________________
મારંમારા]
૬૬૩
[માલ
મન) (૧૧) [લા.] ધાતુની ભસ્મ કરવી (૧૨) તફડાવવું, ચારવું
- ન૦ [૬] બજાર; ચાટું; પીઠ (૧૩) લગાડવું; ચોડવું; બેસવું (ડૂ, ખીલ, થીંગડું, બૂચ, માકર્સ ૦ [$.](સં.) એક યુરોપીય ક્રાંતિકારી ફિલસૂફ. ૦વાદ તાળું, લચકો) (૧૪) જોરથી નાખવું, ફેંકવું; આપવું. ઉદા. માથામાં | . તેણે પ્રવર્તાવેલ વાદ કે વિચાર. ૦વાદી વિ૦ (૨) પુંતે મારવું (૧૫) –ની અસર – ભાસ – વેદના દેખાવાં (જેમ કે, | વાદને લગતું કે તેમાં માનતું ફીકાશ, ચળકાટ, ઝાંખ, બાફ મારવા) (૧૬) પરાણે કે ઠગીને માર્ગ ૫૦ [સં.] રસ્તો (૨) રૂઢિ (૩) મત; સંપ્રદાય (૪) સંગીતને વળગાડવું. ઉદા. માથે મારj(૧૭) અન્ય ક્રિયાપદ સાથે આવતા | એક પ્રકાર, જાનું ને શિષ્ટ સંગીત. [-કર =જગા કરવી (૨) ઉતાવળ કે બેદરકારીને ભાવ બતાવે. ઉદાત્ર લખી મારવું. [મારી ઉપાય કરે; અંતરાય દૂર કરવા (૩) રસ્તો બનાવવો. –કાસ્ટ ખાવું = એળવવું; તફડાવી જવું. મારી નાખવું =જાનથી મારવું = તોડ કાઢવો; ગૂંચવણીમાંથી રસ્તો – ઉપાય કાઢો. કાપો, (૨) લાંચ રુશવતથી પોતાનું કરવું. માથામાં મારીને = પરાણે; ખે = માર્ગે જવું. –દેખાત, બતાવે = રસ્તો – ઉપાયબળાત્કારે. ઉદા. માથામાં મારીને લઈશ. મારતે ઘોડે = ખૂબ ઉકેલ બતાવવા (૨) ખરે રસ્તે બતાવવા. -પાડ = ન ઝડપ કે ઉતાવળથી. મારીને હાથ ન વા = અત્યંત ક્રૂર અને રસ્તો કાઢવો – બનાવવો. -લે =રસ્તો પકડવા (૨)રીત ગ્રહણ નિર્દય હોવું. મારી પાડવું = મારી નાખવું (૨) એકસપાટે કરવી (૩) ઉપાય લે.] ૦ણ ન [ā] શોધવું કે તપાસવું તે (૨) મેળવવું કે તફડાવવું. મારી મૂકવું = પૂરપાટ દોડાવી મૂકવું. પં. ભિક્ષુક, માગણ (૩) બાણ; તીર. ૦૬ર્શક વિ૦ રસ્તો મારેલું ઘી = રસેઈ ચડતાં નાખેલું ઘી. મારેલું માણસ =વશ – બતાવનાર. ૦દર્શન ન૦ માર્ગ બતાવો તે; સલાહ. દશિકા કબજે કરેલું માણસ. માર્યું જવું = યુદ્ધમાં હણાવું(૨) નુકસાની સ્ત્રી માર્ગ દર્શાવનાર – પ્રવેશ કરાવનાર પુસ્તક. ૦દર્શિની વિ૦ કે હાનિમાં આવી પડવું. માર્યું ફરવું =-ની ખેટ હેવી; ન મળવું સ્ત્રી માર્ગ બતાવતી (૨) સ્ત્રી માર્ગદર્શિકા, ‘ગાઈડ'. દીપ પુત્ર (૨) –ની બેટ ન હોવી; પુષ્કળ મળવું, જ્યાં ત્યાં સામું મળવું. માર્ગ પર –માર્ગ બતાવતો દીવો. ૦દ્રષ્ટા પુત્ર માર્ગ જે માર્યું માર્યું ફરવું = ગાભરું કે કાયર થઈને અહીંતહીં રખડવું.] હોય તેવો માણસ, શિર, વશીર્ષ પુંડ માગસર, સ્તંભ પુત્ર મારંમારા સ્ત્રી[“મારવું' ઉપરથી] સામસામી મારવું તે; લડાઈ માર્ગદર્શક સ્તંભ કે ચિહન કે વસ્તુ; “માઈલ-સ્ટોન. ૦સ્થ વિ. મારા પુત્ર બ૦ ૧૦ [‘મારવું' ઉપરથી] નિશાન મારવા કિલ્લાની માર્ગમાં ઊભેલું (૨) પં. વટેમાર્ગ. --ગ વિ. માર્ગનું – પંથનું દીવાલમાં રખાતાં બાકાં, ગેખા (૨) “માર'નું બ૦ ૧૦
અનુયાયી (સમાસમાં અંતે). ઉદા. “શિવમાર્ગી' (૨) એ નામના મારાતારાપણું (મા’ તા') ૧૦ [મા + તાર + પણું] ભેદભાવ; | કાઠિયાવાડના એક પંથનું (૩) માર્ગ નામના સંગીત પ્રકારને લગતું આપપરભાવ
[ તંગી; તાણ (૪) ૫૦ મુસાફર (૫) માર્ગો પંથને અનુયાયી (૬) સ્ત્રી, મધ્યમ મારામાર(–રી) સ્ત્રી [“મારવું” ઉપરથી] લડાઈ ધિંગાણું (૨) ગ્રામની એક મરના. -ગેપદેશક ૫૦ [+૩પઢેરા] માર્ગ મારિફત સ્ત્રી [મ.] પરમેશ્વરને ઓળખ તે
બતાવનાર. –ોંપદેશિકા સ્ત્રી- જુઓ માર્ગદર્શિકા મારીચ પું[i] એક રાક્ષસ (એણે સીતાહરણમાં મદદ કરવા માર્ચ j. [૬] ખ્રિસ્તી સંવતને ત્રીજો મહિને (૨) કવાયતથી કનકમૃગનું રૂપ લીધું હતું) *
કુચ કરવી તે મારી તારી મા તા') સ્ત્રી [મારું + તારું] ગાળાગાળી (૨) નિંદા માર્જન ન૦ [સં] સાફ કરવું તે (૨) શુદ્ધ કરવા મંત્ર ભણી પાણી -મા વિ૦ [મારવું' ઉપરથી] (સમાસમાં અંતે આવતાં મારી છાંટવું તે –ના સ્ત્રી ઢેલકાને અવાજ. -ની સ્ત્રી સાવરણી ના બે– વીંધી નાખે તેવું. ઉદા. વાઘમારુ
(૨) એક શ્રુતિ માત્ર ૫૦ [સર૦ હિં. મા€] (સં.) મરું; મારવાડ ૩) એક રાગ | માર્જર કું. [] બિલાડે. રી સ્ત્રી બિલાડી મારુ, ૦જી પું[સર૦ ફિં.] પ્રીતમ; પતિ
માર્જિત વિ. [ā] માર્જન કરેલું માત [.] પવન. -તિ મું[સં.] હનુમાન
માજિન ન [{] છપાણ કે લખાણમાં કેરો રખાતો બાજુ પર મારું (મા') સ૦ [૫. મëારિણ, (સં. મહીપ)] “હું'ની છઠ્ઠી વિ૦નું ભાગ; હાંસિયા (૨) બે વચ્ચેને ફાસ કે ફેર. જેમ કે, ભાવ એ૦૧૦.[--તારું કરવું = આપપરંભાવ-ભેદભાવ રાખવો.-મારું | કે નફા ઇ ને. [-છોટ, મૂ , રાખ.]. કરવું = મિથા અહંબુદ્ધિ તથા મમત્વબુદ્ધિ રાખવી. મારે જાણે માર્તડું [હં] સૂર્ય મેઘજીભાઈ, બલાત = હું શું કરવા જાણું ? કોણ જાણે ! મારે માર્દવ ન૦ [સં.] મૃદુતા. ૦મય વિ. ખૂબ “હું, મૃદુતા ભરેલું રઠજી! (સ્ત્રીઓમાં ઉદગાર) = મૂઓ ! (તે મરે ને હું તેને રડું!) | માર્મિક વિ. [ā] મર્મજ્ઞ (૨) મર્મભેદી, ૦તા સ્ત્રી, ૦પણું ન મારે ડું [મારવું] મારી નાખનારે; જલ્લાદ (૨)[સર૦મ. મારI] | માર્યું વિ૦ [‘મારીનું ભૂ૦ કૃ૦] ઘવાયેલું; ત્રાસેલું. ઉદા૦ વખાને ઉપરાઉપરી પ્રહાર (૩)[લા.] રમઝટ; વિપુલતા. [-ચલાવે = | માર્યો; દુઃખનું માર્યું ઉપરાઉપરી પ્રહાર કરવો (૨) [લા.] સારી પેઠે હાથ ચલાવવો | માર્શલ ડું [.] સર-સેનાપતિને ઈલકાબ (૨) (ધારાસભા ઈ૦માં) (જેમ કે, જમણ ઉપર) (૩) મેટા પ્રમાણમાં રમઝટ ચલાવવી | પિલીસ-વ્યવસ્થા માટે અમલદાર. [–લ = લશ્કરી કાયદે કે (ઉદાઇ આગ ઉપર પાણીની).]
તેની હકમત.]. માર્ક ડું [ફં.] ચિહન; ટ્રેડમાર્ક) મારકે (૨) ગુણ; પરીક્ષામાં માલ પુત્ર [.] સામાન (૨) વિસાત; પંજી (૩) ઢેર; પશુધન (૪) પરિણામરૂપે અપાતો ગુણાંક (–આપવા, મૂકવા) (૩) (સં) [લા.] સત્વ; દમ (૫) ગજે. [-માર = (ખટી રીતે) ભારે જર્મનીને એક ચલણી સિક્કો
[પુરાણ લાભ કરી, વિસાત ભેગી કરવી.] –લામાલ. વિ. [.] ભર્યુંમાર્ક ઇન્ડેય) પું[i] () એક ઋષિ. –ડેય પુરાણુ ન એક | પૂર્યું ન્યાલ. [-થઈ જવું= ન્યાલ થઈ જવું(૨) [લા. પાયમાલ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org