SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 278
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir [२६६] भारत-भैषज्य-रत्नाकरः । [जकारादि घाव, और रगड़ इत्यादिको शीन आगम हो पीपल, चव्य, नीलो पल ( नीलोफर ) कृठ, मुलैठी, जाता है। हल्दी, दारुहल्दी, मोथा, मुगन्धवाला, लोध, बड़के नोट-यह प्रयोग लाभग “जात्यादि घन" | अङ्कर, सिन्दूर और सोनागेरु। प्रत्येक का चूर्ण सं. २०३३ के समान ही है। ९.--९ माशे लेकर पानीमें पीस लें। तत्पश्चात् (२०५४) जात्याक्तिलम् (ग. नि.। उपदं.) उपरोक्त रसों और इन सब चीजोंको ३ पाव (१ जातीपत्रं निशा दुग्धी विशाला मधु पष्टिका ! सेर ) तिल के तैलमें मिलाकर पकाएं । जब समस्त काथ जल जाए तो छान लें । इसे लगानेसे समस्त पकनेभिर्यु तैलोतलेपो नरोगहा ॥ मुखरोग, भगन्दर, उपदंश और दुष्ट वा (धाव ) ___नमेली के पत्ते, हल्दी, दुधी, इन्द्रामगकी जड़ नष्ट होते हैं। और गुलै ।। प्रत्येक ४१ तोले लेकर पानीके (२०५६) जात्यादितलम् (वृ.नि.र. भु.रो.) साथ पीस लें। तत्पश्चात् यह क-क (पिट्टी), १ सेर तैल और इन्ही चीजों का ४ सेर काथ एकत्र जातीकरञ्जवरुणहरवीरारिपाचितम् । मिलाकर पकाएं | जब सब पानी जल जाप तो लमभ्यञ्जनादन्ति इन्द्रलुप्तं न संशयः ॥ तेलको छान लें। चमेली के पत्ते, करन के पत्ते, वरुण (बरने) इस तैलको लगानेसे उपदंश (आतशक) की छाल, कनेर की छाल और चीतामूल ४-४ रोग नष्ट होता है। तोले लेकर पानी में पीस लें । तत्पश्चात् यह कल्क (२०५५) जात्यादितैलम् (भै. र. । उपदं.) (पिसी हुई औपधे ), १ सेर तैल और ४ सेर पानी को एकत्र मिलाकर पकाएं। जब सब पानी जातीपल्लवतोयेन शङ्खपुष्पीरसेन च । जल जाए तो तैलको हानकर रख लें। बकुलत्त्वकषायेण पवेत्तैलं तिलोद्भवम् ।। इसकी मालिशसे इन्द्रला (गंज) रोग गायत्रीमाम्रवीजञ्च त्रिफलां कटुकत्रयम् । चव्यं नीलोत्पलं कुष्ठं मधु रजनीद्वयम् ॥ | अवश्य नष्ट होता है। मुस्त बालकं लोधं सिन्दूरं वणगैरिकम् । जात्यादितलम् (धन्वं. । व्रण.) जात्य कल्कीकृत्य क्षिपेतत्र बटरोहमयो पि च ॥ जात्यादिघृतं सं. २०३२ देखिए जात्यायाख्यमिदं तैलं निखिलान्मुखजानादान । (२०५७) जारकतलम् भगन्दरोपदंशी च व्रणं दुष्ट निहन्ति च॥ (यो.र.। कु.; ग. नि. । तैल.; वृ. यो. त.।त. १२०) चमेलीके पत्तोंका स्वरस १ सेर, शंखपुष्पी । जीरकस्य पलं पिष्ट्वा सिन्दूरार्द्रपलन्तथा। (शंखाहोली ) का स्वरस या काथ १ सेर, मौल- कटुतैलं पचेदाभ्यां सय पामाहरं परम् ॥ सिरीकी छालका काथ १ सेर, तथा खैर सार, वृद्धवैयोपदेशेन पाच्च तैलं पलाष्टकम् ॥ आमकी गुठली, हर्र, बहेड़ा, आमला. सोंठ, मिर्च, जीरा ५ तोले, और सिन्दूर २॥ तोले लेकर For Private And Personal
SR No.020115
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1928
Total Pages597
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy