________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
कषायमकरणम] तृतीयो भागः।
[२८५ ] (३८५९) पुष्करमूलादिकाथः
अजवायन । इनके काथमें यवक्षार और सेंधानमक (ग. नि.; रा. मा. । ज्वर.)
मिलाकर गरम गरम पीनेसे हृद्रोग नष्ट होता है । पुष्करमूलगुडूचीनिदिग्धिकानागरैः कृतः कायः (३८६२) पुष्करादिकाथ: (२) कासश्वासबलासाश्वरं च हन्ति त्रिदोषस- (यो. र.; वं. से.; . मा.; च. द.; वृ. नि. र. ।
म्भतम
कास.; यो. चि. म. । अ. ४) पोखरमूल, गिलोय, कटैली और सेठका पौष्कर कट्फलं भार्गीविश्वपिप्पलिसाधितम् काथ, खांसी श्वास, कफ और सन्निपातज ज्वरको | पिबेत्वार्थ कफोद्रेके कासे श्वासे च हृद्गदे ।। नष्ट करता है।
___ कफप्रधान खांसी, श्वास और हृद्रोगमें (३८६०) पुष्करादिकल्कः
पोखरमूल, कायफल, भारंगी, सेठ और पीपलका (च. सं. । चि. अ. २६; यो. र.; वृ. नि. र. काथ पीना चाहिये ।
वं. से. । हृदो.; वृ. यो. त. । त. ९९) (३८६३) पुष्करादिकाथ: (३) सपुष्कराई फलपूरमूलं
(वा. भ. । चि. अ. १४ गुल्मा.) महौषधं शटयभया च कल्काः ।
पुष्करैरण्डयोर्मूलं यवधन्वयवासकम् । क्षाराम्लसपिलवणैर्विमिश्राः
जलेन कथितं पीतं कोष्ठदाहरुजापहम् ।। स्युतिहृद्रोगविकर्तिकानः ॥
पोखरमूल, अरण्डकी जड़, इन्द्रजौ और पोखरमूल, बिजौरे की जड़, सोंठ, कचूर और हरै । सब चीजें समान भाग लेकर पीसकर उसमें
| धमासा । इनका काथ कोष्ठकी दाह और यवक्षार, अनारका रस, घी और सेंधानमक मिला
पीडाको नष्ट करता है।
। (३८६४) पूतिकरारसयोगः (१) कर सेवन करनेसे वातज हृद्रोग दूर होता है। (३८६१) पुष्करादिकाथः (१)
(वं. से. । मसूरि.). (च. सं. । चि. अ. २६.; यो. र. वृ. नि. र.: । रसं पूतिकरञ्जस्य चामलक्या रसन्तथा । वं. से. । हृद्रो.)
पिबेत्सशर्कराक्षौद्रं शोफनुत्कफपैत्तिके ॥ काथः कृतः पौष्करमातुलुङ्ग
करञ्जके पत्ते और आमलेका रस बराबर पलाशपूतीका शठीसुराहैः। | बराबर मिलाकर उसमें मिश्री और शहद मिलाकर सनागराजाजिवचायवानी
पीनेसे कफपित्तज शोथ नष्ट होता है। सक्षार उष्णो लवणेन पेयः॥ (३८६५) पूतिकरञ्जरसयोगः (२) पोखरमूल, बिजौरेकी जड़, पलाश (केस),
(वं. से. । श्लीपद.) करंजुवा, कचूर, देवदारु, सांठ, जीरा, बच और | पिबेत्सर्षपतैलेन श्लीपदानां निवृत्तये । , भतीकेति पालन्तरम् ।
पूतीकरञ्जछदजं रसं वापि यथावलम् ॥
For Private And Personal Use Only