Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 526

નાકેદાર]
૪૮૧
નાચ:
જકાત ન ભરવી; નાકાબંધીમાંથી છટકી જવું.–ચૂકવવું = જકાત | ન્યાતનો માણસ (૬) (વ્યંગમાં) ઢેડ કે ભંગી (૭) સ્ત્રી સંઠ. આપવી. -પાવવું = સાયના નાકામાં દેરો પરોવ.-એસ- ૦અપભ્રંશ સ્ત્રી અપભ્રંશને એક પ્રકાર.૦૭ી,૦ણ,-રાણી સ્ત્રી, હવું=જકાતી થાણું નાખવું (૨) વેહમાં બેરિયાં મૂકવાં. -ભરવું નાગરની સ્ત્રી. છતા સ્ત્રી, ૦૧ નવ નાગરપણું (૨) લખાણની =નાકું ચૂકવવું; નાકાને કર આપ. -રોકવું = પ્રવેશ ન થવા પ્રૌઢિ, “એલિગન્સ'. ૦૫ણું ન૦, ૦વટ સ્ત્રી; ન નાગરપણું. દેવ; પ્રવેશદ્વાર આગળ રોકાણ કરવું. –લેવું =નાકાને કર લે.] ૦વા સ્ત્રી, ૦વાડે ૦ નાગરને લત્તો કે મહોલ્લો -કાબંદી (-ધી) સ્ત્રી જુએ નાકેબંધી. -કાવેરે પુત્ર નાકાથી નાગરણું ન૦ જુઓ નાગણું પસાર થતાં લેવાતે વેરે; “ટેલ'; “કાઈ.” કેદાર નાગરતા, -, -પણું જુઓ “નાગર'માં નાકાવાળે; થાણદાર.—કેદારી સ્ત્રી, થાણદારપણું.-કેબંધી સ્ત્રી, નાગરમોથ (થ) સ્ત્રી [સં. નામુસ્તા; પ્રા. મુથા; સર૦ હિં, નાકે નાકે ચોકી મૂકી દેવી તે ઘેર; “બ્લેકેડ'
મ. નાગરમોથા] એક વનસ્પતિ નાકેશ પું[.] નાક - સ્વર્ગને ઈ શ; ઇદ્ર
નાગરવટ સ્ત્રી; ન૦ જુઓ “નાગર'માં નાકેસ વિ. [. નાન] અપૂર્ણ; અધૂરું [કમજોરી | નાગરવાહ સ્ત્રી, – પં. જુઓ “નાગર'માં નાકૈવત વિ૦ [.] અશક્ત, કમર, –તી સ્ત્રી અશક્તિ; નાગરવેલ(લી) લ.) સ્ત્રી [સં. નામાવઠ્ઠી; સર૦ લા. નાગરવી નાક્ષત્ર, ત્રિક વિ. [સં.] નક્ષત્રને લગતું (૨) પું. ચાંદ્રમાસ; ચંદ્ર એક વેલ (તેનાં પાન મુખવાસમાં ખવાય છે.) ૨૭ નક્ષત્રોમાં થઈને પસાર થાય તેટલો સમય. –ત્રી વિ૦ નક્ષત્રને નાગરસ, નાગરાજ ! જુઓ “નાગમાં લગતું
[ઉપરી કે સામસામે નાંખવું તે નાગરાણી સ્ત્રી, જુઓ “નાગરમાં નાખવું સત્ર ક્રિટ જુઓ નાંખવું. નાખાનાખ-ખી) સ્ત્રી ઉપર નાગરિક વિ. [i] શહેરનું (૨) પં. શહેરી; શહેરમાં રહેનાર કે નાખુદા છું. [fi] ટંડેલ. ૦ઈ સ્ત્રી તેને કામધંધે; નાખુદાપણું રાજ્યને સામાન્ય પ્રજાજન; “સિટિઝન'. ૦તા સ્ત્રી૦, ૦૦૦ નાખુશ વિ. [1] નારાજ. -રણી સ્ત્રી નારાજી
નાગરી વિ૦ નગરનું (૨) નાગર સંબંધી (૩) સ્ત્રી [i] શહેરી નારી સ્ત્રી જુએ નસકેરી-ફૂટવી).-૪ ન૦ નાક, નસકેરું સ્ત્રી (૪)નાગરણ (૫) દેવનાગરી લિપિ[નાગરી ગેડ =ચાતુરીથી નાગ પં. [સં.] ફેણવાળે સાપ (૨) પાતાળમાં રહેતા એક જાતને છેતરવાની વાત (૨) વિવેક તજી સ્પષ્ટવક્તાપણું દેખાડવું તે (૩) કાલ્પનિક સર્ષ; એક ઉપદેવ (૩) હાથી (૪) શક લોકેની એક આપવા લેવામાં નિયમસર વહેવાર રાખે છે.] શાખાને માણસ (૫) (સં.) (પૂર્વ ભારતની) એક આદિજાતિ. નાગલી સ્ત્રી [સર૦ મ] બાવટા જેવું એક અનાજ ૦કન્યા સ્ત્રી નાગની કન્યા (૨) પરમ સુંદર સ્ત્રી. કેસર ન૦ નાગક જુઓ “નાગ” માં
[રાશ એક વનસ્પતિ; કબાબચીની. ૦ખઢિયે પં. એક વનસ્પતિ. | નાગળ ન [જુઓ નાંગર,-ળ] લંગર (૨) હળને બંસરી બાંધવાની
ચંપે પુંએક જાતને ચં. ચૂઠ સ્ત્રી નાગની ચુડ કેતેવી | નાગાઈ સ્ત્રી, જુઓ “નાણું માં સખત કે જીવલેણ પકડ. ૦૭મણ સ્ત્રી [+. મન; સર૦ ëિ. | નાગાસ્ત્ર ૧૦ [૩] સર્જાસ્ત્ર નાગઢવM] એક વનસ્પતિ. ૦ણ(–ણી) (ણ) સ્ત્રી સાપણ (૨) ના વિ૦ [૩. નયન; પ્રા. I] ઉઘાડું; નગ્ન (૨) અલંકાર કે હાથણી (૩) એક ઘરેણું. દમન ન૦ (કૃષ્ણ કરેલું કાલિય) શોભા વગરનું (જેમ કે, નાગાં કાન, નાક ઈ૦)(૩) [લા.] બેશરમ નાગનું દમન. ૦દંત પં. ભીંતમાં મારેલો ખીલો (૨) ટેલ્લો. (૪) લુચ્યું. [નાગાને ફૂલે બાવળિયે.... = “સાવ નફટ કે દંતી સ્ત્રી એક વનસ્પતિ. ૦દાવનો પુત્ર નાગડમણ. દેવતા બેશરમ' એવો ભાવ બતાવે છે. તૃત = તદ્દન બેશરમ કે ખોટી વાત. ૫૦ નાગરૂપી દેવતા. ૦૫ગલું ન૦કોટનું એક ઘરેણું. પંચમી -બાલવું =બીભત્સ બેલિવું (૨) આડું બોલવું નામકર જવું, સ્ત્રી, નાગપૂજાને એક તહેવાર; શ્રાવણ માસની પાંચમ. ૦૫ાશ નાગે વરસાદ = તડકે હોવા છતાં વરસતે – આંધળો વરસાદ] ૫. નાગના ગૂંચળા જે ફાંસ (૨) એક પ્રકારની વ્યુહરચના -ગાઈ સ્ત્રી નફટાઈ (૨) ઉરચાઈ. ભાટ વિ. સાવ નાગું; (૩) ગાળે; સરકિયું (૪) વરુણનું આયુધ. ૦૫ાશપ્રબંધ પુંછ | અસલ્ય. પૂણું વિ૦ તદ્દન નણું – ઉધાડું એક ચિત્ર કાવ્ય. ૦૫ાશી વે નાગપાશ સંબંધી. ૦૫ાંચમ (મ) | નાગેશ(ર) પું [] શેષનાગ સ્ત્રી, જુઓ નાગપંચમી. ૦પુરી વિ૦ નાગપુરનું કે તેને લગતું. નાગું છું. [i] શેષનાગ (૨) ઐરાવત ૦૫૫ નવ નાગચ. ફણી સ્ત્રી (અંબેડાનું) એક ઘરેણું. | નાગરિયું વિ૦ નમ; નાગું
૦૨સ પુંઅમૃત. ૦રાજ !૦ શેષનાગ. લેક પુંપાતાળ નાગરિ ૫૦ [સર૦ મ. નારદ્વી] એક રમત નાગડું વિ૦ જુએ નાણું (૨) નાજુક, નબળું. - ૫૦ બાવા- | નાગે(ઘ)રી વિ૦ [સર૦ હિં. નાર, ની] મારવાડના નાગોર
એને એક પ્રકાર (૨) બાવો (તિરસ્કારમાં) (૩) કુરચો માણસ ગામનું૨) ૫૦ ઢેર પાળનાર મુસલમાન ભરવાડની જાતનો માણસ નાગણ, –ણી જુઓ “નાગમાં
નાઘેર પં. (સં.) પ્રભાસપાટણની આસપાસને દરિયાકાંઠાને પ્રદેશ નાગ(૦૨)ણું ન [ઓ નાંગર] વાસણ ઊંચકવા કરાતે એક | નાઘોરી વિ૦ જુઓ નાગોરી ગાળો (૨) દામણું (૩) હળને ધૂંસરી બાંધવાનું દોરડું નાચ ૫૦ કિં. નૃપ; મા. ] નૃત્ય કે તેને જલસે (૨) [લા.] નાગ દમન, ૦દંત, ૦દંતી, દેવતા, ૦પંચમી, પાશ, ખેલ; તમાસે (૩) ચાળા; નખરાં. [Fકરવા =તમાશા જેવા
૫ાશપ્રબંધ,૦૫ાંચમ, પુરી,૫૫,ફણી જુઓ “નાગમાં ચાળા કરવા (૨) જુદા જુદા તરંગ કરવા. નચાવ = મરજી નાગર વિ૦ [ā] નગરનું (૨) સભ્ય (૩) ચતુર (૪) બ્રાહણેની ! મુજબ સામા પાસેથી કામ કરાવવું. (બહુ) નાચ સૂઝવા= જુદા (અમુક ભાગમાં વાણિયાની) એ નામની ન્યાતનું (૫) પુંએ | જુદા નકામા તરંગ કે ખેલ માંડવા.]. જે-૩૧