Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 691

મમી]
૬૪૬
[મરમુખ
મમી સ્ત્ર; ન [.] સંઘરી રાખેલું મડદું (મિસર)
થતી એક વેલ. –દા સ્ત્રી મર્યાદા; સભ્યd. (-જાળવવી, મામૂલા ન૦ એક પક્ષી
રાખવી, સાચવવી). -દી વિ૦ પુષ્ટિમાર્ગને ખાસ આચાર મમ્મી સ્ત્રી[] માતા; મા (વહાલમાં સંબોધન)
પ્રમાણે ચાલનારું (૨) સ્ત્રી પુષ્ટિમાર્ગની આચાર પ્રણાલી મમે પૃ૦ મ અક્ષર. ૦ ચે મ અને ચથી શરૂ થતી (મા ! મરજિયાત વિ૦ [‘મરજી' ઉપરથી] ઈચ્છા કે મરજી પર આધાર બહેન સમાણી) ગાળ
રાખતું; મરજી હોય તે કરવાનું ફરજિયાતથી ઊલટું મય [] (સં.) દાનવને શિડપી
મરજી સ્ત્રી [.] ઈચ્છા;ખુશી. [-રાખવી, સાચવવી = ઈચ્છાને -મય નામને લાગતાં ‘–થી ભરપૂર’, ‘–નું બનેલું', ‘તે-રૂપ’ એવા | અનુકૂળ રહીને વર્તવું.]. અર્થનું વિ૦ બનાવે. ઉદા. સુખમય
મરજી ! [સે.મKળવવ; સર૦ હિં] દરિયામાંથી મેતી કાઢનાર મય ૫૦ [.] શરાબ. ૦ખાનું ન૦ શરાબની દુકાન
(૨) [લા.] મરણિયે. --વા-ઘર ન મરજી જે ઘર જેવી મયગલ ૫૦ [પ્રા. (સં. મ૨૪)] જુઓ મેગલ
પેટીમાં પેસીને પાણીમાં બે છે તે; ‘ડાઇવિંગ બેલ’ મય પુત્ર +[જુઓ મદન] કામદેવ
મરઢ પું; સ્ત્રી [સર૦ . (૪૦ )] જુએ મરડ (૨) મયણું ન૦ +[જુઓ મરણું] મૃત્યુ
મરડિયા (પદાર્થવાચક નામ મયંક પું[પ્રા. (સં. મૃll)] મૃગાંક – ચંદ્ર
મરઢ j૦ સ્ત્રી જુએ મરડાટ [વાળવું] વાંકું વાળવું; આમળવું મયંદ [પ્રા; સં. મૃગેન્દ્ર] સિંહ
મરવું અક્રિ. [સર૦ ફિં. મોરના; મ. મુરબે ( મુરિ= મયા સ્ત્રી [માયા” ઉપરથી કે પ્ર. મમવા (, મમત) ઉપરથી ] [ મરડાટ ૫૦ [“મરડાનું' ઉપરથી] મરડાવું તે (૨) વક્રતા, રીસ (૩) દયા; કૃપા (૨) માયા; નેહ. ૦દત નવ કૃપા કે નેહથી આપેલું ગર્વ (૪) લટકે; ચાળો
[લટકા કરવા તે; ભેટ; બક્ષિસ
મરડાવું અક્રિ. મરડવું’નું કર્મણિ (૨) વંકાયું; રિસાવું (૩) મયાસુર ડું [] (સં.) મય દાનવ
મરા શિ(-શી-સિક-સીંગ સ્ત્રી [સર૦ મ. મુરટર; હિં. મયાળ પં[સર૦ હે. મઘાટી =નિદ્રાકરી લતા] એક વેલે | મરોડપથી] આમળાવાળી એક શીંગ [૨ બને છે મયૂખ ન [સં.] કિરણ
| મરઢિયે પં. [“મરડ” પરથી] એક જાતને કાંકરે, જેને પકવ્યાથી મયૂર પં૦ [.] મેર, દંડ ૫૦ દંડની કસરતને એક પ્રકાર. | મરડે ૫૦ [“મરડાવું' ઉપરથી; સર૦ મ. મુર, હિં. મોટા] ૦વજવું. (સં.) એક પૌરાણિક રાજે. -રાસન ન [ + આસન]
એક રોગ જેમાં ઝાડા વાટે આમ તથા લેહી પડે છે પગનું એક આસન (૨) (સં.) શાહજહાંએ કરાવેલું એક પ્રખ્યાત | મરણ ન [સં.] મતનું મૃત્યુ (૨) નાશ; ખુવારી; અંત [આવવું, (મેર આકારનું) સિંહાસન. -રી સ્ત્રી ઢેલ
થવું, નીપજવું = મેત આવવું. બગડવું = ભરતી વેળા સુખ મર(૦) અ [‘મરવું” ઉપરથી] હશે; છાને; ભલે
ન પડવું; દુઃખી થઈને મરવું (૨) ઉત્તરક્રિયા બરાબર ન થવી. મરકટ વિ. [મરવું? ઉપરથી] સુકલકડી; દુર્બળ
-સાચવવું = મરતાની સારવાર કે ઉત્તરક્રિયા બરાબર કરવાં. મરક પું. [જુઓ મરક મરક હું તે; મિત
-સુધરવું = મરતી વેળા સુખ કે પુણ્ય નાં (૨) ઉત્તરક્રિયા મરકત ન [સં.] લીલમ
બરાબર થવી.] ૦કાલ–ડી) j૦ મરવાનો સમય ૦ખાટલી મરક મરક અ૦ [જુઓ મરકવું] મંદ મંદ હસતું હોય એમ. | સ્ત્રી ઠાઠડી. ઘંટ ૫૦ મરણ આવે છે એવું સૂચવતો ઘંટ... [–થવું(મે), --હસવું = મંદ મંદ હસવું.]
તેવો અવાજ કે ચિહન યા ઘટના. ૦ઘા પુત્ર મરણ લાવી દે એવો મરકલડું, મરકલું ન૦ [‘મરકવું' ઉપરથી] મંદ હાસ્ય
– પ્રાણઘાતક ઘા, ૦ઘાત સ્ત્રી મરણ થાય એ પ્રરાંગ. ૦ઘાંટી મરક(-કા)વું અકિ (કા.) જુએ મલકયું
(૦) સ્ત્રી મરણ થાય એવી ઘાંટી-બારીક સમય કે સ્થિતિ; ઘાત. મરકી સ્ત્રી [મરવું' ઉપરથી; સર૦ ૫.] મહામારી; ઘણા લેક તિથિ સ્ત્રી મરણ પામ્યાની તિથિક તારીખ યા તેના શ્રાદ્ધને મરે તે રેગ; કેગળિયું, પ્લેગ વગેરે (-ચાલવી, ફાટી નીક- દિવસ. તેલ વિ૦ મરી જાય તેવું – તેટલું. ૦ધમાં વિ૦ મર્ય; ળવી) (૨) [2] એક મીઠાઈ
નાશવંત. ૦૫થારી સ્ત્રી મરણની દહેશતવાળે મંદવાડ કે તેવી મરખ સ્ત્રી પરબાણ ખેંચવાની નાની દેરી
દશા. ૦૫ક સ્ત્રી મરણ થતાં સગો તરત મૂકે છે તે પિક. મરગ ડું [સં. મૃ] + મૃગ. –ગાનેણ વિ૦ + જુઓ મૃગનયની પ્રમાણ ન કેઈ સમૂહમાં થતાં મરણનું માપ – તેનું પ્રમાણ મરઘડી સ્ત્રી, -ન૦, - ડું જુઓ મરધી, -હ્યું, – કે ટકાવારી; “ડેથ રેટ’. ભય ૫૦ મરવાને ભય મતને ડર. મરધી સ્ત્રી [i. મુ] કૂકડી. -શું ન૦ કુકડું. -ઘો પુત્ર કુકડે લાકડાં ન બ૦ ૧૦ શબને બાળવાનાં લાકડાં. ૦શીલ વિ. મરચી સ્ત્રી [સં. મરી] મરચાંને છોડ (૨) કાનનું એક ઘરેણું મરણ પામે તેવું; મર્ય.—ણાગત સ્ત્રી [+માત] મરણકાળ (૨) (૩) એક દારૂખાનું. –ચું ન મરચીનું (તીખું) ફળ (૨) [લા.) અ૨જીવને જોખમે. --ણાભિમુખ,–ણાસન્ન [+અભિમુખ, મરચા જેવું નાનું પણ તીખું માણસ. [મરચું મીઠું ભભરાવવું આસન] દેહ છોડવાની તૈયારીમાં હોય તેવું. –ણાવસ્થા સ્ત્રી, વધારીને અતિશયોક્તિ કરવી. મરચાં ઊડવાં, લાગવાં = બેટું [+ અવસ્થા] મરણની અવસ્થા; માત આવવાની સ્થિતિ; અંતલાગવું; રીસ ચડવી.]
કાળ. –ણાંત વિ૦ (૨) અ [+ચંત] મરણ સુધીનું. -ણિયું મરજપું [.] રેગ; વાવડ
વિ૦ જીવ પર આવ્યું હોય એવું, મતની પરવા વિના નું.–ણીય મરજાદ સ્ત્રી- [જુએ મર્યાદા] અદબ; સભ્યતા (૨) જુએ મર- | વિ૦ મર્ય. -શું ન મરણ. –ણેતર વિ૦ [+ ઉત્તર] મરણ જાદી. ૦ણ વિ. સ્ત્રી મરજદી. વેલ સ્ત્રી દરિયાકિનારે | પછીનું. ભુખ વિ૦ [+ ઉમુખ] જુએ મરણાભિમુખ