Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 489

દિવસાનદિવસ]
४४४
[દીપડેવેલ
પુરાવવી. -ભરાઈ ચૂકવાર આવી બનવું; મેત પાસે હોવું. - દીપું [.મિ] દિવસ (કા.)(૨Tલા.] દશાને ગ્રહ. [-ઉજાળ ભરી આપવા ગેરહાજર હોવા છતાં તે દિવસેને પગાર આપવો. | | =ભાદય કરો. ઊઠ, -ફ -રૂક = દુધૈવ આવવું. -રહેવા=ગર્ભ રહે. -લેવા = દિવસ વીતવા; દિવસ થવા. -વળ = નસીબ સુધરવું.] . દિવસ પાણી કરવા = મરણ પાછળ ક્રિયા ખર્ચ કરવાં.] સાબુ- | દીકરી સ્ત્રી [સં. હિંદી = જુવાન સ્ત્રી ?] પુત્રી; બેટી. [દીકરીએ દિવસ અ૦ દિવસે દિવસે
દી રહે દીકરીના સંતાનથી વંશ રહે.]-રે પુત્ર પુત્ર બે દિવંગત વિ૦ [4] પરલોકવાસી; મરણ પામેલું
દીક્ષા સ્ત્રી [સં] ગુરુ પાસેથી વ્રત, નિયમ કે મંત્ર લેવાતે (૨) યજ્ઞદિવા અ [] દિવસે દિવસ દરમિયાન. ૦કર પં. (સં.) સૂર્ય. યાગાદિ શરૂ કરતાં તેનો વિધિપૂર્વક સંક૯પ કરે છે કે એ કઈ ૦ભીત વિ૦ દિવસે પણ બીતું (૨) ન [.] ઘુવડ. ૦૨ાત અ૦ ધર્મવિધિ, જેમ કે, જનોઈ પદવીદાન (૩) સંન્યાસ; સમર્પણ. દિવસે અને રાત્રે
–ક્ષાંત વિ. [+ અંત] દીક્ષાને અંતે. –ક્ષિત વિ૦ દીક્ષા લીધી દિવાસે ૫૦ અષાડ વદ અમાસનું પર્વ
હોય એવું (૨) પુંઠ યજ્ઞ કરનાર (૩) બ્રાહ્મણની એક અડક દિવાસ્વમ ન [સં.] દિવસે આવતું સ્વન; કલ્પના; મને રાજ્ય | દીગર વિ૦ (૨) અ૦ [1] જુઓ ગિર દિવાળી સ્ત્રી. [૪. ઢીપાછી, . ઢીવાથી, સર હિં. દ્રિવાહી; મ.] | દીઠ અ૦ દરેક. ..ને હિસાબે, પર. ઉદા. ‘જણ દીઠ'
આસે વદ અમાસ; દીપોત્સવી (૨Zલા.]આનંદ કે મજા ખુશાલી. દીઠું સક્રિ. [સં. ૮, પ્રા. ]િ “દેખવુંનું ભ૦ કા૦. [દીઠાનું ઝેર [(–ના બાપની) દિવાળી = પારકે પૈસે મજા કરવી. – દહાડે નજર સામે કરાય તેનું જ દુઃખ; નજર બહાર કરાય તેને વધે = આનંદને દિવસ. -આવવી = દિવાળીના ઉત્સવને સમય નહીં. દીઠું પડવું = આબરૂ પડવી (૨) અટકી પડવું; હાજરીની આવ. –કરવી =દિવાળી ઉજવવી -માણવી.]
ખટ લાગવી. દીઠે ન બનવું = બિલકુલ મેળ ન હો; ઊભા દિવાળીને ઘેલે પૃ. એક પક્ષી; ખંજન
રહૈ ન બનવું] –ડેલ(—લું) વિ. [દેખવુંનું ભૂ૦૦] દેખેલું દિવાંધ છું. [સં.] ઘુવડ (૨) વિ૦ દિવસે ન દેખતું
દીદાર પં. બ૦ ૧૦ [1.], -ની સ્ત્રી + ચહેરે; સ્વરૂપ; કાંતિ દિવિજ વિ૦ [.] સ્વર્ગમાં જન્મેલું (૨) પં. દેવ
દીદી સ્ત્રી[હિં. 4. મેટી બહેન દિવેટ શ્રી. [વા. ઢીવ (સં. ઢી) +વટ્ટ(સં. વર્ત)]દીવાની વાટ; | દીધ સક્રિ. (૫) જુએ દીધું
બની. –યું ન૦, યિા, - j૦ જુઓ “દિવટિયું' માં દીધવાન વિ૦ આપ્યું હોય તેને મળતું આપ્યું હોય કે કરેલું હોય દિવેટી સ્ત્રી, જુઓ દિમેટી
તે જ જાતનું (૨) જનું; પરંપરાથી ચાલતું આવેલું દિવેલ ન. [ä. ત્રીપ ઉપરથી ?] એરંડિયું. નલિયું વિ૦ દીધું સક્રિ- ‘દેવુંનું ભૂ૦ કા૦. [દીધે રાખવું = સતત કર્યે રાખવું; દિવેલવાળું, ચીકટું (૨) [લા.] દિવેલ પીધું હોય એવું તેમાં કે વિવેકવિચાર વગર ઊંધું ઘાલીને કર્યું રાખવું (માર્યે રાખવું ઇ).] માણસ) (૩) નવ દિવેલ ભરવાનું પાત્ર; ધાતુનું કેડિયું (૪) જાન- –ધેલ(—લું) વિ. “દેવુંનું ભુકૃ૦ આપેલું વરની ખરીથી પડેલે કેડિયા જે ખાડે. -લી સ્ત્રી, જેમાંથી દીન વિ૦ (૨) ૫૦ [4] ગરીબ (ર) રંક; લાચાર. છતા સ્ત્રી, દિવેલ નીકળે છે એ બીજ -મીજ. -લે ૫૦ એરંડા
૦૧ ૧૦. ૦દયાળ વિ. ગરીબ પર દયા કરનારું. ૦બંધુ દિવ્ય વિ૦ [8.] દૈવી; અદ્દભુત (૨) પ્રકાશમાન; સુંદર (૩) ન૦ ગરીબને બેલી (૨) (સં.) ચાર્લ્સ એન્ડઝ –ગાંધીજીના એક ગાઢ (પ્રાચીન કાળમાં) માણસ અપરાધી છે કે નહિ તે નક્કી કરવા અંગ્રેજ મિત્ર. ૦વત્સલ વિ૦ ગરીબ પરે વહાલ – મમતા રાખપાણી કે અગ્નિ વડે કરવામાં આવતી પરીક્ષા. ૦ગણુ પુંદેવ- નારું. (–ના)નાથ પુત્ર ગરીબને બેલી પ્રભુ દત. ૦ચક્ષુ વિ. દિવ્ય ચક્ષુવાળું (૨) ન જ્ઞાનચક્ષુ. જ્ઞાન ન દીન નપું [..] મુસલમાની ધર્મ-મજહબ (૨) કઈ પણ ધર્મ. દેવી જ્ઞાન. ૦તા સ્ત્રી.. –વ્યા વિ૦ સ્ત્રી. -વ્યાંગના સ્ત્રી- [-ઊઠવું, -જાગવું = મુસલમાનેએ ધર્મને નામે હુલ્લડ મચાવવું. [+ અંજાના] અસરા. –વ્યાંબર ન૦ [ + ૩ja] દિવ્ય વસ્ત્ર દીન! દીન =મુસલમાનને યુદ્ધપકાર. – પોકારવું–વો)=હુલ્લડ દિશ –શા સ્ત્રી [i] બાજુ; તરફ પડખું (૨) પૂર્વ વગેરે ચાર જગાવવું.)] ૦દાર વિ૦ દીનવાળું; દીન પાળનારું. ૦દારી સ્ત્રી, દિશા તથા ચાર ખૂણા ને આકાશ પાતાળ સાથે દશ દિશામાંની દીનદારપણું; ધર્મપાલન. ૦૫રસ્તાવે. દીન આસ્થાવાળું; ધર્મિષ્ટ. દરેક (૩) [લા.] માર્ગ; રસ્તે. [દિશાએ જવું = ઝાડે ફરવા જવું. ૦૫રસ્તી સ્ત્રી, દીનપરસ્ત હોવું તે. -ની વિ૦ ધર્મને લગતું. દિશા બાંધવી =દિશા નિર્ણય કરવો (૨) દિશા ધ્યાનમાં -નેબરહક ૫૦ સત્ય ઉપર રચાયેલો ધર્મ, સાચો ધર્મ રાખવી (૩) જાદુથી દિશાનો વિસ્તાર અંકુશમાં લે (૪) પડોશીને દીનાર પુંર્ગતું.,.] અઢી રૂપિયાની કિંમતને એક પ્રાચીન સિક્કો જાદુની અસરમાં લે.] દિશ અવે બધી દિશાઓમાં. -શા- દીની, -ને પરસ્ત, –નેબરહક જુઓ “દીન'માં વિજય પં. દિવિજય. -શાશૂલ(—ળ) ન જોતિષ પ્રમાણે | દી૫ ૫૦ [. ] + હાથી અમુક દિશાઓમાં જવા માટે અશુભ ગણાતા દિવસે કે વાર. દીપ પં. [સં.] દી; દીપક. ૦૭ વિ૦ ઉત્તેજક; સતેજ કરનારું (૨) -શેદિશ, દિશ અ૦ દરેક દિશામાં ચોમેર
દીપાવનારું (૩) ૫૦ દીપ; દીવો (૪) જુઓ દીપકલ્યાણ, કલ્યાણ દિષ્ટ વિ. [સં.] દર્શાવેલું (૨) ન હેતુ; લક્ષ્ય (૩) નસીબ પુંએક રાગ. ૦દાન ન મૂએલા પાછળ દીવો કરવો તે (નદી હોય દિષ્ટિ સ્ત્રી[.] સૂચના; આજ્ઞા (૨) સભાગ્ય (૩) નસીબ. તો પડિયામાં વહેતો મુકાય; અથવા તળાવ કિનારે કંપડી કરીને -કથા અ૦ [૩] સદભાગ્યે
મુકાય.) ૦માલા સ્ત્રી, દીવાઓની હારમાળા (૨) દીપમાળ. દિગ વિ. [જુઓ દંગ] ચકિત; છક
ભાળ સ્ત્રી મંદિર આગળ દીવાઓ ગોઠવવા કરેલ મિનારે દિડી સ્ત્રી [.] એક જાતનું વાઘ (૨) [સર૦ મ.]એક રાગ કે છંદ | દીપચંદી પંસંગીતને એક તાલ દીપલ સ્ત્રી એક જાતની વેલ