________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
आचा०
॥२७४ ॥
www.kobatirth.org
वो छेके, विभाग ते विभक्त तेमां पांचमी विभक्ति लेतां; जेमां अत्यंत विभाग होय; तेमांज थाय छे. जेमके मथुरा नगरीना रदेवासीथी पाटलीपुत्रना रहेवासी वधारे रुपवाळा छे, पण अहीं कर्म पुद्गळोनुं सदा एकपणुं छे, ते प्रमाणे अवस्थाओ कुंज बुद्धि प्रमाणे बहुप्रदेश विगेरेना गुणवडे प्रथक् करवानुं वतान्युं; तेमां छट्टी अथवा सातमी विभक्ति वापरवी ठीक छे. जेमके गायांना अथवा गायोमां आ काळी गाय वधारे दुधवाळी छे.
उत्तरः- तमे बतावेलो दोष बरावर नथी. जेमां अवधि ( मर्यादा) अने अवधिवाळो सामान्यवाचक शब्द योजीए, त्यां छडी सातमी विभक्ति होय छे, अने ज्यां निर्द्धारण पा. २-३-४१ आ सूत्रवडे कराय छे. जेम गायोमां काळी गाय सौथी वधारे दुधवाळी छे. मनुष्यमां पटनाना रहेवाशी वधारे पैसादार छे. तेम कर्म वर्गणाना पुद्गलो वेदनीयकर्ममां बहु वधारे छे, पण जेमां विशेष वाची शब्द अवधिपणे लए त्यां पांचमी विभक्तिज वपराय जेमके-खंड, मुंड, शबल, शाबलेय, धवल धावलेय आ व्यक्तिओथी काळी गाय वधारे दुधवाळी छे. अहींआं तेवो विभाग पोते कारण नथी अथवा विभाग बिना छे. जेथी मथुरा पाटलीपुत्रकादि वि भाग वढे विभक्तनुं सामान्य मनुष्य विगेरे शब्द उच्चारणमां छट्ठी सातमी विभक्ति थाय छे. पण ज्यां मथुरांना रहेवासी विगेरेमां कांइ पण विशेष अवधिपणे लेवाय तेमां कार्यवशथी एक स्थानमां पण पांचमी विभक्तिज लेवाय, तेज प्रमाणे अहीं कर्म वर्गणाना एकपणामां तेना विशेषना अवधिपणे उपादान करवाथी पांचमीज विभक्त योग्य छे. तेथी विशेष अधिक वेदनीयमां छे. आ प्रमाणे प्रदेशबंध को तथा समुदान कर्म पण क.
For Private and Personal Use Only
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सूत्रम
॥२७४ ॥
