् । (३) भूतग्रामः।-(१) [विग्रहपद्धत्यै
'इन्द्रिय' (४) शब्दो दृष्टव्यः । (२-३) भूतानां ग्रामः (समूहः) भूतप्रामः; तम्
भूतग्रामम् । 339. ग्राह-मूढप्राहेण-मूढस्य (मूढपुरुषस्य) इव प्राहः मूढग्राहः, तेन । 340. ग्राह्य-बुद्धिग्राह्यम्-बुद्धया प्राह्यम् (बुद्धया एव न इन्द्रियैः इति भावः)। 341. ग्रीवा-कायशिरोप्रीवम्-(विग्रहपद्धत्यै 'काय' शब्दो दृष्टव्यः)।
342. चक्र-चक्रहस्तम्-चक्रं हस्ते यस्य सः चक्रहस्तः, तम् । 343. चक्षुष्-(१) ज्ञानचक्षुषः । (२) ज्ञानचक्षुषा। (३) स्वचक्षुषा।-(१) ज्ञान (बुद्धिः)
एव चक्षुः येषां ते ज्ञानचक्षुषः। (२) ज्ञानं (बुद्धिः) एव चक्षुः ज्ञानचक्षुः, तेन
ज्ञानचक्षुषा । (३) स्वस्य (आत्मनः) चक्षुः स्वचक्षुः, तेन स्वचक्षुषा। 344. चतुस्-(१) चतुर्भुजेन। (२) चतुर्विधम् । (३) चतुर्विधाः। (४) चातुर्वर्ण्यम् ।
(१) चतुः भुजाः यस्य, यस्मिन् वा, तत् चतुर्भुजम् ; तेन चतुर्भुजेन । (२) चतुः विधाः यस्य तत् चतुर्विधम् , तम् चतुर्विधम् । (३) चतुः विधाः येषां ते चतुर्विधाः ।
(४) चतुः वर्णाः यस्मिन् (तन्त्रे) तत् चातुर्वर्ण्यम्, तम् चातुर्वर्ण्यम् । 345. चर-(१) अचरम् । (२) चराचरम्। (३) चराचरस्य । (४) सचराचरम् ।-(१)
. (चरति इति चरम् ); न चरम् अचरम् । (२-४) [विग्रहपद्धतिभ्यः 'अचर' (१-३)
शब्दाः क्रमेण दृष्टव्याः]। 346. चर्या-ब्रह्मचर्यम्-ब्रह्मणः कृते (वेदाध्ययनाय) विहिता या चर्या सा ब्रह्मचर्या,
तस्याः भावः ब्रह्मचर्यम् (उर्ध्वरेतसत्वम् )। 347. चल-(१) अचलम् । (२) अचलः । (३) अचला । (४) अचलाम् । (५) अचलेन।
(१-५) न चलम् (चलनशीलम् ) अचलम् ; न चलः अचल:; तमपि अचलम् । तेन अचलेन । न चला अचला, ताम् अचलाम् ।
250