Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અશોક અને એના અભિલેખે સર્વધર્મ-સર્ભાવ-અશોકના અભિવેમાં એના સર્વધર્મ સદ્ભાવની અનેક રીતે પ્રતીતિ થાય છે.
પિતાના ધર્માનુરાસનમાં એ જે ચારપાંચ આચારધર્મની વારંવાર ભલામણ કરે છે તેમાં તે બ્રાહ્મણ અને શ્રમ તરફ સદ્વર્તાવ માટે આગ્રહ ધરાવે છે; તેમનાં દર્શન કરવા ને તેમને દાન દેવા ભલામણ કરે છે. ધર્મ-મહામાત્રો પણ સર્વ સંપ્રદાયના અને સર્વ વર્ગોના હિતસુખ માટે નિમાયા છે. એમાં બ્રાહ્મણો, આજીવિકો અને નિર્ગ(જૈન)નો પણ સમાવેશ થતો
છઠ્ઠા સ્તંભલેખમાં પણ એ સર્વસંપ્રદાય પ્રત્યે આદરભાવ વ્યકત કરે છે.
વળી વર (બરાબર) પર્વતમાં ત્રણ ગુફાઓ કંડારાવી અશોકે તે ગુફાઓ આજીવિકોને અર્પણ કરી એ હકીકત આ રાજવી અન્ય સંપ્રદાયોના અનુયાયીઓને પણ દાન-માનથી નવાજતો એ વિધાનનું સંગીન દૃષ્ટાંત પૂરું પાડે છે.
ધર્મનું સ્વરૂપ- અગાઉ જણાવ્યા મુજબ અશોક સર્વ ધર્મ-સંપ્રદાયોના સાર(તત્ત્વ)ની અભિવૃદ્ધિ માટે આગ્રહ ધરાવતો ને સર્વ ધર્મને સાર સંયમ અને ભાવશુદ્ધિમાં રહેલો હોવાનું દર્શાવતો.
સ્તંભલેખ નં. ૨માં એ જણાવે છે: ધર્મ સારે છે. પણ ધર્મ એટલે શું? અહીં એ ધર્મનું સ્વરૂપ આ પ્રમાણે વર્ણવે છે: અલ્પ આસિનવ, બહુ કલ્યાણ, દયા, દાન, સત્ય અને શુચિતા (શુદ્ધતા). આસિનવ’ એટલે અસ્તવ, અર્થાત્ પાપ કરવાની વૃત્તિ.૫તંભલેખ . ૩ માં આસિનવ તરફ લઈ જતા દુર્ગણ ગણાવવામાં આવ્યા છે. ચંડતા, નિષ્ફરતા, ક્રોધ, અભિમાન અને ઈ. સ્તંભલેખ નં. ૭માં એ દાન, સત્ય, શુચિતા, માર્દવ અને સાધુતા માટે ભલામણ કરે છે. આમ કલ્યાણ, દયા, દાન વગેરે સગુણો કેળવવા અને ચંડતા, નિષ્ફરતા વગેરે દુર્ગર ટાળવા એ ધર્માચરણ માટેના મુખ્ય મુદ્દા છે. ભગવદ્ગીતામાં દેવી સંપત અને આસુરી સંપત તરીકે આવા જ સદ્ગણ તથા દુર્ગુણ ગણાવવામાં આવ્યા છે.
૧. દા. ત. શૈલલેખ . ૩, ૪, ૯, ૧૧. ૨. શૈલેખ નં. ૫; સ્તંભલેખ નં. ૭. ૩. શૈલલેખ નં. ૧૨. ૪. શૌલેખ નં. ૭.
૫. આ શબ્દ બૌદ્ધ ધર્મના માતા (ગઢ) કરતાં જૈન ધર્મના અશ્વશ (મારનવ)ને મળતો આવે છે.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020057 |
| Book Title | Ashok Ane Ena Abhilekh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hariprasad Gangadhar Shastri |
| Publisher | Gujarat University |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 206 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |