Page Text
________________
મૂલ(–ળ)પુષ]
મૂલ(–ળ)- પુરુષ, પ્રકૃતિ, પ્રત, ભૂત જુઓ મૂલ(–ળ)માં = દરેક વસ્તુ પિતાપિતાને સ્થાને શોભે. ઘાયેલા મૂળા જેવું = મૂલવવું સક્રિ. [મૂક્ય’ઉપરથી] મૂલ્ય નક્કી કરવું (૨) ખરીદવું | સંકટ- જેવું હતું તેવું (ખાલી કે સિદ્ધિ વિનાનું) (૨) શરમથી (૩) આંકવું; કદર કરવી. મૂલવવું અક્રિ. (કર્મણ) ફીકું પડી ગયેલું.] મૂલવિધિ પું[સં.] (ગ.) જુએ મૂલમાં
મંગાસાડી સ્ત્રી જુઓ મુગાસાડી મૂલાક્ષ ૫૦ [સં.] રેડિકલ એકિસસ' (ગ.)
મંગું વિ૦ જુઓ મુ ગં. [મંગે સાકર ખાધી = અનિર્વચનીયતાને મૂલ(ળ)ક્ષર ૫૦ [સં.] જુઓ મૂળાક્ષર :
ભાવ. મંગે માર =જુએ મૂઢ માર.] - Y૦ મેઢે ચા; મૂલાજ્ઞાન ન [.] મૂળ-દેહના કારણરૂપ – અજ્ઞાન
મંગું રહેવું કે ન બોલાવું. તે મૂલ(ળ)ધાર ૫૦ [.] મૂળ આધાર (૨) ન૦ ગુદા ને ઉપસ્થની | મંજી વિ૦ જુઓ મૂજી
[ વાળ વાછડો વચમાં આવેલું એક ચક્ર (જુઓ વચક્ર)
મઝાડે [સર૦ મ. મુંની] મેઢે કાળા અને શરીરે ધોળા વાળમૂલ્ય ન [સં.]; કિંમત. ૦વાન વિ૦ કીમતી. ટૂલ્યાંકન નવ | મંઝવણ(–ણી) સ્ત્રી- [જુઓ મુઝાવું] અકળામણુ; ગભરામણ, [ અંકન] મૂક્ય અકયું તે; મુલવણી. -લ્યાંતર ન [+અંતર] વ્યગ્રતા, ઉચાટ
[(કર્માણ).] બીજું મૂક્યું; મર્થ ફેરવવું તે – તેમાં પરિવર્તન
મંઝવવું સક્રિ. મંઝવણ કરવી; મંઝાવવું. [મંઝવાવું અક્રેટ મૂષક, મૂર્ષિક ૫૦ [સં.) ઉંદર. મૂષિકા સ્ત્રીઉંદરડી
મંઝારી, – જુઓ “મુઝારીમાં મસ સ્ત્રી [સં. મુષ, મુવી; પ્રા. મૂHT; સર૦ મ.; હિં. મૂવી]ધાતુ | મંઝાવું અક્રિટ જુએ મુઝાવું. –વવું સક્રિ. (પ્રેરક) ગાળવાની કુલડી કે કડિયા જેવું પાત્ર; “કુસિબલ' (૨) બીબું | મહાકા(-કી) સ્ત્રી [“ભંડવુંઉપરથી] બોડી સ્ત્રી મૂસળી સ્ત્રી [સં. મુઢ , સર૦ મ. મુસચ્ચી; હિં. મૂવી] મંકી સ્ત્રી, સિં. મુંદ%] (કા.) ઘોડા કે ઊંટના પલાણના કાઠાના
એષ –વસાણાના કામનું એક મૂળ (૨) પરાઈ | આગલા ભાગનું માથું (૨) જુએ મંડકા મૂસા ડું [..] (સં.) યહૂદી ધર્મના પ્રવર્તક. [મૂસાભાઈને | મંઇકું ન૦, કાવેરે જુઓ ‘મડ, કાવેરો'
વા પાણી = પિતાને ભાગ કશું ખરચ નહીં કે કશી મિલકત નહીં.] મંડણ ન જુએ મંડન [તવું (૩) ચેલો બનાવ મૂળ વિ૦ [જુએ મૂલ] અસલ; પહેલાંનું; મૂળભૂત (૨) ન૦ | મંદવું સક્રિ. [સં. મુંઢ ] મુંડન કરવું; બડવું (૨) [લા.] છેતરવું; જુઓ મૂલ []. [-ઊખડી જવાં = (વૃક્ષ) નિર્મળ થવું (૨) મંદામણ ન૦ મંડવાનું મહેનતાણું અસર કે અવશેષ ન રહે તેમ ખતમ થવું. ઊંઠાં હેવાં = મૂળ | મંઢાવવું સક્રિ, મંડાવું અક્રિ. “મંડ્યું'નું પ્રેરક અને કર્મણિ મજબૂત હોવાં (૨) મૂળ કારણ લાંબી મુદતનાં કે કળી ન શકાય | મંદિયે ૫૦ બોડા માથાવાળે; મુંડી; સંન્યાસી તેવાં ગહન હોવાં (૪) પારખી ન શકાય તેવું યુક્તિબાજ કે ગુઢ | મંડી સ્ત્રી [મંડવું” ઉપરથી] ગંડકી; બેડી સ્ત્રી (૨) [સં. મુંઢ હેવું. -કાપવું = જડ કાઢવી; સમૂળ નાશ કરવો. -ઘાલવું, ઉપરથી] માથું; જણ. [-હલાવવી =ના કહેવું. નીચી મૂંડીએ નાખવું =મૂળ ફૂટવાં અને જમીનમાં ચેટવાં (૨) કાયમ થવું; = નીચું માં કરીને (૨) શરમાઈ ને.] - હું વિ૦ [મૂવું' ઉપરથી] અચળ થવું. મૂળમાં, મળે = પહેલું, અસલ (૨) મંડાણમાં, બોડાવેલું. – પં. બેડું માથું (૨) બેડા માથાવાળો માણસ શરૂઆતમાં. -શેાધવું = ઉત્પત્તિસ્થાન કે આદિકારણ શોધવું.]. મંડે કારણ, ગત જુઓ “મૂલ”માં. કિંમત સ્ત્રી માલની મળ | મંઢાકડી સ્ત્રી સામે પવને જતા વહાણની ડગમગતી ગતિ ખરીદી વખતે વેપારીએ) ચુકવાતી કિંમત; “કૈસ્ટ પ્રાઈસ. | મંઢાવું અક્રિટ ગુમડાની ગડી જામી જવી
શું વિ૦ (૨) અ૦ મૂળ; અસલ (૩) તમામ; બધું. ૦ગેવું અ૦ | મંઢે ૫૦ જુએ મૂડો (આસન) +મૂળથી. ૦ગ્રંથ, તત્ત્વ, તાલ, પુરુષ, પ્રકૃતિ, પ્રત, | મંદર પુંવ (કા.) ભેંસના આગલા બે પગ વચ્ચે લબડતો ભાગ oભૂત જુઓ “મૂલ”માં. ૦રંગ ૫૦ લાલ, પીળો ને વાદળી એ મૃગ પું. [.] પશુ (૨) હરણ (૩) ન૦ મૃગશીર્ષ પાંચમું નક્ષત્ર. ત્રણ રંગ. ૦વતની પુત્ર કે પ્રદેશને મળથી વતની; આદિવાસી. ૦ચર્મ ન૦ હરણનું ચામડું. ૦ચર્યા સ્ત્રી મૃગની પિંડે નિપાપ હક પુત્ર નાગરિકને પાયાને હક; “ફંડામેન્ટલ રાઈટ.” –ળાક્ષર જીવન ગાળવું તે (ભક્ત માટે). જલ(ળ) નવ રેતાળ જમીન [+ અક્ષર વર્ણમાળાના મૂળ અક્ષરો
[મૂળે ઉપર સૂર્યનાં કિરણ પડવાથી દૂરથી દેખાતે પાણી જેવો આભાસ. મૂળાડું, ડિયું ન [મૂળ પરથી] (નાનું) મૂળ (૨) નાને પાતળો તૃણ સ્ત્રી મૃગજળ. ૦નયની વિ૦ સ્ત્રી, મૃગ જેવાં નયનમળધાર - જુઓ મૂલાધાર
વાળી. નાભિ સ્ત્રી કસ્તુરી. ૦પતિ ૫૦ સિંહ, ૦મદ ૫૦ મુળિયું ન૦ [મૂળ પરથી] મૂળ; જડ (૨) મૂળ નક્ષત્રમાં જન્મેલું કસ્તુરી. ભા સ્ત્રી શિકાર. વ્યાવિહાર પુત્ર શિકાર ખેલવા તે. મૂળી સ્ત્રી મૂળના ઝીણા ઝીણા ફણગા (૨) (પ.) મૂળ.[–સૂંઘાડવી ૦રાજ મૃગપતિ; સિહ. લાંછન ૫૦ (સં.) ચંદ્ર (૨) મૃગનું =જડીબુટ્ટી સંઘાડવી; જાદુ કરવું (૨) વશ કરવું; ભમાવીને પિતા | ચિહ્ન. કલિયું ન૦ (પ.) નાનું મૃગ (૨) હરણનું બચ્ચું. ૦લી તરફી કરવું] .
સ્ત્રી હરણી. લું ન૦ હરણું. લે - હરણ. લોચના(ની) મળી દંડા મુંબ૦૧૦ ગિલ્લીદંડાની રમત
વિ૦ સ્ત્રીજુઓ મૃગનયની. શિર, વશીર્ષન૦ જુઓ મૃગ મળે ! નાકમાં વપરાતું એક મૂળ. [મળાના ચોરને મુશ્કાન | ૩. –ગાક્ષી સ્ત્રી [+અક્ષી] જુઓ મૃગનયની. –ગાજિન ન. માર = ગુનાના પ્રમાણમાં વધારે પડતી સજા. મૂળાના પતીકા [+ મનન] મૃગચર્મ. –ગાણી વિ૦ સ્ત્રી + મૃગનયની. -ગાંક જેવા =નગદ; કલદાર (રૂપિયા). મૂળાનાં પાણી લેવું =દમ- ૫૦ [+ ] (સં.) ચંદ્ર. -ગી સ્ત્રી, હરણી (૨) એક રોગ; શર્ય કે જુસ્સા વિનાનું હોવું. મૂળામાં મીઠું અને કેળામાં ખાંડ | ફેફરું. -ગેદ્ર ! [ + સુંદ્ર] સિંહ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016105 |
| Book Title | Sarth Gujarati Jodni Kosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gujarat Vidyapith Ahmedabad |
| Publisher | Gujarat Vidyapith Ahmedabad |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 950 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 28 MB |