________________
બર્બત]
૫૮૭
[બહસ
બર્બત ન૦ [1.] એક તંતુવા
જાતને માણસ બલિહારી સ્ત્રી[]િ બી (૨) વાહવાહ બર્બર ન૦ [સં.] મૂર્ખ, અસંસ્કારી (૨) પુંઠ અનાર્યોની એક બલીયાસી વિ૦ સ્ત્રી. [ā] વધારે બળવાન બર્મા ૫૦ [સં. ત્રહ્મા, હું. વર્મા] (રે.) બ્રહ્મદેશ. –મી વિ૦ બ્રહ્મ- | બલીવર્દ પું. [સં.] બલિવ; બળદ દેશનું (૨) સ્ત્રી ત્યાંની ભાષા (૩) ૫૦ બમના વતની બલૂચ(-ચી) વિ. [4. વૈદ્ભૂ] બલુચિસ્તાનનું કે તેને લગતું (૨) બહીં છું. [સં.] મેર
પુંત્યાંના રહેવાસી (૨) સ્ત્રી ત્યાંની ભાષા. -ચિસ્તાન ન બલ(ળ) ન [સં.] જેર; શક્તિ (૨) લફકર. ૦દાથી, પ્રદ વિ૦ | [.] (સં.) સિંધ અને અફઘાનિસ્તાન પાસે એક મુલક બળ આપનારું. ૦વતી વિ૦ સ્ત્રી બળવાળી. ૦વંત, ૦વાન | બલુને ન [$.] વાયુથી આકાશમાં ઊડતી એક યાંત્રિક બનાવટ વિ૦ બળવાળું. વહીન વિ૦ બળ વગરનું
(૨) વિમાન બલકે અ૦ [.] બકે; એટલું જ નહિ પણ
વિ૦ [‘બલ ઉપરથી] (પ.) બળવાળું; જોરાવર બલગમ પં; ન [.] ગળફે; કફ
બેલેસ(-સા) ન૦ [2. વટસાન] એક જાતને છોડ કે તેનું ફળ બલગરી સ્ત્રી સ્ત્રીઓનું ગળાનું ઘરેણું
બલૈ–લે, લૈં)યું ન [ä. વઘ8] ચડી. [બલૈયાં ખેંચવાં બલ જાવું છે કે, [ હિં. ] વારી જવું
= ફારગતી આપવી (૨) હિસાબ માંડી વાળ. બલૈયાં પહેબલદ પું[i.] બળદ (૨) વિ૦ જુઓ બલપ્રદ
રવાં સ્ત્રીએ પરણવું કે નાતરું કરવું (૨) બાયલું બનવું.] બલદાણ મુંબ૦૧૦ એક વનસ્પતિનાં બીજ
બલકે અ૦ [1] જુઓ બલકે બલ વદાથી, પ્રદ [સં.] જુએ “બલ ” માં
બબ ડું [.] વીજળીની બત્તીને ગોળ. [-ઊડી જ = ગોળો બલમ સ્ત્રી બાફેલી ડાંગર
નકામે થે.મૂક = બત્તી માટે ગળે લગાવો કે ગોઠવ.] બલવણ ૧૦ જુઓ બિડલવણ
બલ્ય વિ. [i] બળવાન; વીર્યવાન (૨) બળપ્રદ બલવતી વિ. સ્ત્રી [સં.] જુઓ “એલંમાં
બેલમ છું. [સર૦ મ., fહં.] ભાલે; બરછી (૨) છડી બલવત્તર વિ. [સં.] ચડિયાતું, વધારે કે ઘણું બળવાન બલૈયાં નવ બ૦ ૧૦ બલાઓ. [-લેવાં = દુઃખડાં લેવાં.]. બલવવું સક્રિ)[ “બલ ” ઉપરથી] બળવાળું કરવું, વિવું; વધારવું બલૈયું ન૦ જુઓ બલૈયું; ચૂડી બલ બેવંત, રુવાન જુએ “બલમાં
બળું વિ૦ (કા.) જુએ બવારે બલવું સક્રિ. [તુઓ બરલવું] (ઊંધમાં) બબડવું; બાલવું બવાડું ૧૦ [‘બે' ઉપરથી] નવી ખેડાયેલી જમીનનું બીજું વરસ બલહીન વિ૦ [.] જુઓ બબલ’ માં
બવારું વિ૦ [બે ઉપરથી] (કા.) બેવડું બલ સ્ત્રી [મ.] પીડા કરતું વળગણ – ભૂત (૨) [લા.] તેવું બવાસીર ન૦ [મ.] મસાને લગતે રેગ; હરસ માણસ (૩) દુઃખ; મુસીબત. [-જવી, ટળવી = આફત કે પીડા | બે પું. (ચ.) બા; લાડ (બાળભાષા) દૂર થવી (૨) આફત કે પીડારૂપ માણસ દૂર થવું. જાણે, બશરા ન૦ એક પક્ષી -રાત જાણે!==ણ જાણે; હું જાણતો નથી ! –લેવી = દુઃખ | બશીન ન૦ એક પક્ષી ( [ સ્ત્રી બશેર વજનનું કાટલું દૂર કરવું; દુઃખડાં લેવાં. -વહોરવી = આફત કે સંકટરૂપ કામ બશેર વિ. [બે +શેર] બે શેર જેટલા માપનું –રિયે પું, –ની કે માણસ સ્વીકારવું નેતરવું.] [બરી] એક વાની | બસ અ [1] થયું; પૂરતું (૨) ભાર -નિશ્ચય જણાવતે શબ્દ. બલઈ સ્ત્રી [બલા” ઉપરથી] ગાંઠને એક રોગ (૨) [જુઓ | [ કરવું = બંધ કરવું. –થવું = પૂરતું થયું.] બલાક ૫૦ [મં.) બગલે. -કા સ્ત્રીબગલી [ અત્યાચાર | બસ સ્ત્રી [છું.] એક વાહન-મોટરનો ખટારો બલા(-ળા)કાર પૃ૦ [સં.] બળરી; જોરજુલમ (૨) સ્ત્રી પર | બસળાં નબ૦૧૦ [૪. વસ્ત કે વસઢ ઉપરથી ?]નાનાં છોકરાં બલાઢથ વિ. [સં.] ઘણા બળવાળું; બળવાન [કે પ્રમાણ બસી સ્ત્રી [પી.; સર૦ ૫.] રકાબી બલા(–ળા)બલ(–ળ) ન. [સં.] શક્તિ અને અશક્તિકે તેનું માપ બસૂર વિ. જુઓ બેસૂરું (ટે શબ્દપ્રયોગ). -રાપણું ન બલરાત સ્ત્રી વિઠા (મ.) + મરાતિ (સં.)] દઈરાત (શ૦ પ્ર૦ બસે(–) (ઍ૦) ૫[બે +સે] “૨૦૦’
[ચિત્ર માં વપરાય છે. ઉદા. મારે દઈરાત – બારાત ત્યાં જાય છે.). બસ્ટ ન૦ [{.] કમર ઉપરને શરીરને ભાગ કે તેની પ્રતિમા કે [-જાણે = (જુઓ “બલા'માં)]
બસ્તિ સ્ત્રી [સં.]નાભિની નીચેનો ભાગ, પેડુ (૨) મૂત્રાશય (૩) બાલાલ વિ. [..] હલકું, નીચ [આવી પીડા થાય છે | ગુદા વાટે પાણી ચડાવવાની ક્રિયા કે તેની પિચકારી. [ કરવી બલાસ સ્ત્રી [.] એક રેગ, જેમાં ગળામાં તથા ફેફસાંમાં સેજા | =તે ક્રિયા કરવી.] પ્રદેશ પુંબસ્તિવાળો શરીરનો ભાગ; પેઠું બલાહક ૫૦ [j] મેઘ; વાદળ
બતે ૫૦ [FT.] ગાંસડી (૨) ગુણ; કેથળો (૩) દફતર કે કાગળો બલિ–ળિ) પં. [૪] ભેગ; દેવને માટે કાઢેલો ભાગ (૨)(સં.) | ઈબાંધવાનું કપડું પ્રહલાદને પત્ર -- દાનનો રાજા.[બલિરાજાને ગેર =કાણો | બહર વિ. [બે + સળ અથવા બે + સર] (ચ.) બેવડું માણસ (શુક્રાચાર્ય).] દાન નવ બલિ- ભેગ આપવો તે ત્યાગ; બહલાવવું સક્રિ. [‘બહલાવું'નું પ્રેરક] મજબૂત કરવું; ખીલવવું કુરબાની
(૨) ફેલાવવું (૩)[લા.] આનંદિત કરવું [પ્રસન્ન થવું બલિયે પં[૩. વર] (સુ.) બળદ
બહલાવું અક્રિ. [સર૦ છુિં. વના] ખીલવું (૨) ફેલાવું (૩) બલિ–લી)વર્દ કું. [સં.] બળદ
બહવવું સ૦િ [જુઓ વહાવવું] બહાવવું; વહેવડાવવું બલિષ્ટ વિ. [સં.] સાથી બળવાન
બહસ સ્ત્રી [..] ચર્ચા; વાદવિવાદ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org