Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 589

પુને]
૫૪૪
[પુલિંદ
પુનેમ સ્ત્રી + જુઓ પૂનમ
પુરાતન વિ. [ā] પ્રાચીન. ૦તા સ્ત્રી૦, ૦ત્વ ન૦ પુનેરી વિ. પૂના સંબંધી કે તે ગામનું [૫. રાજા | પુરારિ કું[i] (સં.) શિવ; ત્રિપુરારિ પુર ન. [૪] શહેર. જન પં. શહેરને માણસ; શહેરી. ૦૫તિ | પુરાલય ન૦ [. પુર + આલય ગામનું સભાગૃહ, ટાઉનહોલ પુર વિ. [.] પૂર; ભરેલું (સમાસમાં પૂર્વપદ તરીકે આવે છે.) પુરાવવું સક્રિટ પૂરવું નું પ્રેરક [ જુઓ પુરાતત્વવિદ્યા
ખૂન વિ. સુકલકડી નહિ- લેહીથી ભરાવદાર. ૦ર(શ, | પુરાવિદ ડું [.] પુરાતત્ત્વને શોધક. -જ્ઞાન ન૦, –ઘા સ્ત્રી -સ), ૦૫ાટ વિ૦ (૨) અ૦ પૂરા જોર કે શવાળું. બહાર પુરાવું અક્રિટ પૂરવુંનું કર્મણિ વિ૦ (૨) અ૦ પૂરી શોભા સહિત
પુરા પું. [ો. પ્રોવાર] સાબિતી. [-ઊભું કર = પુરાવો ન પુરજન પું. [સં.] જુઓ “પુરમાં
હોય તે ઉપજાવી કાઢો. –આપ, કર, દેવ =સાક્ષી પુરો પુત્ર ડકકો (૨) [I.] કકડે; કુર
આપવી; સાબિતી રજા કરવી.–લે = જુબાની લેવી; સાક્ષીની પુરજેર–શ-સ) જુએ “પુરમાં
તપાસ કરવી.] પુરપતિ પું[.] જુઓ “પુરમાં
પુરાંત () વિ૦ જુઓ પરાંત પુરબહાર જુઓ “પુરમાં [હિન્દના પૂર્વ ભાગના વતની પુરી સ્ત્રી [સં.] નગરી પુરબિવિ ) [[હિં; સં. પૂર્વ ઉપરથી], પુરભૈયે મું. ઉત્તર પુરીષ ન૦ [i.] વિષ્ટાફ નરક પુરભંજન પં. (સં.) પુરારિ; શિવ
પુરુ પું[] (સં.) યયાતિ અને શર્મિષ્ઠાને પુત્ર પુરવઠા પું[મ.] (જરૂર પૂરી પાડવા માટે જોઈતો) જો; સંગ્રહ પુરુષ છું. [સં.] નર; મરદ (૨) વર; પતિ (૩) આત્મા (૪) પુરવણી સ્ત્રી [પૂરવું' ઉપરથી] પૂર્તિ, પરિશિષ્ટ (૨) ઉત્તેજન; બોલનાર, સાંભળનાર કે તે સિવાયની વ્યક્તિ -એ ત્રણ પૈકી ઉશ્કેરણી
એક (વ્યા.). [પુરુષમાં ન લેવું = નામર્દ-પ્રજનનશક્તિ વિનાના પુરવધૂ સ્ત્રી [.]પુર નગરની યુવાન સ્ત્રી [સાબિતી હોવું. પુરુષમાં ન રહેવું =નામર્દ થઈ જવું.] ૦કાર પુત્ર પુરુષાર્થ પુરવાર વિ. [વો. ગોવાર] સાબિત. [-કરવું, થવું]. –રી સ્ત્રી, ઉદ્યોગ. છતા સ્ત્રી૦, ૦૦ ન૦ મરદાઈ; પુરુષપણું. ૦૫ાત્ર ન૦ પુરવાવવું સક્રિટ પૂરવવું'નું પ્રેરક
નાટકનું નરપાત્ર. પ્રયત્ન છુંમાણસથી થઈ શકતી મહેનત. પુરવિ . [જુઓ પુરબિય] પુરભૈયે
૦વાચક વિ૦ પહેલે, બીજો અને ત્રીજો પુરુષ બતાવનાર (વ્યા.). પુરવીદાણા મુંબ૦૧૦ એક જાતના તેજાને; મેટી ઈલાયચી –ષાતન ન મરદાઈ. –ષાન્તર ન [+અંતર] એકને બદલે પુરશ્ચરણ ન. [] અમુક મંત્રને સકામ જપ
બીજો પુરુષ તે રૂપે ખપવું તે; ‘ઇપસેશન'. –ષાર્થ છું[+મર્ય] પુરસીસ સ્ત્રી[. પુસૈરા] પૂછપરછ; તલાશ (૨) જુબાનીમાં ઉદ્યોગ; મહેનત (૨) ધર્મ, અર્થ, કામ ને મોક્ષ એ દરેક (૩) મળે છે કે તેની નોંધ
[લા.] પરાક્રમ; જહેમતભર્યું કામ. –ષાર્થવાદ ૫૦ પુરુષાર્થ પર પુરકરણ ૧૦ [સં.] આગળ કરવું - પ્રાધાન્ય આપવું તે શ્રદ્ધા રાખનાર મત (નસીબવાદથી વિરુદ્ધ).–ષાથવિ૦ ઉદ્યોગી. પુરસ્કર્તા પું[૪] આગળ કે રજૂ કરનાર; પ્રવર્તક
-ત્તમ પું. [+ઉત્તમ] વિષ્ણુ ભગવાન. -ત્તમ માસ પું. પુરસ્કાર ૧૦ [૩] પુરસ્કરણ (૨) માન; પૂજા (૩) ઈનામ (સૌર અને ચાંદ્ર ને મેળ બેસાડવા દર ૩૨ ચાંદ્રમાસ, ૧૬ પુરવ ન૦ [] અગ્રેસરપણું
દિવસ અને ૪ ઘડીએ ઉમેરાત) અધિકમાસ પુરંજન પં. [સં.] જીવાત્મા
પુરાહત મું. [ā] ઇદ્ર [પૂર્વગ. ઉદા. પ્ર, અભિ (વ્યા.) પુરંદર ! [4] (સં.) ઇદ્ર. -રી સ્ત્રી ઇદ્રાણી
પુરેગ ૫૦ [ā] ઉપસર્ગની જેમ શબ્દની પૂર્વે લગાડાતો શબ્દ; પુરંધ્ર-શ્રી) સ્ત્રી[i] પતિપુત્રવાળી સુખી સ્ત્રી
પુરેગામી વિ[4] પૂર્વે- આગળ થયેલું કે જતું (૨)jપુરેગામી પુર:સર વિ. [૪] આગળ ચાલનાર (૨) અ૦ (સમાસને છેડે) તે (વસ્તુ કે માણસ) સાથે –પૂર્વક. ઉદા. હેતુપુરઃસર
પુરેઠાશ ! [4] યજ્ઞને માટે બનાવેલો ચોખાના લોટનો રોટલો પુરા અ૦ [i] પૂર્વે પ્રાચીન સમયે
(૨) હવિ (૩) હેમતાં બાકી રહેલો હવિ- પ્રસાદ પુરાણ વિ. [ā] પ્રાચીન (૨) ન. પ્રાચીન દેવકથા અને મનુષ્ય- | પુહિત ૫૦ [i] યજ્ઞયાગાદિ કર્મો કરાવનાર ગેર. શાહી કથા જેમાં આપેલી હોય એવું પુસ્તક (વેદવ્યાસે લખેલાં કુલ | સ્ત્રી, ગેર -પુરહિત વર્ગના વર્ચસ્વવાળી - કર્મ કાંડની શ્રદ્ધાવાળી ૧૮ છે). [-કાઢવું, માંડવું = કંટાળાભરી લાંબી વાત કહેવી, | સમાજવ્યવસ્થા શરૂ કરવી (૨) એકની એક વાત કહે કહે કરવી.] ૦કાર પુંઠ | પુર્ખ પૃ૦ + પુરુષ પુરાણના બનાવનાર. પુરુષ છું. પરમાત્મા. કપ્રિય વિ૦ જાનાને | પુલ ૫૦ [T] સેતુ. કિર, –નાંખ, -બાંધો] પસંદ કરનાર. ૦વાર્તા વિ૦ પુરાણની કથા. –ણી પુંપુરાણ પુલક ન [.] રમ; રુવાંટું. ૦૬, કાવું અ૦ ક્રિ. પુલકિત - વાંચી સંભળાવનાર (૨) પુરાણ રચનાર (૩) એક અટક. –ણું રોમાંચિત થવું. --કિત વિ૦ માંચિત વિ. પ્રાચીન. – ક્ત વિ. [+ ઉક્ત પુરાણમાં કહેલું પુલહ ૫૦ [ā] સપ્તર્ષિમાં એક કવિ કે તારે પુરાત વિ૦ [‘પુરાતન” ઉપરથી] પહેલાંનું; જાનું
પુલાવ ૫૦ [જુઓ લાવ] એક મસાલાદાર (મુસલમાની) વાની પુરાતત્વ ન [ā] પુરાતન કાળની બાબત. વિદ ૫૦ પુરા- | પુલિન ૫૦; ન [4.] ભા&; નદીને કાંઠો (૨) નદીના પ્રવાહની તત્ત્વ જાણનાર વિદ્વાન; પુરાવિદ, વિદ્યા સ્ત્રી, પુરાતત્ત્વની વિદ્યા; | વચ્ચે તરી આવેલો રેતીને બેટ આર્કિયોલેજી'
પુલિંદ ૫૦ [ā] એક વનજાતિ; ભીલ
પરાઠાશ ૨૬મતાં બાકી
કરાવનાર "