________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
अह
अपवस्य GaSaSa 1.45; अइचितंतो GaSaSa 3.14; अगओ SetuBa. 15.66; 8. अदिवादि Vikramo 4.0.12; Apa. अरेह- KarCa. 1. 3.10; अइवंत PaNaca. (P.) 2.5.3; अइसच्छयर SandeRa. 133; 2 overcoming, transgressing, going against, violating, AMg अइयच्च āyar. 1.6.2.2; 1.9.19; अच्चेही Sūy. 1.2.3.7; अरक्कम Uvās. 47; Viy. 8 10.13; Apa अइकमिउ PaumCa. (S) 6.9.5; 3 much, abundant, excessive, superior, higher, AMg अवेलं āyār. 1.8.8.8; अइदुक्ख āyār. 1.9.2.14; अइविज्जं āyār. 1.3.2.1; 1.4.3.3; अइदुक्खधम्म Suy. 1.5.1.18; अकंडूश्य Say. 1.3.3.13; अकाय Thara. 105 : अइतित्त Nāyā. 1.1.72; अरभार Uvas. 45; अश्दूर Uvas. 208; अइअणिट्ठ RayPa. 767; अइसुबीमच्छ Nirayā. 1.1.72; JM अम्सीयल KumaCa. (H) 4.41 अइसेस Dasave Ni. 133; अइरस KumāPra. 10.12; J5 आइसोहण Mok Pa. 24; अइदुग्गंध SraĀ. (V.) 169; M. अइदंसण GaSaSa 1.81; अभार SetuBa. 13.41 अररमणीय Lila 945; $. अपंडुर Ram Man. 1.36; Apa. अरविउल JasCa. 1.5.5; अरुंद NayCa. (P.) 1.1.7; अघय Bhavika. 42.4; अकालु SanņKuCa. 509.1: अश्तेयवंतु VaddhaCa. 1.10.11; अतम PaNaCa. (P.) 16.4.3; (separated) अ हुय विरत्ति SudCa. ( N.) 7.11.5; 4 beyond something, not subject to, free from, additional, AMg. अरित āyar. 1.2. 3. 1 अइवट्टे Sūy. 1.4.2.2; अरजाए Thana. 4.1.34 (240 ) असस Thāna. 4.2.254 (284); अक्स Dasave. 5.2.42; Samav. 20( 1 ) : अइरित्तसेज्जासणिए Dasa. 1.4; अहमंच Kapp. 100 JM अश्वेयर Kuma Ca. (H) 4.46; अइमलय KumāCa. (H.) 4.34; मणोरहाइरित Kuma Pra. 10.16; Apa. अअदसयउ MahāPu. (P.) 15.12.4; अचाउ JambiSaCa. 8. 14.9; अश्सयमह PaNaca. (P.) 6.9.2. [Quotations and more precise meanings will be found under the words given]
अइ (ai <ati) adv. greatly very much, Apa. भामंडलु मंडलु णं भाणुहि अह आसंकेपिणु सन्भाणुहि । ... सरणु पट्टिउ Maha Pu. (P.)
9.27.11.
अअ (aia <ā + ita) adj. came, arrived, Apa. हुं कंत उप्पलखेडु भइ Maha Pu. (P.) 25.22.11; पहरणकरु थविरु अवरु अइड Maha Pu. (P.) 61.18.11.
भइअ (aiacatita) adj. gone over, passed, JM अब्बो अइअम्मि तुमे नवरं जर सा न जूरिहिइ Hem. (Gr.) 2.204.
arger (aiadayita) [end. of cpd.] dear to, liked by, favourite, M. (सुवेलं ) गहिआमिसहरिअइअं SetuBa. 9.31 (confirmed by the rhyme बणहरिअइअं ( वनैहरितायितम् ) )
अइभइसइय (ai-aisaiya<aty-atiśay-ita) adj. greatly surpassing, Apa. फणिणरसुरहं मिं अहअइसइयर हरि मुहि चुंबिवि कडियलि इयउ Mahā Pu. (P.) 85.12.5.
अइलच्च (ai-acca <ati- gatya) ger [AMgD] cf. अइयच्च. अभट्टज्झाण (ai-atta-jjhāna<aty-ārta-dhyāna ) . constant meditation on one's misery or calamity. (TattvärSa.
5
अइउच्चिय
9.31; आर्तममनोज्ञानां सम्प्रयोगे तद्विप्रयोगाय स्मृतिसमन्वाहारः ), Apa अअट्टज्झाणवसेण मुय पुत्तसणेहें वसुमइ MahāPu.(P.) 90.12.15.
अअजिमा (ai-attiija-māya catyartya-māna) and (f.) greatly roiling, AMg सा नावा सलिलतिक्खवेगेहिं अअट्टिजमाणी Naya. 1.9.10 ( comm. अतिवत्र्त्यमाना, आकम्यमाणा p. 158a )
अड्बडूवियट्ट (ai- adda-viyadda<ati + akata-vikata? ) adj. extremely deformed, Apa. अअड्डवियहडुविसमु णिरु फुट्टपाय कयणयविरमु JasCa. 2.6.12.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
wgwfag (ai-ap-ittha<aty-an-ista) () very undesirable, AMg. जेणं इसिपरिसाए अवरज्झर से णं णाइअणिट्ठाहिं णाइअकंताहिं ... वग्गूहि उवालब्भः RayPa. 183(767)
श्रइ (ai< api ?) ind. [occurs in काइ Viy. 8.6.3. Only the Edn. of Bechardas reads कावि, while āgaśako. sets up अपि for अर and JAS. = काचित्: the context requires कापि or काचित् ] एगंतसो से पावे कम्मे कज्जइ नत्थि से काइ निज्जरा कज्जइ Viy. 8.6.3: अणुकंपादाणं पुण जिणेहिं न कयाइ पडिसिद्धं stanza quoted by अनयदेव in his comm. P. 374a. which also suggests Skt. कदापि . अइभ (ai-a< ati- ga) adj. attacked, Apa. व्हिक्किवि रिच्छिहि Apa. अपसंग अइईसाकरणे, अओ थक्कर Maya Paraca. 2.37,11.
4. 10.3.
अइअंबिल (ai-ambila <atyāmla ) adj. very sour, teo sour, AMg. गाइअंबिलेहिं णाइमहुरेहिं ... भोयणच्छायणगंध मलेहिं ववगय. परिस्समा Kapp. 95.
अइअवर (ai-avara <aty-avara) adj. very much lowly, extremely low, Apa. परमेण जि अश्अवरेण उत्तु सन्वहं जीविउ अंतोमुत्तु MahāPu. (P.) 10.12.13; ( F. N. अतिजत्रन्येन )
argafaga (aia-vihaya < ativa-vihata) adj. completely removed, Apa. अनवरत अग्रहरि सामाि Maha Pu. (P.) 34.3.4.
अइअर (ai-āara<atyādara) m. great consideration, M. वण्णअलिप्पमुहिं जो मं आआअरेण चुंबतो Ga Sasa. 6.19.
अइआयरक्ख ( ai-āya-rakkha <atyātma-raksa) adj. [also written अश्यायरक्ख] great egoist, caring only for one's own self, AMg. से भवइ अहम्मिए अधुन्ने अभायरक्खे Sūy. 2.2.17 (31); Dasa. 10.56.
अइभार (aināra<ati-cāra) m. cf. अड्यार.
अइआवलय (ai-āvalaya atyākula ? ) adj. very urgent. Apa. तो जाइअइ अ कजि मइ अइआवलइ SandeRa. 113.
अइइ (aii> aditi ) / [ PMS also अदिति ] the presiding deity of the constellation called पुणब्वसूणक्खत्त, AMg दो अदिती Thāna. 2.3.324(95) (comm. पुनर्वस्वोर्द्वित्वात् अदितिद्वित्वम् ) : पुणब्वसू अदितिदेवयाe Sūrap. 10.12 (83) ; सोमे रुद्रे अदिती बहस्सई सप्पे Jambuddi. 7.171(1) (comm. नक्षत्राणामधिदैवतद्वारा नामप्रतिपादनाय गाथाद्वयमाह (p. 533) ; सोमरुद्द अदितीबहस्सती चैव Joiska 149.
अइईसा (ajisa <atirsyā ) / excessive jealousy or rivalry. वह असुद्धभाव जुवईयणु SudCa. ( N. )
अइउक्कस (ai-ukkasaatyutkarsa ) adj. going beyond pride or idea of greatness, AMg मज्जप्पमायविरओ तवस्सी अक्कल Desave. 5.2.42.
भइउग्ग (ai-ugga <aty-ugra ) adj. very formidable very frightening, Apa. जणियदरिण अश्उन्गपवणिण । संछाइय दिसि भरिय SanKuCa. 580.2.
अइउच्च (ai- ucca caty-ucca ) adj. very high (place), AMg. नाइउच्चे व णीए वा पिंडं पढिगाहेज संजए Utt. 1.34. ( Dev. नात्युच्चे प्रासादोपरिभूमिकादौ ); JM. वैजयंतीओ। सन्नंति व रविणो सारहिस्स अइउच्चगमणट्ठा SurSuCa. 1.70.
भइउच्चाय (ai- uccaya <ati ? ati-śrānta) adj. extremely tired or exhausted, JM. जो पुण हवेज्ज खमओ अतिउच्चाओ व सो बहि ठा OghaNi. 564.
अइउच्चिय (ai-ucciya<aty-ucca-ka ) adj. very high,
For Private and Personal Use Only