________________
A. Kātantra
accurate. Red and yellow powders sparingly used. Written like a book as usual with Kaśmirian Mss. Complete.
Age – Saptarşi Samvat 53. This refers probably to the portion at the end. The earliest portion may have been older.
Author - Govardhanabhatta.
Subject – This is a different work from the कातन्त्रकौमुदी of गङ्गेश, No. 47 'of Notices, second series, Vol. I. It is a recast of the the Katantra grammar exactly modelled on Bhaṭṭoji's Kaumudi. There, for instance, the author has introduced the स्थानविचार by a digression suggested by the word सवर्ण in 1. 1. 4. The declension is treated in 6 sections as in the षलिङ्गीप्रकरण of the Kaumudi and it is followed immediately by the निपातs. The आख्यातs are subdivided into different गणs, भ्वादि etc. after the manner of Bhattoji. The कृदन्तप्रकरण has a short section devoted to the उणादिs. The कारक, समास, तद्धित and स्त्रीप्रत्यय प्रकरणs are thrown at the end.
Begins
- ॐ श्री गणेशाय नमः । ॐ नमः त्रिपुरस्सुंदर्यै नमः । ॐ श्रीरस्तु श्रीगुरवे । ॐ नमो महाराज्ञ्यै ॥
ॐ पुष्णाति बुद्धिगांभीर्यं मुष्णाति मानसं बलं । लुनाति पापं भक्तानां यस्तस्मै शंभवे नमः ॥ १ ॥ गौरी देवीं नमस्यामि स्मृत्या भीष्टफलप्रदां । यया श्रीशंभुदेहार्धं निवासीकृत्य सुस्थितं ॥ २ ॥ वन्दे विनायकं देवं गौरीपुत्रं गजाननं । यत्पादस्मरणाद्यति विघ्ना आकाशपुष्पतां ॥ ३ ॥ यन्मुखप्रसृतावर्णाष्पड्युः शास्त्रबीजतां । स्तौमि तं भक्ति (क) लोकाय कामदं श्रीषडाननं ॥ ४ ॥ नौमि तं सर्ववर्माणं यः समाराध्य पावकिं । शातवाहनराजार्थ शब्दशास्त्रं शुभं व्यधात् ॥ ५ ॥ उपलब्धेः (V. 1. ब्धं) सुमनसामवकाशे यतोभवत् । गिरामपुरयाणीया नृपालः कोकिलो ॥ ६ ॥ श्रीलंबोदरपादाब्जं निधाय ह (हृ?) दि कामदम् । शिशूनामुपकाराय कुर्वे कातंत्रकौमुदीं ॥ ७ ॥ तां संतो द्रष्टुमर्हति सदसत्परिपालने । ग्रहणीकरणे शक्तिस्तेषामेव स्वभावतः ॥ ८ ॥
