________________
બહાઈ]
૫૮૮
[બહુ
બહાઈ પું(સં.) એક ધર્મ-સંપ્રદાય
નાત કે મહાજન કે કઈ સંઘની બહાર મૂકવું તે (૩) આવિષ્કાર, બહાઉ j૦ [પ્રા. વિહ (સં. મી) ઉપરથી કે ર૦૦] (સુ.)બાઉ; હાઉ -કૃત વિ૦ બહિષ્કાર પામેલું.-૮ નવ “એકસસેન્ટર” (ગ.). બહાદુર વિ૦ [.] શૂરવીર, હિંમતવાન. -રી સ્ત્રી પરાક્રમ. – ણ એક્રસ્ટલ ઍન્ગલ” (ગ.) [-દેખાડવી, બતાવવી = બહાદુરીનું કામ કરી બતાવવું (૨) | બહિત(-સ્તો ન [T.] જન્નત; સ્વર્ગ ખાલી બહાદુરીને દેખાવ કર. -મારવી = ભારે બહાદુરી બહિષ્કાર,બહિષ્કૃત,બહિષ્કન્દ,બહિષ્કણ જુઓ બહિર્માં કર્યાની બેડશી હાંકવી.]
બહિ:સંબંધ [] બહારથી કે બહારન–સ્થલ કે બાહ્ય સંબંધ બહાનું ન [f. વાન] મિષ; મેટું કારણ. [–આપવું = બહાનું બહિ સ્પર્શ પું. [સં.] બાધ સ્પર્શ કાઢી શકાય એવું કારણ આપવું.-કાઢવું =મિષ – બેટું કારણ બહિઃસ્થિત વિ૦ [i] બહાર ઊભેલું બતાવવું. - ળવું,–જવું, -ધવું]
બહિ:સ્વરૂપ વિ. [i] બાહ્ય સ્વરૂપ બહાર ૫૦; સ્ત્રી. [W.] ભભકે; રંગ; શેભા (૨) આનંદ; મજા બહુ વિ૦ (૨) અ [સં.] ખૂબ (સંખ્યા કે માપમાં). [-કરી! (૩) વસંત ઋતુ; તેને રંગભર્યો ઉમાદક સમય (૪) પું. એક = કમાલ કરી! --થયું! = હવે બસ (૨) કેદ થઈ – સારું = રાગ. [–આવવી =મજા આવવી; આનંદ અનુભવ.] ઠીક; ભલે.] કેન્દ્ર(ન્દ્રી) વેટ અનેક કેન્દ્રોવાળું, કે(–ખૂ) બહાર અ૦ [સં. વહિં, સર૦ હિં. વાહન, મ. વાહેર] અંદર નહિ. વિ૦ (ગ.) અનેક કેણવાળું (૨) પૃતેવી આકૃતિ; ‘પૅલિગેન.” [-આવવું = પ્રગટ થયું એટલું અંદર = બહુ પહોંચેલું; બહારથી ખૂણિયું વિ૦ બહુકોણ, ગંધા સ્ત્રી- પીળી જઈ (૨)ચંપાની ભેળું દેખાય પરંતુ અંદરથી પાકું. –કાઢવું = અંદરથી બહાર હાંકી કળી (૩) શાહજીરું, ગુણ વિ૦ અનેક ગણું, ‘મલ્ટિપલ' કાઢવું. –જવું =બહાર ફરવા જવું (૨) ઝાડાપેશાબની હાજતે (ગ.). જનસમાજ, જનસમુદાય પુત્ર સમજના મોટા જવું.–નીકળવું પ્રગટ થયું. પડવું =જાહેર થયું (૨) પ્રસિદ્ધ ભાગના લોક; આમજનતા. ૦ ૧૦. ૦ધા અ૦ અનેક રીતે થયું (પુસ્તક)]. ૦કેટ પુત્ર કેટ બહાર ભાગ. ૦ચલી સ્ત્રી, (૨) ઘણું કરીને. નામી વિ૦ અનેક નામેવાળું (૨) j૦ (સં.) [+ચાલવું] વ્યભિચારિણી. ૦ચલું વિ૦ વ્યભિચારી. ૦વટિયો ઈશ્વર. ૦૫ગી સ્ત્રી, અફવા. ૦૫7ીક વિ૦ અનેક પત્નીવાળું. j૦ [+ા. વટ્ટ (સં. વૃ1)=વર્તવું; આચરણ કરવું] રાજાથી ૦૫નીત્વ ન૦ અનેક પનીએ હેવી તે. ૦૫ત્રી વિ૦ (૨) નારાજ થઈ તેને સતાવવા કાયદા તેડનાર કે પ્રજાને રંજાડવા ન પાનવાળું. ૦પદ વિ. ઘણા પગવાળું. ૦૫દી વિ. નીકળેલ માણસ (૨) બહાર રહી લૂંટફાટ કરનારે; લટારો. અનેક પઢવાળું (સંખ્યા); “મનેમલ” (ગ). ૦ફળી વિ૦ ૦વટું ન૦, ૦વટો પં. બહારવટિયાનું કામ. વાસ ડું ગામ બહુ વાર ફળનારું (૨) સ્ત્રી એક છેડ. ૦બીન નએક કે ઘર વિનાનું રહેઠાણ કે જળા. વાસિયે ૫૦ ગામ બહાર નળી, જેમાં પ્રતિબિંબ પડી અનેક આકૃતિઓ દેખાય, –એવું રહેનારે – ભંગી
[–-ણિયે ૫૦ ધૂળધોયે રમકડું; કેલિડોસ્કેપ.” ૦૯ ૧૦ વાચાળ (૨) દેઢડાહ્યું. બહાર ન [બહાર' ઉપરથી] સોનીની દુકાનને કચરો. ભાષી વિ૦ અનેક ભાષાઓ ચાલતી હોય એવું; અનેક બહારવટું, –રો,-ટિયે જુઓ ‘બહારમાં
ભાષાવાળું. ૦મત ૫૦; ન૦ મોટા ભાગને મત. ૦મતી સ્ત્રી, બહારવાસ, સિયે જુઓ “બહારમાં
[બહુ + મત +] બડુમસ (૨) એક પક્ષ કરતાં બીજાના મનની બહા(હ)રવું સ૦િ [ફે. વડહારી, વૈદુમારી= સાવરણી; સર૦ સંખ્યાની વિશેષતા. ૦માન ન આદર; સમાન. ૦માનિત વિ૦ હિં. વહારના] ઝાડુ કાઢવું. [બહા(–)રાવું અકિં. (કર્મણિ, બહુમાન પામેલું; સંમાનિત. ૦માન્ય વિ. ઘણા લોકોએ કબૂલ –વવું સકૅિ૦ (પ્રેરક)]
કરેલું. ભુખી વિ૦ અનેક મુખ કે મુટાવાળું. ૦મૂલું, મૂલ્ય બહાલ વિ. [iu] મંજૂર, કાયમ (૨) પ્રસન; સ્વસ્થ. [–રાખવું વિર ભારે કિંમતનું. ૦રત્ન વિ. સ્ત્રી ઘણાં રોવાળી. રંગી = મંજૂર રાખવું.] -લી વિ૦ કાયમી (૨) સ્ત્રી મંજરી; કાયમ વિઘણા રંગવાળું. ૦રાશિ –શી) સ્ત્રી, જુઓ પંચરાશિ. રાખવું તે. [–આપવી-મળવી,-હેવી] .
૦રૂપતા સ્ત્રીબહુરૂપી લેવું તે. ૦રૂપી વિ. ઘણાં રૂપવાળું (૨) બહાવવું સક્રિ. [પ્રા. વહાવ (સં. વાહ)] ફેલાવવું; પસારવું j૦ અનેક વેશ ધારણ કરનારે. ૦૧ વિ૦ ઘણું; આધક. બહિર અo [i] બહાર [પ્રાયઃ સમાસમાં]. -રંગ વિ. બહારનું; લતા સ્ત્રી. બહુલપણું; બાહુલ્ય. વચન ન એકથી વધારેને
અંતરંગ નહિ તેવું (૨) નવ કેઈ પણ વિધેનો પ્રારંભનો ભાગ માટે વપરાતું વચન. (વ્યા.). વિધ વિ૦ અનેક પ્રકારનું વ્રીહિ (૩) બહારને અવયવ, બહારનું સ્વરૂપ –રિન્દ્રિય સ્ત્રીબહારની | મું. જેમાં પૂર્વપદ વિશેષણ હોય અને ઉત્તરપદ વિશેષ્ય હોય (પાંચ) ઇદ્રિય.-ર્ગત વિબહાર ગયેલું, બહાર રહેલું.-ર્ગોળ વિ૦ | તેમ જ આખું સમસ્ત પદ પાછું અન્ય પદનું વિશેષણ હોય બહાર પડતી ગાળ સપાટીવાળું; “
કંકસ.' –ષ્ટિ સ્ત્રી બાહ્ય- તે સમાસ(ચા.). ૦શાખ વિ૦ બહુ – અનેક શાખાઓવાળું. દૃષ્ટિ (અંતરદષ્ટિથી ઊલટું). –બૂત વિ૦ બહાર થયેલું; બહિષ્કૃત. ૦શાસન ન ઘણા જણની સતાથી ચાલતું રાજ તંત્ર. શ્રુત વિ૦ -મંતદાર પુંચૂંટણીના પ્રદેશની હદ બહાર રહેતો એવો મત- | વિદ્વાન, (૦ઋતતા સ્ત્રી..), સૂવી વિ૦ સુતર નહિ એવું, ગંચદાર; “આઉટ-વેટર'. –ર્મુખ વિ. વિમુખ; પરા મુખ (૨)બાહ્ય | વાયેલું; “
કેલેકસ'. વહેતુક વિ૦ અનેક હેતુવાળું; “મગ્રીવિષયોમાં આસક્ત. –ર્મુખતા સ્ત્રી૦. લંપિકા સ્ત્રી એક | પર્પઝ' જાતને ઉખાણે, જેના જવાબને શદ તેની પોતાની અંદર | બહુચર(–રા,-રાજી,-રી) સ્ત્રી [સં. વનિ (પીછાંવાળ-કુકડો) સમાયેલ ન હોય (અંતર્લીપિકાથી ઊલટું)–નૃત્તન, “એસ્ક્રાઈન્ડ | +૨ = કૂકડાના વાહનથી ફરનારી ?] (સં.) એક દેવી સર્કલ(ગ).–કરણ ન૦,-કાર અસ્વીકાર; ત્યાગ (૨) | બહુ સમાસથી બનતા શા માટે જુઓ “બહુમાં
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org