Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 609

પ્રસ્થાપવું]
૫૬૪
[પ્રાતઃકર્મ
પ્રસ્થાપવું સક્રિટ સ્થાપવું, પ્રમેય તરીકે રજૂ કરવું–મુકવું ! જૂનાનું આગ્રહી; ઑર્થોડે દસ’ પ્રસ્થાપિત ૦િ [i] સ્થાપિત કરેલું, સિદ્ધ કરેલું
પ્રાચેતસ વિ. [સં.] આર્ષ ષિમાંથી ઉતરી આવેલું પ્રસ્તાવ j૦ [.] ધારા; પ્રવાહ (જેમ કે, દૂધનો)
પ્રાય વિ. [સં.) પૂર્વનું પ્રકુરિત વિ૦ [i] પ્રગટ જણાઈ આવતું (૨) ધ્રુજતું; કંપતું પ્રાજાપત્ય વિ. [સં.] પ્રજાપતિ સંબંધી (૨) પં. વિવાહના આઠ પ્રોટ પું, ન ન૦ [સં.] ફુટ થયું કે કરવું તે
પ્રકારોમાંને એક, જેમાં કન્યાને પિતા વર પાસેથી કાંઈ પણ પ્રસ્ત્રવ j૦, ૦ણ ન૦, પ્રસ્ત્રાવ ૫૦ [.] અવવું તે (૨) ધારા; લીધા વિના, બંને ધર્મપૂર્વક આચરણ કરી સુખી થાય એ વહેણ (૩) સ્તન કે આંચળમાંથી સ્રવતું દૂધ
ઈરછાથી જ, કન્યા આપે છે પ્રસ્થાપન વિ૦ [ia] નિદ્રા આણનારું (૨) ન૦ તેવું અસ્ત્ર પ્રા વિ. [૩. પ્રાq] + મેટું (૨) ઊંચું પ્રદ પું. [સં.] પરસેવો. ૦ગ્રંથિ સ્ત્રી પરસે પેદા કરતી, | પ્રાજે પૃ૦+પરાજય ચામડી નીચે રહેલી ગ્રંથિ
પ્રાજ્ઞ વિ૦ [] બુદ્ધિશાળી; ચતુર (૨) જ્ઞાતા; પિછાણનાર પ્રહર પં. [4] ત્રણ કલાક; પહેર. –રી પેન્ટ પહેરેગીર પ્રાણું [સં.] શ્વાસ, શ્વાસ, વાયુ (૨) જીવ (૩) જીવનશક્તિ; પ્રહરણ ન. [] પ્રહાર કરવો તે (૨) શસ્ત્ર
બળ. [–ઊડી જવા, નીકળી જવા = મૃત્યુ થયું. –કાઢી નાખ પ્રહરવું સક્રિ. [. પ્ર+હૃ] ઘા કરે; મારવું
= ઘણું દિલગીર થયું (૨) પ્રાણ પાથરવા (૩) સતાવવું. –ખરપ્રહરી મું[સં.] જુઓ “પ્રહરમાં
ચવા = પિતાની જિંદગીને ભાગ આપો. –પડીકે બંધાવા પ્રહર્ષ પં. [સં.] અતિ આનંદ. (–ર્ષિ) સ્ત્રી એક છંદ = “હવે શું થશે એવી ઇતેજારી કે અમંઝણથી જીવ નીકળી પ્રહસન ન [4.] દુર્ગુણની ફજેતી કરનારું એક કે બે અંકનું જાય તેમ થવું. –પાથરવા = પિતાની જિંદગીને કુરબાન કરવી. હાસ્યરસપ્રધાન નાટક
[ફેલાવેલા હાથને પજે પ્રાણથી જવું = જીવથી જવું; મરી જવું.] ૦ઘાત ૫૦ વધ. પ્રહસ્થ છું. [સં.)(સં.) રાવણને એક સેનાપતિ (૨) આંગળીઓ ૦ઘાતક વિ૦ જીવલેણ. ૦ષ ૫૦ નાદ; કાન રૂંધતાં સંભળાતો પ્રહાણ ન૦ [4] નાશ; હાનિ
શરીરમાં પ્રાણચલનને ઘોષ. ૦જીવન વિ૦ પ્રાણને જીવનરૂપ પ્રહાર કું. [ā] પ્રહરવું તે; ઘા
(૨) ૫૦; પ્રીતમ, પતિ. ૦દાતા ૫૦ (૨) વેવ પિતાનો પ્રાણ પ્રહેલિકા સ્ત્રી [સં] ઉખાણે; કેયડો
[ભક્ત | આપે છે કે બીજાને પ્રાણ બચાવે છે. દાન ન. પ્રાણ આપવા પ્રહૂલાદ પું[i] (સં.) હિરણ્યકશિપુને પુત્ર પ્રસિદ્ધ વિષ્ણુ- તે; કુરબાની (૨) બીજાને બચાવવો તે. ઘારણ ન જીવ પ્રાઈમસ ૫૦ [૪] કેરોસીનથી ચાલતો સ્ટવ, એક વિલાયતી ચૂલે ટકાવી રાખવો તે. ઘારી વિ૦ પ્રાણ ધારણ કરનારું (૨) પું; પ્રાક(–) અ૦ [સં.] પહેલાં; અગાઉ
ન માણસ (૩) પ્રા. ૦નાથ પ્રાણને નાથ; પતિ.૦૫ણ પ્રાકટથ ન૦ [.] પ્રગટવું તે; અવતાર (૨) પ્રસિદ્ધિ (પુસ્તકની) ન, પ્રાણ હેડમાં મૂકવા તે. ૦૫ણે અ૦ જાનને જોખમે. પ્રાકામ્ય ન૦ [.] અટળ પ્રબળ ઇચ્છાશક્તિ હોવી તે આઠ- ૦૫થારી સ્ત્રી પ્રાણ પાથરવા તે; પ્રાણાર્પણ પૂર્ણ વે માંની એક સિદ્ધિ (જુઓ અષ્ટમહાસિદ્ધિ)
પ્રાણથી ભરેલું; ચૈતન્યવાળું. ૦પ્યારું વિ૦ પ્રાણસમાન પ્રિય. પ્રાકાર પું [.] કોટ કિલ્લો. બંધ છું. એક છંદ
પ્રતિષ્ઠા સ્ત્રી પ્રાણ ફંકે તે (૨) મૂર્તિની સ્થાપના કરતા પ્રાકૃત વિ૦ [i] જુઓ પ્રાકૃતિક (૨) સામાન્ય વર્ગનું; મામલી પહેલાં મંત્રો દ્વારા તેમાં પ્રાણને આરેપ કરવો તે. છપ્રદ વિ. (૩) સામાન્ય જનસમુદાયને લગતું (૪) અશિષ્ટ, સંસ્કાર વિનાનું પ્રાણ આપનાર. પ્રિય ૧૦ પ્રાણપ્યારું. પ્રિયા સ્ત્રી, પ્રાણ (૫) સ્ત્રી; ન૦ (સંસ્કૃત ઉપરથી ઊપજેલી) એક પ્રાચીન લેક- સમાન પ્રિય સ્ત્રી. ૦મય વિ૦ પ્રાણ – શક્તિથી ભરેલું; પ્રાણભાષા (૬) સંસ્કૃત પરથી અપભ્રંશ થઈને આવેલી કઈ (પ્રાચીન વાન. ૦મયકેશ–૫) ૫૦ જીવના પાંચ કેશોમાંને બીજે અર્વાચીન) ભાષા.—તિક ૩૦ કુદરતને લગતું; ભૌતિક (૨) સ્વા- (જુઓ આનંદમયષ). ૦મયતા સ્ત્રી પ્રાણવાનપણું; શક્તિ. ભાવિક; કુદરતી (૩) લૌકિક
વ્યાત્રા સ્ત્રી જીવન. ૦વલ્લભ પં. પ્રાણ સમાન વહાલ પુરુષ. પ્રાન્તન વિ. [] પૂર્વજન્મનું (૨) ન૦ [સર૦૫.] ભાગ્યદવ | ૦વલ્લભા સ્ત્રી પ્રાણ સમાન વહાલી સ્ત્રી. ૦વાન વિ૦ પ્રાણપ્રાક્રમ ન૦ (૫) પરાક્રમ. -મી વિ૦ (પ.) પરાક્રમી
વાળું. વાયુ “કિસજન”. વિધાન ન૦ સજીવન કરવું પ્રાર્ અ [.] જુઓ પ્રાક
તે. વિનિમય ૫૦ “મેમેરિઝમ'. ૦સખા પુત્ર પ્રાણપ્રિય પ્રાગત સ્ત્રી મળસકું; પઢિયું. [-ના દોરો ફૂટવા = સવારનાં મિત્ર. ૦૯ર વહારક, હારી વિ૦ જીવ લેનારું. –ણાયામ પુર કિરણ દેખાવાં; હિ ફાટ. -વાસવી = સવાર થવી.] વાસે [+માથામ] યુગનાં આઠ અંગમાંનું એક. –ણર્પણ નવ અ૦ (કા.) સવારે
[+ અર્પળ] જીવ આપવો તે. –ણાંત ૫૦ [+મંત] મૃત્યુ. –ણાંતક પ્રાગટસ્થ ન૦ જુઓ પ્રાકટયા
વેિમૃત્યુ ઉપજાવનાર. –ણિજ વિ૦ “ર્ગેનિક' (૫. વિ.). પ્રાગતિક વિ૦ [.] પ્રગતિ કરનાર; પ્રગતિશીલ
-ણિત વિ. પ્રાણયુક્ત. -ણિયે પુત્ર પ્રાણી; જીવ (પ.). –ણ પ્રાગ૯ભ્ય ન૦ [] પ્રગભતા
[‘પ્રિહિસ્ટોરિક' | નવ જીવ. –ણીઘર ન પ્રાણીઓને રાખવા માટેના સંગ્રહપ્રાગૈતિહાસિક વિ૦ [.] ઇતિહાસકાળની પૂર્વેનું; અતિ પ્રાચીન; સ્થાનની જગા; “'; “વાઇવેરિયમ’. –ણીવિદ્યા સ્ત્રી“લે છે. પ્રાધુણ કું. [સં.] પરણે; મહેમાન
–ણેશ ૫૦ [+રા] પ્રાણનાથ. -ગેશ્વરી સ્ત્રી[+શ્વરી] પ્રાચી સ્ત્રી [.] પૂર્વ દિશા
પ્રાણની માલિક; પ્રાણ પ્રયા પ્રાચીન વિ૦ [.] જ છે. છતા સ્ત્રી, પંથી વિ૦ (૨) પુ. | પ્રાત પં; ન [એ. વાસ] પરોઢિયુંસવાર. –તઃકર્મ ના