SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 490
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir rovnonvvnarvvvvvvvvvvornhRNA [४७८] भारत-भैषज्य-रत्नाकरः। [तकारादि इसे यथोचित मात्रा और अनुपानके साथ घी और शहदमें मिलाकर चाटनेसे औदुम्बर कुष्ठ सेवन करनेसे अपस्मार, उन्माद और दुर्जय वात नष्ट होता है। व्याधि नष्ट होती है। (व्यवहारिक मात्रा २ रत्ती । मूर्वा और वाबची (साधारण मात्रा-४-६ रत्ती । अनुपान- १॥-१॥ माषा) शहद ।) (२७१४) त्रिकत्रयाद्यं लौहम् (२८१६) त्रिगुणाख्यं ताम्रम् (र.र.गण्डमाला) (र. र.; धन्वं. । शूल.; रसें. चिं. । अ. ९; र. का.धे.) । द्विभागगन्धेन रसेन भागं त्रिकत्रयसमायुक्तं तालमूली शतावरी। दिनं च कुर्याः स्वरसेन घृष्टम् । योगानिहन्ति शूलानि दारुणान्ययसोरजः॥ निक्षिप्य ताम्रस्य पुटे रसेन ___ त्रिकुटा, त्रिफला, त्रिमद (मोथा, बायबिड़ङ्ग, तुल्यं मृदा तत्र पुटं ददीत ॥ और चीता ) तालमूली (ताल वृक्षकी जड़) और पुटे घृताक्तं मधुना समेतं शतावर एक एक भाग तथा लोहभस्म इन सबके फलत्रयेण मधुना घृतेन । बराबर लेकर एकत्र खरल करें । भगन्दरनो हि रसोऽयमुक्तो __इसके सेवनसे भयङ्कर शूल नष्ट होता है। ददीत पथ्यं मधुरं हितश्च ॥ ( मात्रा-४-६ रत्ती । अनुपान-उष्ण जल (स्त्रियं दिवास्वापश्च वर्जयेत् ॥) या काजी) १ भाग पारद और २ भाग गन्धककी कज्जली (२७१५) त्रिगन्धरसः (र. रा. मुं. । कुष्ट.) करके उसे १ दिन कुरी नामक धान्यके स्वरसमें स्वरसै राजवृक्षस्य तालगन्धमनःशिला। घोटकर पारेके बराबर वज़नी शुद्ध ताम्रकी कटोरियों गुञ्जावाकुचिकाद्रावैर्भाव्यं कङ्गुणितैलके ।।। | में बन्द करके ऊपर तीन चार कपरमिट्टी करके सुखाकर गजपुटमें फूंक दें, और स्वांगशीतल होनेप्रतिद्रावैर्दिनकन्तु भक्षयेदर्द्धनिष्ककम् ।। कुष्ठमौदुम्बरं हन्ति त्रिगन्धोऽयं महारसः ।। | पर कटोरियों समेत पीसलें । ( यदि कटोरियोंकी मध्वाज्यवाकुचीमूर्वाकर्षैकमनु लेहयेत् ॥ भस्म न हुई हो तो पुनः इसी प्रकार पुट दें।) ___हरतालभस्म, शुद्ध गन्धक और शुद्ध मनसिल इसे घी और शहद अथवा त्रिफलाका चूर्ण समान भाग लेकर एकत्र खरल करें और फिर । और धी तथा शहदके साथ सेवन करनेसे भगन्दर उसे १-१ दिन अमलतासके पत्तों के रस, । नष्ट होता है। चौंटलीके रस और बाबचीके रसमें धोटें और पथ्य-मधुररसवाले पदार्थ । अन्तमें १ दिन मालकानीके रसमें घोटकर रक्खें। स्त्रीप्रसंगसे बचना और दिनको न सोना इसमेंसे प्रतिदिन २ माघे औषध खाकर चाहिए। ऊपरसे बाबची और मूर्वाके ६-६ माषे चूर्णको ( मात्रा--१-२ रत्ती ) For Private And Personal
SR No.020115
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1928
Total Pages597
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy