________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
104
ભોળાભાઈ હિરાભાઈ ચોધ ઘિામ - હસતકનવિભાગ
મામરોડ, અમદાવા૩૮૦ ૦૦૯,
મા સાંસ્થામાં અત્યારે કુલ ૩૫ઇ હસ્તપ્રતોનો સહ છે. જેમાં પાપારાવ ભોળાનાથ રીયાલયની ૭૪૩ હસ્તપ્રતો, ગુજરાત વિદ્માસભા'ના કવિશ્રી દલપતરામ હસ્તલિખિત પુસ્તક ચાહ ની ૧૦૫૫ પ્રતો એ ત્યારબાદ સંસ્થામાં કમ ઉમેરાની ગયેલી હસ્તપ્રતો મળીને મા હતwતાહ ઉમો થયો છે.
યાપારાવ ભોળાનાથ સિંધાલય'ની સ્થાપના ઈ.સ.૧૮૭૦ મી થઈ હતી. યા સંથાલયની ગુજરાતી, સંસ્કૃત, હિંદી, કારસી, ઉર્દૂ અને ચરબી ભાષામાં લખાયેલી હસ્તપ્રતોનો નાનો પણ અગત્યનો રાહ પાછળથી ગુજરાત વિદ્યાસભા'ને સંપી દેવાયો હતો. ગુજરાત વિદ્યાસભા' પાસે પણ પછી હસ્તપ્રતો ગાડાયેલી હતી. મા સંસ્થાનું માનું નામ ગુજરાત બાકયુલર સોસાયટી' હતું. આ સંસ્થાના માઘ સ્થાપક શ્રી એલેક્ઝાન્ડર કિન્લોક ફોબરિ, ને સમwા સંસ્થાના મંત્રીઓ કવિશ્રી બયતરામ અને શ્રી હીરાલાલ પારેખ જોરે વિવાનોના સહિયારે પુરુગાદ્ધ પરિણામે સંસ્થા પાસે હસ્તપ્રતોનો સારો એવો સમય ઉભો થયો હતો.
એલેકઝાન્ડર કિન્વોક કોને તેમના પુસ્તક 'રાસમાળા' માટે ગુજરાતના ઇતિહાસને રોધિત પ્રતો શોધવા માટે પાત્ર જવાનું થયેલ. ત્યાના બહાર નોબે તે પ્રભાવિત થયેલા ગુજરાતમાં એલર ગુજરાતી હસ્તપ્રતો નાહવા એ સાચવવા નરક ર પ્રથમ તેમનું ધ્યાન ગયેલું. તે સમયે “રામાળા' પુસ્તક તૈયાર કરવામાં તેમની મદદમાં રોકાયેલા કવીશ્વર દલપતરામએ એમણે દેશમાં કાનપતિ એ જ્ઞાનસમૃધ્ધિની વૃધ્ધિ માટે સાહિત્ય અને કેળવણી વિષયક એક ચપ્પા ૨ કરવાની અને તેમાં અન્ય કાર્યો સાથે હસ્તપ્રતોનો સંગ્રહ ઉભો કરવાની અગત્યતા પણ સમજાવી.
મા વિચારને પરિણામે તા.૨૬-૧૨-૧૮૫૮ ના રોજ ગુજરાત બાબર સોસાયટી' નામની સંસ્થાની અમદાવાદમાં સ્થાપના કરવામાં આવી. આ સંસ્થાના અનેક હેલ્મોમાંનો એક છે દહબ હતો મેળવી સારાહ કરવાનો પણ હતો.
For Private and Personal Use Only
