________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अक्खणवेल
भक्खमाल
सयंपि अक्खणयकारयं पुरिस। परिवंचिऊण वचसि MuSuvvaca. 2443; भक्खदंड (akkha-danda<aksa-danda) m. the bar of जस्थ पुण सो थिय सयं पेना अक्खणयकारओ पुरिसो। अन्नपुरिसस्त पासे the asle,S. (चारणी) जदो णिबिडपाटिदपडाआवडा ... खंडिदक्खदंदा ... MuSuvvaCa. 245.
परिप्फुरंति दीडपमाणा वाणा BilRa. 9.26.11. अक्खणवेल (akkhanavela) Di... अखगवेल रयप्पोसेसु अक्खदसरीर (a-kkhada-sarira <a-ksata-Sarira) adj. DENaMi. L.59 (comm. अक्खगोलमुरतं पदोपश्च); 1 intercourse, with unhurt body. S. (विपक) कथं ण किदो पसादो । अज्ज वि अक्ख2 evening.
दसरीरा चिट्ठाह Ratna. 3.14.21. अक्षणहै (akkhanaha = a-khyātum) f. [Gen. of the अक्खदसलील (a-kkhada-salila<a-ksata-Sarira) adj. noun akkhana] to tell, to speak of, Apa. अन्न जु तुच्छउँ तहे with his body unhurt, Mg. (?) (गोपकन्यकाः) एसो भट्टा अम्हाणं धणहे तं अक्खणहं नजार Hem.(Gr.)4.350.
दिअआणंदं कलंतो अक्खदसलीलो इदो एव आअच्छदि BalCa. 4.12.18. अक्खणिआ (akkhanja) Desi. reversed coition, PaiLaMa. अक्खदाण (a-kkha-dana<a-ksa(ya)-dana) m. inde432 वावड्या अक्खणिआ.
structible gift, Apa. अक्खदाणु अक्खयह रइज्जइ तिहुवण लच्छीए सेम अक्खणिय (akkhaniya) Desi. [comm. व्याकुल, better भरिजइ MayaParica. 2.78.13(?) व्यापृत] adj. lingerings on, devoted to, given to, JM. रायकुलं अक्खं त (a-kkhanta<a-khyat) adj. (pr. part.) telling, मुहुत्तलग्गोदयमग्गणपरं सर्व अक्पणियं Vasuki.(M.) 226.9; इयउ- speaking, Mg. (माथुर) एवं अक्खंतो तुम पअच्छ धुरआ Mrcch. ल्हावखणिो जाओ णायरजणो सब्बो PuhCa. 87.24 (comm. अक्ख- 2.214; Apa. सुरवर विजउ गयणि अक्खंता PaumCa.(S.) 10.13.3; णिओ त्ति व्याकुलः); बहुवरवरचन्नाउसदाणक्सणियाणणे जाओ PuhCa. जाव य ति वि कुमरेग सह सुहदुह वह अक्खंत SankuCa. 645.7. 108.4 (comm. आशीर्दानव्याकुलाननः); अन्ने (तावसकुमारे) नासानि- अक्खपउर (akkha-paura<aksa-pracura) adj. full of मियदिट्ठिणो अक्खमालाढलणवखणियपाणिणो PuhCa. 141.143;अज्ज चेवा- cowries, JM. मा दोसेच्चिय गेण्हह विरले वि गुणे पयासह जणस्स । अक्खगओ, विक्रणयक्खण(१णियाओ य नेह पत्तो म्हि PuhCa. 96. 12 पउरो वि उयही भण्णइ रयणायरो लोए KuvMaka. 3.16%B VajLag. 748. (comm. कार्यव्याकुलत्वात), पियसहि धीरा होइ एत्व कज्जे देवो चेव अक्खपडिय (akkha-padiya<aksa-patita) adj. chosen अखणिओ CaupCa. 110.6.
by the fall of the dice, decided by the lot, JM. रण्णो कहियं, भणद __ अक्खंड (a-kkhanda<a-khanda) adj. unbroken, complete, अवस्स आणेयवाणि अक्खपडिया वतु AvTI.(H.) 453a.7. perfect, AMg. संचयर १६ ते अखंडचारित्तयागरा Nandi. gi.4; निस्सल- अक्खपाडय (akkha-pādaya<aksa-pataka) m. the board स्सेह महब्बयाई अक्खंडनिश्वणगुणाई BhattaP. 135; निस्सलस्सेह महव्वयाई for throwing dice, JM. घेप्पमाणं च में पेच्छिऊण राइणा हाहारवं अखंड निव्वणगुणाई। उवहम्मति ... सहेहि ArihPad.(V.) 680; JM. करेमाणेण पहओ सो सुणओ अक्खपाडएणं Samaraka. 255.4. एत्थं पुण अइयारा नो परिसुद्धेस होंति सब्वेसु । अखंडविरइभावा SraDha- अक्खपाद (akkha-pāda<aksa-pada) m. name of the ViPra. 103; असंई लिवसोक्खं जा बंछह ता तयं कुणह MaViCa.(G.) founder of the Nyaya philosophy, JM. सईच हेउसत्थं NisBha. 16a.1(2); 24.5(1); अक्खंडपयाणेहि रहवीरपुरे गओ कुमरो SupasCa. 5530 (Cu. हेतु सत्थं अक्खपादादि IV. 88) 18.146.
अक्ख पुर (akkha-pura<aksa-pura) n. name of a city, अखंडल (akkhandala<akhandala) m. God Indra, Pai- JM. णिसुणसु अक्खाणयं कहिज्जंतं । लच्छीहरद्धयसुओ अक्खपुरे नरवई वसई LaNa. 25.
PaumCa.(V.)74.31. अक्खंडिस (a-kkhandia<a-khandita) adj. [also अक्खंडिय] अक्खम (a-kkhama<a-ksama) adj. I. -mi] unable, unbroken, continuous, unimpaired, M. अग्णग्गामपउत्था कडूंती incapable, S. (प्रियंवदा) दूरगदमम्मधा अक्खमा अं कालहरणस्स Sak. मंडलागिरिडोलिं। अक्वंडिअसोहागा बरिसराअं जिअउ मे सुणिया GaSaSa. 31. 1(3); JM. संने वि परमभक्खे जमक्खमलक्खणा खंति SupisCa. 7.87; AMg. सावज न करेमि त्ति अक्संडियसीलकेवली MahaNis. 1.69%8 28.26. अक्वंटियवयनियमो तिस्थयात्ताए सो सिज्झे MahaNis. 3.20; JM. अक्खमक्खण (akkha-makkhana<aksa-mraksana) अक्खंडियउवयारा ... ऐया GaRako.2583; इत्थक्खंडियदुक्खलक्खसलिले anointing the axle, JS. उयरग्गिसमणमक्खमक्खणगोयरसठभपूरणभमरं । कुग्गाहमालाउले Dvāku. 3.1; अक्खंडियवयनियमा गुत्ता गुत्तिदिया जियक- णाऊण तप्पयारे णिवेवं भुंजदे भिक्खू Raysi. 108(116) F191 JinadaĀkhyā. II. v. 13.
अक्खममाण (a-kkhamamana <a-ksamamang) adj. अक्खत्त (akkhatta<aksata) m. name of Ravana's son, (pr. part.) not being able to bear, AMg. ममं च णं अम्भोरगमि. Apa. अक्खत्तहो वयणु सुणेवि तणुवेण पंकयमुहेण सरहसु हसिउ इणुवेण ओवकमियं सम्ममसहमाणस्प अक्खममाणस्स ... किं मन्ने फज्जा Thira. PaumCa.(S.) 52.4.1.
4.451(325) अक्खत्त (a-kkhatta<a-ksatra) adj. not befitting the अक्खमल (akkha-mala < aksa-mala=aksi-mala).. warrior caste, Apa. किंजारपण णराहिवसते जेण जुदाणु लइउ अक्खत्ते dirt of the eye, JS. किमिरायरत्तसमगा अखिमलसमो य पसुलेवसमो RitNeCa. 3.10.6.
हालिश्वत्थलानगो लोभो वि चउब्विहो भणिदो KasiPi. 73. अक्खस्थ (akkhattha<aksārtha) adj. meant for the eyes, अक्ख मा (a-kkhama<a-ksama) f. absence of forgiveness, worth seeing. JM. सिरिसज्जणउज्झाओ अउब्वचंदो व अक्खत्थो Na- anger, JS. कोहो य कोव रोसो य अक्खमसजलण कलह बड़ी। ...स Panka. 10.496.
कोहे यट्ठिया होति KasmPa.86%B AMg. एगरातिय भिक्षुपडिम सम्म भणणुअक्खद (a-kkhada<a-ksata) adj. unhurt, safe, unharm- पालेमाणस्त अणगारस्स इमे तओ ठाणा अहिआए असुभाए मक्खमाए .. ed, M. आच्चजुग्गे चिरमक्खो वि दे संहति जंणो पिदरा णिअंतणं Karn- भवंति Thana. 3.3.388(188); cf. अख-T. Va. 1.12%3 JS. जदि तिवसे सचिट्ठदि तमणालद्धं च अक्खदं मध्य । तदि अक्ष माल (akkha-māla <aksa-mala) f. garland ot दरिसाणि सुभिक्खं Bhairi. 1997.
.. Rudraksa nuts, JM. गहियक्खमालहत्थे आठत्तो मुमरिविण्य Paumm.
For Private and Personal Use Only