Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 525

નળેકડી].
४८०
[ના કું
(૪) ધાતુની મેટી નળાકાર કઠી કે પવાલું
નાઈત્તેફાકી સ્ત્રી [ના + (મ.) રૂત્તિવાન] મતભેદ (૨) અણબનાવ નળાકડી સ્ત્રી [‘નળ” ઉપરથી] નળ
નાઇલાજ વિ[fi] ઇલાજ વગરનું; લાચાર નંકાવું અ૦ ક્રિ[સં. ન સદંતર નાશ કરવો ?] કટવું; નંદાવું | નાઈ(-વી) પૃ[સં. નાપિત; પ્રા. શાળવ4; સર૦ હિં. ના; મ. નંખાવવું સક્રિય “નાંખવું'નું પ્રેરક
ન્હાવી] વાળંદ; હજામ નંખાવું અજિં૦ નાંખવું'નું કર્મણિ રૂપ (૨) [લા.] દુર્બલ થઈ | નાઉમેદ વિ. [1] નિરાશ. –દી સ્ત્રી નિરાશા
જવું (૩) એકવું. નિંખાઈ જવું = (શરીર) છેક નબળું પડી જવું; નાક ન [. ન+] અક – દુઃખ વગરનું સ્થળ; સ્વર્ગ તબિયત કે મન ભાંગી પડવું.]
નાક ન [.ળધ] નાસિકા (૨) [લા.] આબરૂ (૩) કેઈ પણ વર્ગની નંગ ન૦ [1. ના] એક વસ્તુ (૨) પહેલ પાડેલો હીરે (૩) | મુખ્ય વસ્તુ. [-આવવું = નાકમાં લીટ આવવું. ઊંચું કરવું = વહાણને ધકેલવા માટે વપરાતો વાંસડે (૪) [લા] મૂર્ખ માણસ મગરૂરી કરવી. –કપાઈ જવું=આબરૂ જવી. -કાપવું = આબરૂને (૫) લુચ્ચો –ધો માણસ. ૧દાર, –ગિયું વિ૦ નંગવાળું; નંગ કલંક લગાડવું. -કાપે એવું =બુ ધાર વિનાનું. -ગળવું = જડેલું
[() [જુઓ નંદન] દીકરે નાકમાંથી લીંટ કે પાણી ઝર્યા કરવું. -ઘસવું = અત્યંત દીન ભાવે નંદ ! [1. એક જાણીતા વાણિયાનું વિશેષ નામ] +વાણિયે શરણે જવું. –જવું = આબરૂ જવી. -જોરથી ચાલવું =નસકોરાં નંદ પું[] આનંદ (૨) (સં.) કૃષ્ણને ઉછેરનાર ગોકુલને મુખી જોરથી બેલવો (ઊંધમાં). -નસીકવું = નાકમાંથી લટ સાફ (૩) મગધને એક પ્રાચીન રાજવંશ (૪) સંગીતને એક અલંકાર. કરવું-નીચું થવું =માનભંગ થવું-નીચું ને પેટ ઊંચું =બીજાની -િનું ગેકુળ = હૈયાં છોકરાં, નોકર ચાકર વગેરે બાબતથી ભર્યું ખુશામત કરીને પેટ ભરવું. –પર માખ બેસવી =સહેજ પણ આદર્યું ઘર કે કુટુંબ.] કિશોર, કુમાર, કુંવર, નંદન, બો લાગે તેમ થવું. -પર લીંબુ ઘસવું = હરીફાઈમાં હંફાવવું. ૦લાલ પું. (સં.) કૃષ્ણ
-ફાટવું, -ફટી જવું = અસહ્ય દુર્ગંધ લાગવી. -મરડવું=નાપનંદન ન૦ [૩] (સં.) ઇદ્રનું ઉપવન (૨) પં. દીકરો (૩) એક સંદગી કે ઘણા બતાવવી. -લઈને જવું = આબરૂભેર જવું.
છંદ (૪) વિ૦ આનંદ આપનાર. વન ન૦ (સં.) ઇદ્રનું ઉપવન –લીટી તાણવી = અત્યંત દીનપણે શરણે જવું. -લેવું =આબરૂ નંદલાલ ૫૦ (સં.) જુએ “નંદમાં
લેવી (૨) સામાનું નાક સાફ કરવું. -વહેવું = નાકમાંથી પાણી નંદવવું સત્ર ક્રિઢ . નવું =અવાજ કરે; પ્રા. viઢમ, શfક | નીકળવું. – સાફ કરવું = નાક નસીકવું. સામી વાટ=ીભ
=અવાજ, ત્રાડ] ભાગવું; તોડવું (ખાસ કરીને કાચની વસ્તુનું) કે સીધો કે ઘોરી માર્ગ. નાકની દાંડીએ= સીધે રસ્તે; સામે નંદવાવું અક્રિ. [જુઓ નંદવવું] ભાગવું; તુટવું (ખાસ કરીને માંએ. નાકની દાંડી સામે આંખ રાખવી =પ્રમાણિક રહેવું. કાચની વસ્તુનું)
[[સં. નર્] આનંદવું નાકમાં ઊંટ ચાલવાં, પેસવાં, કે હીંડવાં=ખૂબ ગર્વ છે. નંદવું સક્રિ૦ જુઓ નંદવવું (૨) [સં. નિર્] નિંદવું (૩) અક્રિ નાકમાં ગંધ ન માવી = અતિ ગર્વિષ્ટ હોવું. નાકમાં બેલવું = નંદા સ્ત્રી[૩] આનંદ (૨) નણંદ (૩) દુર્ગા (૪) પડવે, અગિ- ગણગણવું; ગંગણાની જેમ બોલવું. નાકમાં તીર ઘાલવું = ખૂબ ચારશ, કે છઠ (૫) ગાંધાર ગામની એક મૂચ્છના
સતાવવું; રિબાવવું. નાકે લીટી તાણવી = જુઓ નાકલીટી નંદવું અ૦ ક્રિ. જુઓ નંદવાવું. –વવું સક્રિટ “નંદવું’નું પ્રેરક તાણવી.] ૦ક વેઠ કપાયેલા નાકવાળું (૨) બેશરમ. છીંકણ. નંદિ–દી) પું[] (સં.) શિવને પિઠિ
સ્ત્રી એક વનસ્પતિ. ફળી સ્ત્રી, નાકનું એક નાનું ઘરેણું. નંદિની સ્ત્રી [.] છોકરી; પુત્રી (૨) (સં.) કામધેનુ ગાય લિસેટી, લીટી સ્ત્રી માફી માગવા માટે જમીન ઉપર નાક નંદી ૫૦ જુઓ નંદિ
ઘસવું તે.–તાણવી) નંદલિયે ૫૦ [‘નંદ' ઉપરથી] (સં.) + શ્રીકૃષ્ણ (પ.)
નાકબૂલ વિ. [fil] નામંજૂર; કબૂલ નહીં એવું નંદેઈj૦ (ચ.) [સર૦ મ.] જુઓ નણદેઈ
નાકર ૫૦ [ના + કર] કર ન ભર તે; “ને-ટેકસ' (સત્યાગ્રહી નંબર પં. [૬.] અંક; આંકડે; ક્રમાંક (ટૂંકમાં ‘નં.'). [Fઆવે યુદ્ધને એક પ્રકાર) (૨) [] (સં.) એક કવિ =ક્રમમાં વારી આવવી. –નાખો = ક્રમાંક પ્રમાણે આવતા | નાકલિસેટી, નાકલીટી જુઓ “નાકમાં આંકડાની છાપ મારવી. પાઠો = નંબર નાખ (૨) ગુણ કે નાકસૂર ન૦ નાકનો એક રોગ જાત પ્રમાણે વર્ગીકરણ કરવું. -રાખવો = પિતાનું સ્થાન કે પદવી નાકાબંદી–ધી) સ્ત્રીજુઓ “ના કુંડમાં ટકાવી રાખવાં. લાગ =વારે આવો; જોગ મળો (૨) નાકામ–મિ)યાબ વિ. [1] અસફળ. –બી સ્ત્રી, શરત, લોટરી વગેરેમાં ઈનામ મળવું(૩) પિતાનું કામ પાર પાડવું.] | નાકાર(–) પું [.] નકાર. –રવું સક્રિટ નકારવું. -રાવું કદાર ૫૦ [હિં] ગામને જમીનદાર, જે મહેસૂલની વસૂલીમાં અવકૅિ૦ કર્મણિ, -રાવવું સક્રિટ પ્રેરક.] મદદ કરે છે (૨) “રેકોર્ડર', ૦વાર અ ક્રમસર. -રી વિ૦ | નાકારે ૫૦ જુઓ “ન કું'માં નંબરવાળું; જાણીતું; સારી જાતનું (ઉદા. નંબરી માલ) નાકાં નવ બ૦ ૧૦ [‘ના કું' ઉપરથી] દાળખાના ઝીણા કકડા ના અ[ā] નહિ (૨) સ્ત્રી નકાર, [કહેવી, પાઠવી, સંભળા-| નાકુળે વિ. [ના + કુળ] કુળ વગરનું; કુળહીણ વવી =ઈન્કાર કર; નિષેધ કરવો.]૩) [1] નામ ને વિ૦ની | નાકું ન [à. [; સર૦ ëિ. નાનાં; મ. નામ] કાણું (૨)સયનું
આગળ વપરાતો નકારસૂચક ઉપસર્ગ. ઉદા. નાઈલાજ, નાપસંદ કાણું (૩) જકાત લેવાનું થાણું (૪) જ્યાંઘણા રસ્તા મળતા હોય નાઆવઠત સ્ત્રી, બિનઆવડત
[નત્રવાયુ | તેવું સ્થળ (૫) રસ્તાને છે કે પ્રવેશદ્વાર (૬) [લા.] ગામમાં નાઈટ્રોજન પું[૬] હવામાં મોટા પ્રમાણમાં હેત એક વાયુ; | પેસવા બદલ અપાત કર. [-ચુકાવવું = આડે રસ્તે જઈને