________________
અપનાવટ]
33
[અપ(-)શુકન
અપનાવવું સ૦ કિ[હિં] પોતાનું કરવું કે માનવું; રવીકારવું.” રિગ્રહી રહેવાનું વ્રત. -હી વિ૦ પરિગ્રહ ન રાખનારું સ્ત્રી, અપનાવવું તે
અપરિચિત વિ૦ [i] પરિચિત નહિ એવું; અજાણ્યું અપન્યાસ પું. [4] અતાઈના અંતનો ૨ વર
અપરિછિને વિ. [ā] પરિચ્છિન્ન નહિ એવું અપરિણામ ન [4] છે કે મારું પરિણામ
અપરિણામ ન [ā] પરિણામ કે વિકાર યા ફેરફારનો અભાવ; અપપાક ૫૦ [] બેટો પાઠ; બેટું પાઠાંતર
અવિકારિતા. –મી વિ. પરિણામ વિનાનું; અવિકારી અપપ્રયાણ ન [4] બે હું પ્રયાણ; બેટે કે ભૂલભરેલે રસ્તે જવું તે | અપરિણીત વિ. [સં.] નહિ પરણેલું અપભવન ન [4] જુઓ વક્રીભવન
અપરિતુષ્ટ વિ. [ā] પરિતુષ્ટ નહિ એવું; અસંતુષ્ટ અપભાવ [4] બેટો કે હીન ભાવ
અપરિપકવ વિ૦ [4] પરિપકવ નહિ એવું; કાચું અપભાષા સ્ત્રી –ષણ ન [4] ખરાબ ભાષા; ગાળ. –ષી વિ૦ અપરિમિત વિ૦ [i] પરિમિત નહિ એવું; અમાપ અપભાષા બોલતું; અપભાષાવાળું
અપરિમેય વિ. [ä.] માપી ન શકાય એવું અપભ્રષ્ટ વિ. [4] પડેલું (૨) વિત; અપભ્રંશ પામેલું અપરિહાર્ય વિ૦ [.] ટાળી ન શકાય એવું અપભ્રંશ [4] પડવું તે (૨) શબ્દનું વિકૃત થવું તે (૩) વિકૃત અપરીક્ષિત વિ. [૪] પરીક્ષિત નહિ એવું શબ્દ (૪) સ્ત્રી સંરતમાંથી અપભ્રષ્ટ થયેલી એક ભાષા અપરોક્ષ વિ૦ [i.] પક્ષ નહિ એવું; પ્રત્યક્ષ અપમાન ન [.] માનથી ઊલટું તે; અનાદર; તિરરકાર. ૦કારક | અપર્ણ વિ. [સં.] પાંદડા વિનાનું વિ૦ અપમાન કરે એવું. જનક વિ૦ જેમાંથી અપમાન જન્મે અપર્ણા સ્ત્રી, કિં.] (સં.) પાર્વતી એવું. યુક્ત વિ૦ અપમાનવાળું.–નિત વિ૦ અપમાન પામેલું અપર્યાપ્ત વિ. [] પર્યાપ્ત નહિ એવું અપમાનવું સક્રિ[ફં. અપમાન પરથી] અપમાન કરવું અપલક્ષણ ન૦ [4.] નઠારું લક્ષણ (૨) દુરાચરણ અપમાનિત વિ૦ જુઓ ‘અપમાનમાં
અ૫લખ( ખ)ણ ન૦ જુઓ અપલક્ષણ [એબવાળું અપમાર્ગ કું. [4] કુમાર્ગ
અપલખણું વિ૦ અપલક્ષણવાળું (૨) ચાંદવું; અટકચાળું (૩) અપમૃત્યુ ન [i] કમોત
અ૫લખણ ન જુઓ અપલક્ષણ અપયશ ડું સિં.] અપજશ; બદનામી; અપકીર્તિ [પ્રિયેશન' | અ૫લાપ ! કિં.] છુપાવવું તે; ખરી વાત ઉડાવવી તે અપગ ૫૦ [4] બેટી રીતે ઉપયોગ થવો તે; ‘મિસઍપ્ર- અ૫લાયન ન૦ [i] પલાયનને અભાવ; નાસવું નહિ પૂંઠ ના અપર વિ. [સં.] બીજું; ભિન્ન (૨) પાછળનું (૩)ઓરમાન; સાવકું. દેખાડવી તે
ભા, ૦માતા સ્ત્રી સાવકી મા. ૦૨ાત્ર સ્ત્રી પાછલી રાત. | અપલ્યા સ્ત્રી [સં. મ + પ = માંસ] દૂબળી સ્ત્રી (૨) કૂવડ સ્ત્રી સામાન્ય ન પિટાસમૂહની જાતિ [ન્યા.]. સ્વસ્તિક ! | અપવિત્ર ન૦ [.] એક છંદ ક્ષિતિજનું પશ્ચિમ બિંદુ –પંચ અ[4]વિશેષમાં; વળી; ઉપરાંત. અપવર્ગ કું. [સં] સમાપ્તિ (૨) મેક્ષ –રા વિસ્ત્રી [.] નિકુe; ઊતરતી (૨) પારકી (૩) બીજી; અપવર્તક ! [.] અપવર્તન કરનાર ભિન્ન- વિદ્યા સ્ત્રી નામરૂપાત્મક વિદ્યા; બ્રહ્મવિદ્યા સિવાયની | અપવર્તન ન૦ [.] ખેટું વર્તન કે આચરણ વિદ્યા. –રાણ પં. [j] પાછલે પહેર
અપવસ્તુ સ્ત્રી [સં.] બેટી કે ખરાબ વસ્તુ અપરમાદ પુત્ર તબિયતમાં બગાડો
અપવાદ પં[સં.] સામાન્ય નિયમમાં બાધ; તેવી વસ્તુ કે તેનું અપરાત્ર સ્ત્રીજુઓ ‘અપર’માં
ઉદાહરણ (૨) નિંદા; આળ (૩) ખંડન; ઈનકાર. [-કર= અપરસ [] અધમ પ્રકારને રસ [નહિ એવું હોવું તે સામાન્ય નિયમ બહાર રાખવું કે સમજવું (૨) આળ મૂકવું. અપરસવું. [સં. મઘુર, બા. વરH=q] વૈણમાં) અડકાય -ગણ= અપવાદ રૂપ માનવું; અપવાદ કરે. -બેસ, અપરંચ અ[સં.વિશેષમાં; વળી; ઉપરાંત
-લગ = આળ ચેટવું; માથે આળ લાગવું.]. ૦કદી વિ. અપરંપાર વિ૦ [સં. મ +પર+] અપાર; પુષ્કળ
અપવાદ કરનારું [બોલાયતે જ સાંભળે, એવી રીતકે પ્રકાર અપરા વિ૦ સ્ત્રી [સં.] જુઓ ‘અપર’માં [નહિ તેવું | અપવારિતક ન[ä.](નાટકમાં) બીજન સાંભળે,–જેને ઉદ્દેશીને અપરાક્રમ ન૦ [4.] પરાક્રમને અભાવ. -સી વિ. પરાક્રમી અપવાસ પુંછ જુઓ ઉપવાસ અપરાજિત વિ૦ [1] પરાજિત નહિ એવું, –તા સ્ત્રી એક અપવિત્ર વિ. [4] નાપાક; અશુદ્ધ. છતા સ્ત્રી ઔષધિ (૨) (સં.) દુર્ગા
અપવિદ્ધ વિ. [સં.] ફેંકી દીધેલું; તજાયેલું (૨) અધમ (૩) પં. અપરાજેય વિ. [સં.] હરાવી ન શકાય એવું
મા કે બાપે તજી દીધેલો અને કોઈ અજાણ્યાએ દત્તક લીધેલું કે અપરાધ છું. [ia] દોષ; ગુને (૨) પાપ. ૦ણ, –ધિની વિ૦ | ઉછેરેલો પુત્ર
સ્ત્રી‘અપરાધી’નું સ્ત્રીલિંગ. –ધી વિ૦ (૨)૫૦ અપરાધ કરનાર | અપવ્યય પું[] બેટું ખચ; બગાડ અપરાધીન વિ. [4] પરાધીન નહિ એવું; સ્વતંત્ર
અપશકુન ! [4] જુઓ અપશુકન અપરાન્ત પું[] પશ્ચિમ કિનારે કે તેને પ્રદેશ –ોંકણપટ્ટી અપશબ્દ કું. [સં.] ગાળ; ખરાબ શબ્દ (૨) નિયમ વિરુદ્ધને અપરાવિદ્યા સ્ત્રી, અપરાણ [.] જુઓ “અપરમાં શબ્દ; ખોટો પ્રયોગ [વ્યા.]. [-કાઢ= ગાળ બોલવી-ઓટો અપરિકલેશ ૫૦ [.] પરિકલેશને અભાવ
શબ્દ કહે.] અપરિગ્રહ પૃ. [સં.] પરિગ્રહ ન રાખવો તે. વ્રત ન અપ- I અપ(-૨)શુકન પું[સં. પરાકુન] માહે શુકન (૨) અશુભ
– ૩
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org