________________
Sikşās and Prātifakhyas
75
Description-Modern paper with watermarks%3 Devanagari characters%3
handwriting clear, bold, beautiful & uniform; borders
unruled; edges slightly worn out; complete. Age - Appears to be old. Author - Mahidasa.
Begins-fol. 1a
श्रीगणेशाय नमः ॥ अथातश्चरणव्यूहं व्याख्यामस्तत्र यदुक्तं चातुर्वेद्य चत्वारो वेदा व्याख्याता भवंति । ऋग्वेदो यजुर्वेदः सामवेदो यथर्ववेदश्चेति ॥ तत्र ऋग्वेदस्याष्टौ भोदा भवंति ॥ चर्चाश्चावकश्चर्चकः श्रवणीयपारः क्रमपारः क्रमयदः क्रमजटः क्रमदंडक्रमेश्चेति चतुष्पारायणमेतेषां शाखायं चं भवत्याश्वलायनीं सांख्यायनी साकला ब्दाष्कलायना मांडुकाश्चेति।।
तेषामध्ययनमध्यायाश्च चतुमंडलानि देशे व तु ॥ वर्गाणां योरसंख्यातं द्वे सहने षडुत्तरै ॥ सहस्रमेकं सुक्तानां निर्विशंकं विकल्पितं ॥ दशसप्तसु पठ्यते संख्याते वै पदक्रमं ।
एकं शतं सहस्रं वा द्विपंचाशत्सहस्रार्धमेतानि चतुर्दश वा शिष्टानामित्तरेषां पंचाशीतिक्रमकात्ते त्तु वेष्टव्यं ॥
चतुस्त्रिंशत्सहस्राणि द्विषडानां सहस्राणां द्वात्रिंशत्षोडशोत्तराचस्वार ऋचश्चत्वारिंसत्सइस्राणि द्वात्रिंशतं चाक्षरसहस्राणि ॥
ऋचा दशसहस्राणि ऋचा पंचशतानि च।
ऋचामशांतिपादश्च पारायण प्रकीर्तितं ॥ १ ॥ fol. 2b अथशब्दो मंगले प्रस्तावे वा अथशब्दो पूर्वमेव मंगलार्थ इत्यर्थः । भतः हेत्वर्थः ॥ चरणम्यूहः वेदराशेश्चतुर्विभागात् चरणोच्यते ॥ तस्य न्यूहो
समुदायः ॥ चतुर्वेदानां समुदायो व्याख्यास्याम इत्यर्थः । Ends-fol. 55a
श्रवणपठनफलमाह ॥ य इदमिति ॥ यः पुमान् ॥ इदं चरणब्यूह गर्भिणीस्त्रियं श्रावयेत् ॥ सा स्त्रिपुमांसं पुरुषलक्षणं लक्षणोपेतं पुत्रं जजयेत् ॥ fol. 55b य इदं श्राद्धकाले पठेत् तत्छ्राद्धं पित्रश्चान्पोति तर्पयतित्यर्थः । य इदं चरणब्यूहं प्रत्यहं पठन पक्तिपावनो भवति ॥
यस्यां द्विनः पत्का वा स्तेषां सर्वां पुनातीत्यर्थः ॥ स च पूर्वान् पृभ्रतीन अपरान् पुत्रादिकान् सप्त च पुनः सप्त पुर्वान भाादीन् पित्रादिश्च भालानं चैव पंचदश पुरुषान् तारयति ॥ य इदं नित्यशः पर्वसु भारमीभूत दर्शपूर्ण