________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
रसपकरणम्
चतुर्थों भागः
-
-
-
पोखरमूल, कचूर, देवदारु, सीसा भस्म, लोह वृहद्विषमज्वरान्तकलौहम् भस्म और बंग भस्म ५-५ तोले मिलाकर स्निग्ध प्र. सं. ७०७५ विषमज्वरान्तक लौहम् पात्रमें भर कर सुरक्षित रक्खें ।
( वृहद ) देखिये । मात्रा-५ तोले ।
वृहन्नवायसलौहम् ( व्यवहारिक मात्रा-१-२ तोला )
( वृ. यो. त..त. ७६ ) इसके सेवनसे अश्मरी, मूत्रकृच्छ, मूत्राघात,
प्र. सं. २७०९ त्रिकवादि लौहम् देखिये। २० प्रकारके प्रमेह, शुक्रदोष, धातुक्षय, उष्णवात और वातकुण्डलीका नाश होता है ।
(७११७) बृहन्नृपवल्लभरसः वृहद्ग्रहणीकपाटो रसः
( रसे. सा. सं. । ग्रहण्य.) ( भै. र. । ग्रहण्य.)
रसगन्धकलौहाभ्रं नागं चित्रं त्रिवृत्समम् । प्र. सं. १५९७ ग्रहणी कपाट रसः देखिये। टङ्घ जातीफलं हि त्वगेलाब्दलवङ्गकम् ॥ वृहद्यकृदरिलौहम्
तेजपत्रमजाजी च यमानी विश्वसैन्धवम् । ( भै. र. । प्लीहा.) प्रत्येकं तोलकं चूर्ण मरिचतारयोस्तथा ।। " यकृदरि लौहम् (बृहद)" प्र. सं. ५८२६ निरुत्थकं मृतं हेम तथा द्वादशरक्तिकम् । देखिये।
आद्रेकस्य रसेनैव धायाश्च स्वरसेन च ।। वृहद्रसशार्दूल रसः भावयित्वा प्रदातव्यो माषद्वयप्रमाणवः । प्र. सं. ६०९३ रस शार्दूल रसः बृहद् (२)
भक्षयेत्मातरुत्थाय पथ्यं भक्षेद्यथेप्सितम् ॥ देखिये
अग्निमान्द्यमजीर्णश्च दुर्नाम ग्रहणीं जयेत् ।
आमाजीर्णप्रशमनः सर्वरोगनिमूदनः ।। वृहखातगजाङ्कुशरसः
नाशयेदुदरानोगान्विष्णुचक्रमिवासुरान् ॥ ( रसे. सा. सं.)
शुद्ध पारद, शुद्ध गन्धक, लोह भस्म, अभ्रकः प्र. सं. ६९८३ वातगजाङ्कुश रसः (वृहद् ) भस्म, सीसा भस्म, चीतामूल, - निसोत, सुहागेकी देखिये ।
खील, जायफल, हींग, दालचीनी, इलायची, नाग. वृहद्वातचिन्तामणि रसः
रमोथा, लौंग, तेजपात, जीरा, अजवायन, सांठ, प्र. सं. ६९८५ वातचिन्तामणि रसः
सेंधा नमक, काली मिर्च और चांदी भस्म ७॥(वृहद् ) देखिये।
७॥ माशे तथा निरुत्थ स्वर्ण भस्म १॥ माशा वृहद्विद्याधराधकम् ले कर प्रथम पार गन्धककी कजली बनावें और प्र. सं. ७०४७ विद्याधराभ्रक देखिये। फिर उसमें अन्य ओषधियोंका चूर्ण मिला कर
For Private And Personal Use Only