________________
374
Grammar
Samanvayapradīpásamketa
समन्वयमदीपसंकेत No. 353
327 1875-76
Size -14 in. by 6 in. Extent --- 12 leaves, 12 lines to a page, 44 letters to a line. Description-Country paper, Devanagari characters of the
Kasmirian type; bold and legible writing ; revised with
yellow pigment; marginal emendations; complete. Age - Not very old. Author-Pandita Devasarman, pupil of Gangadharasvamin. Subject - A disquisition on the Philosophy of Grammar, being
the author's own commentary on his Kārikas.
Begins-ॐ स्वस्ति ॥
ॐ प्रणम्य विष्णुं लोकेशं गङ्गाधरगुरुं तथा। स्वकारिकाणां संकेतः क्रियते देवशर्मजा॥ इह हि व्यवहारोयं शब्दाधीनः प्रदृश्यते ।
वाक्यं विना स शब्दस्य केवलस्य न विद्यते ॥ इह शास्त्रे। हि निश्चये प्रसिद्धौ वा । व्यवहरणं व्यवहारः प्रवृत्ति
निवृत्त्यात्मकः। 'Birds-समन्वयप्रदीपोथं कूडकोक्तावना मया।
'दर्शितो विषुधैरत्र कार्या स्खलितयोजना ॥
कूडकः पण्डित एकः तेनोक्तो योऽध्वा मार्गः । समन्वयदिगाख्यो ग्रन्थविशेषः इत्यर्थः । स तु गद्यरूपेण स्थितः अयं तु पद्यरूपेणैतावानेव विशेषः ॥ समाप्तायं समन्वयप्रदीपसंकेतः विबुध. समूहवन्दितपादपद्मस्य श्रीगङ्गाधरस्वामिनः शिष्येणं पण्डितदेवशर्मा इति भद्रम् ॥ नमो भगवते वासुदेवाय सरमाय नमोनमः ॥ श्रीरामाय नमोनमः सत्यं प्रमानणम् ॥ शुभम् ॥ भद्रम् ॥
Reference - No other Ms. of this work seems to have been known.