SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 269
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir गुटिकाप्रकरणम् ] द्वितीयो भागः। [२५७] - - (२०२६) ज्वरनाशिनी गुटिका चार गुने पानीमें पकाइये; जब चौथा भाग शेष (र. स. क. । उला. ५) | रह जाय तो उतार कर छान लीजिए। इस काथको एल्वालुकामयाबोलमिन्द्रागुग्गुलुसंयुता। पुनः पकाकर गाढ़ा कर लीजिए । जब अवलेह स्नुहीक्षीरेण गुटिका शोधनी ज्वरनाशिनी ॥ तैयार हो जाय ( करछलीको चिपकने लगे ) तो - एलवा, हरे, बोल (बीजाबोल मुरमुकीगोंद), उतार कर ठण्डा कर लीजिए । इसमें शहद मिलाइन्द्रायणकी जड़ और गूगल समान भाग लेकर कर चाटनेसे भयङ्कर अतिसार भी नष्ट हो जाता है। चूर्ण करके सबको स्नुही ( थोहर-सेंड )के दूधमें यह अवलेह आमातिसार, और पानी तथा एकत्र खरल करके (चनेके बराबर) गोलियां बना | | राध ( पीप )के समान एवं मुरदेकी सी गन्धवाले लीजिए। अतिसारमें भी तुरन्त लाभ पहुंचाता है । इनके सेवनसे विरेचन होकर ज्वर नष्ट (मात्रा १ तोला ) हो जाता है। (२०२८) जातिपत्रादिलेहः (मात्रा-१-२ गोली । अनुपान ठण्डा पानी।) (ग. नि. । मुख.; रा. मा. । मुख.) ।। इति जकारादिगुटिकाप्रकरणम् ॥ जातीपत्रं' कणा लाजा मातुलुङ्गदलं मधु । एला लेहे भवेन्नादःकिन्नरस्वरतोऽधिकः ॥ अथ जकाराद्यवलेहप्रकरणम् जावित्री, पीपल, धानकी खील, बिजौरे (२०२७) जम्बूत्वचाद्योऽवलेहः नीबूके पत्ते और इलायची समान भाग लेकर ( हा. सं. । स्था. ३, अ. ३) पीसकर शहदमें मिलाकर चाटनेसे स्वर अत्यन्त जम्बूत्वचं वत्सकवल्कलञ्च मधुर हो जाता है। निकाथ्य नूनं सलिले समीरणम्। (२०२९) जातीरसावलेहः चतुर्विभागेश्वपि शेषितेषु ( वृ. नि. र. । तृष्णा; वृं. मा. । छर्दि.) उत्तार्य वस्त्रेष्वथ गालयेच ॥ जात्या रसाकपित्थस्य पिप्पलीमरिचान्वितः। पुनःकटाहे विपचेच्च सम्यक क्षौद्रेण युक्तःशमयेल्लेहोयं छर्दिमुल्वणाम् ।। ___ दर्वीप्रलेपः स्वरसन्तु यावत् । चमेलीके पत्ते और कैथका स्वरस और पीपल उत्तार्य शीते मधुना विमिश्रं तथा मरिचका चूर्ण एवं शहदको एकत्र मिलाकर लीढं हरेदप्यतिसारमुग्रम् ॥ चाटनेसे छर्दि नष्ट होती है। आम सपित्तं कुणपं जलाभं पूयसन्निभम्।। (२०३०) जीरकखण्डः (यो. चि.। अ.७) नाशयेत्पीतमात्रेण तमःसूर्योदये तथा ॥ जीरकं भागमेकं स्यात्खण्डस्तद्विगुणस्मृतः। जामन और कुड़ेकी छाल समान भाग लेकर चतुर्गुणं घृतं तप्तं सर्व सम्मील्य मुद्रयेत् ॥ १ बृहन्निघन्टुरत्नाकरमें जातीपत्रके स्थानमें जातीफल पाठ है ! भा० ३३ For Private And Personal
SR No.020115
Book TitleBharat Bhaishajya Ratnakar Part 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
PublisherUnza Aayurvedik Pharmacy
Publication Year1928
Total Pages597
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy