Catalogue of Sanskrit and Prakrit Manuscripts Part 6

SR No.: 018018
Original Sutra Author: N/A
Author: Jinvijay
Publisher: Rajasthan Oriental Research Institute Jodhpur
Publication Year: 1963
Total Pages: 242
Language: English
Classification: Catalogue & Catalogue
File Size: 10 MB

Page 213

170
Rajasthan Oriental Research Institute, Jodhpur (Jodhpur-Collectoin)
श्रीकृष्णाराधिनीं नत्वा राधां वृन्दावनेश्वरीम् ॥ १ ॥ गोविन्दं जयदेवं च गिरं नत्त्वा गुरूनपि ॥ व्याख्यानं गीतगोविन्दे क्रियते शिशुबुद्धये ॥ २ ॥
श्रीजयदेव कविनिर्विघ्नपरिसमाप्तये स्वचिकीर्षितप्रबन्ध प्रादौ मङ्गलमाचरति मेघैरिति ॥
मेघैर्मेदुरमम्बरं वनभुवश्श्यामस्तमालद्र मैं
नक्तं भीरुरयं त्वमेव तदिमं राधे ! गृहं प्रापय ॥
इत्थं नन्दनिदेशतवलितयोः प्रत्यघ्वकुञ्जद्र मं राधामाधवयोर्जयन्तियमुनाकूले रहः केलयः ॥ १ ॥
राधामाधवयोः रहः केलयः एकान्तलीलाः सुरतरूपाः जयत्ति । सुरतं चाट प्रकारकं तद्यथा- स्मरणं कीर्तनं केलिः प्रेक्षणं गुह्यभाषणम् ॥
सङ्कल्पोऽध्यवसायश्च क्रियानिवृतिरेव च ।।
एतन्मैथुनमष्टाङ्ग प्रवदन्ति मनीषिणः ॥ इति ॥
सर्वोत्कृष्णत्वेन नमस्करणीयाः भवन्ति । राधा गोपी च माधवः कृष्णश्वराधा माधवौ तयाः राधागोप्यांच विद्युति । विष्णुक्रान्तामलभ्योश्च चित्रभेदे च धन्दि नापिति विश्वः । राधाशब्दस्याल्पाक्षरत्वात्पूर्वनिपातः । पितुर्दशगुणं माता गौरवे णातिरिच्यते । इत्यभ्यर्हितत्त्वाच्च । कथंभूतयोः इत्थं वक्ष्यमाण प्रकारेण कृष्णोक्ते नन्दस्य निकटवर्तीर्यो यं देशस्तस्मान्नन्दसमीपात् यमुनाकूले अध्यकुञ्जद्र मं प्रति चलितयोः प्रध्वनिकुञ्जः प्रध्वकुञ्जस्तस्यद्र मस्तं प्रति । निकुञ्जकुञ्जौ वा क्ली लतादि विहितोदरे इत्यमरः । तमेव प्रकारमाह- हे राधे ! तत्तस्मात्कार दि मल्लक्षणं जनं त्वमेव गृहं प्रापय । इतरनारी व्यावृत्या सम्भोगादि कर्मणि त्व समुदिता भव । श्रत्र गृहशब्देन गृहिणी उच्यते । तामेव पुरस्कृत्य वनविहारदर्शनात् 'न गृहं गृहमित्याहुगृहिणी गृहमुच्यते' । इति स्मृतेश्व । तदिति किं ? यतोऽय मल्लक्षणं जनो भीरू: कामबारणावली सोढुमशक्तः । मेघादीनां कामोद्यमकारित्वात् । उद्यतं हि कामोऽह्यमान् शरान् मुञ्चति । तत्सोदुम समर्थोऽयं भीरुः । तानाह । अम्ब आकाश, मेधैर्मेदुरं । त्रिमिदा स्नेहने । स्निग्धं वर्तते । सान्द्रस्निग्धस्तु मेदुर इत्यमरः अपरं च तमालद्र मैर्वनभुवः श्यामाः वर्तन्ते । तमालस्तिलके खड्ड े तापिच्छे वरु‍ द्रुम इति विक्चः । नक्त ं च वर्तते । एवं देशकालवस्तूनां प्रसह्यस्म रहेतुत्वमुत्त भवति । मेधैरिति बहुवचनेन प्रक्रममेव चेतसोऽन्यथावृत्तिः सूचिता । अम्ब मित्य'वृते देशे स्वच्छन्दविहार शंका वैधुर्यम् । वन भुव इति बहुवचनेन नानाव स्थरतक्षम प्रदेशबाहुल्यं सूचितम् । नायमिति स्वच्छन्द प्रच्छन्नकामुकयोग्यत्वं कालस सूचितम् । यमुनाकूल इति रतश्रम निरास हेतु शीतवायुद्भावः प्रयमिति रत्युद्र का दत्याकुलतया खाङ्गष्वप्यौदासीन्यं सूचितम् । मेघादय उद्दीपने विभावाः
1