Sarth Gujarati Jodni Kosh

SR No.: 016105
Original Sutra Author: N/A
Author: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publisher: Gujarat Vidyapith Ahmedabad
Publication Year: 1967
Total Pages: 950
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 28 MB

Page 448

તત્વમસિ]
४०३
[તમાત્ર
તવમસિ શપ્ર૦ કિં.] ‘તે (મૂળ તત્વ- બ્રહ) તું જ છે એવું તગત વિ[.]તેને લગતું, તેમાં સમાતું (૨) તેમાં ચિત્તવાળું; તત્પર યજુર્વેદનું એક મહાવાકય
[ જુઓ ‘તત્વ' માં ગુણવે. [૪] તે કે તેના ગુણવાળું (૨) પુંછે તેને ગુણ (૩) તત્વ- ૦મીમાંસા, તા, શાસ્ત્રી, -વાભાસી, વાર્થ એક અર્થાલંકાર, જેમાં વસ્તુ પિતાના ગુણધર્મ પાસેની બીજી તત્પદ ન [સં.] તે-બ્રહ્મનું પદ; પરમપદ; મોક્ષ
ઉત્તમ વસ્તુના ગુણધર્મ લેતી વર્ણવાય છે (કા. શા.), તપદાર્થ પું[સં.] બ્રહ્મ; પરમાત્મા [(માણસ). ૦તા સ્ત્રી | તદ્દન અ [સર૦ મ. તäત] બિલકુલ, છેક (૨) નર્યું તત્પર વિ૦ [iu] બરાબર પરેવાયેલું, એકધ્યાન (૨) તૈયાર; સજજ તદ્ધિત પું[.] (વ્યા.) મૂળ નામ, સર્વનામ, વિશેષણ કે અવ્યતત્પરાયણ વિ. [i] જુઓ તત્પર. છતા સ્ત્રી
મને લાગીને નવો શબદ બનાવતે પ્રત્યય (૨) વિ. તે પ્રત્ય તપુરુષ છું. [સં.] પરમાત્મા (૨) [વ્યા.] સમાસના ચાર મુખ્ય | લાગીને બનેલું. -તાંત વિ. [+ અંત] છેડે તદ્ધિતવાળું પ્રકારમાંને એક, જેમાં પૂર્વપદ ઉત્તરપદ સાથે વેબ ના સંબંધથી તદ્દભવ વિ. [i] તેમાંથી થતું - જન્મતું (૨) મૂળ ભાષામાંથી જોડાય છે
પ્રાકૃતમાં આવેલો અપભ્રષ્ટ (શબ્દ) (‘તત્સમ” થી ઉલટું) તવ અ [.] યાં. ત્યારે ત્યાંનું - ત્યાં જન્મેલું કે ત્યાંનું વાસી. | તભિન્ન વિ૦ [.] તેનાથી ભિન્ન
સ્થ વે ત્યાં રહેતું કે આવેલું; ત્યાંનું.-ગ્રાપિ અ૦ [+ અપિ] તક્ત વિ. [સં] તેની સાથે યુદ્ધ કે જોડાયેલું; તેની સાથેનું ત્યાં પણ
તકૂ૫ વિ૦ [સં.] તેના જેવું; તદાકાર. છતા સ્ત્રી તત્સમ વેo [] મૂળ પ્રમાણેનું બરાબર (૨) મૂળ ભાષામાં | તકત અ૦ [.] તેની જેમ
અને પ્રાકૃતમાં સરખે એ (શબ્દ) (‘તભવધી ઊલટે) | તદ્વિદ વિ૦ (૨) પં. [સં.] જુઓ તજજ્ઞ તથા અ૦ [] અને (૨) તે પ્રમાણે, તેમ. ગત ૩૦ પરમપદે તદ્વિષયક વિ. [] તે વિષેનું, તે સંબંધી પહોંચવું (૨) પં. (સં.) બુદ્ધ (૩) જ્ઞાની. પિ અo [i] - | તન ૫૦ [સં. તન] પુત્ર; દીકરે (૨) ન૦ [1.; સં. તન; સર૦ પણ ભૂત ૦િ તે પ્રમાણે બનેલું. ૦સ્તુ શ૦,૦ [+બતું] હિં., મ] શરીર; દેહ. [થી, તેડીને, દઈને = ખૂબ મહેનત ‘તેમ થાઓ'; “એવું હો'.-ય૦ (૨) ન સ; સાચું. ન્યતઃ લઈને; ખરા દિલથી.] તે વિ૦ તન તૂટી જાય કે તોડી નાંખે અ૦ [i] સાચી રીતે કે સાચું જતાં. –સ્થાતથ વિ૦ (૨) | એવું ભારે કે અધિક; ખબ, મનધન નવ બ૦ ૧૦ સર્વસ્વ; ૧૦ તથ્ય અને અતવ્ય; સયાસ ય; ખરું બેટું
બધી શક્તિ, સાધન વગેરે
[નાજુક તથા સ્ત્રી [સં. તયા ઉપરથી ? રર૦ છે. તd = ચિંતા; વિચાર (૨) | તનક વિ. [fછું. તનૈ; T. તન; સં. તનુ થેડું (૨) નાનું કાર્ય; પ્રોજન ઇ૦; મ. તથા = શંકા] પૃહા; તમા (૨) વેસ્તાર; તનકારો પુત્ર મજ; લહેર; આનંદ
[ખવું'માં લંબાણ. [-કરવી =પૃહા કરવી, પરવા રાખવી (૨) વિસ્તાર તનખ સ્ત્રી, જુઓ તણખ, ૦વું, ખાવું અ૦ કિ. જુઓ ‘તણ–પીંજણ કરવું.).
[ત જુઓ ‘તથા' [સં.]માં તનખાવવું સત્ર ક્રિ. [‘તનખવું નું પ્રેરક] પજવવું; હેરાન કરવું (૨) તથાગત, તથાપિ, તથાભૂત, તથાસ્તુ, તથ્ય, તધ્યતઃ, તધ્યા- –ની ઉપર ગુસ્સે થવું તથ્થાંશ ! [4] તથ - સત્યને અંશ; તથ્થવાળો - મહત્વનો તન પં. [. તનસ્વા] પગાર (૨) [1] ચલણી સિક્કો ભાગ કે સારાંશ
તનતે વિ૦ જુઓ ‘તન’માં તદનંતર અ૦ [] ત્યાર પછી; તે પછી
તનવાણુ ન [તન +ત્રણ (સં.)] બખ્તર [વિશ્વાસુ વફાદાર તદનુરૂપ વેo [] તેના જેવું, તેના રૂપનું
તનબદન વિ. [તન (ઈ.) + બદન (L.)]જીવજાન; અતિ પ્રિય(૨) તદનુસાર અ૦ લિં] તે પ્રમાણે
તનમન અ [તન + મન] ખૂબ આતુરતાથી – અધીરાઈથી. -નાટ તદપિ અo [] તોપણ
પંઆવેશ, જુસે; અધીરાઈ તદબીર સ્ત્રી [.] યુ કેત
[જ; “ડ હોક| તનમનધન નબ૦૧૦ જુઓ ‘તનમાં તદર્થક વે (૨) અ [સં.] તે અર્થવાળું (૨) તે માટેનું; તે પૂરતું | તનમનિયું ન એક જાતનું કૂલ (૨) કાનનું એક ઘરેણું (૩) એક તદર્થે અ [ā] તેને માટે તેને ખાતર; “ઍડ હોક'
વનસ્પતિ -- આડિયાકરણ તદંતર્ગત વિ. [i] તેમાં આવેલું -સમાયેલું
તનય ] પુત્ર. યા સ્ત્રી, પુત્રી તદા અ૦ [ā] ત્યારે
[ તા સ્ત્રી- તનહા વિ. [જુઓ તન્હા] એકલું (૨) અ૦ ફક્ત. ૦ઈ સ્ત્રી, તદાકાર વે. [સં] તેના જ આકારનું; તદ્રુપ (૨) તમય; લીન. | તનિયે ડું [તન - તનુ ઉપરથી કે તન (સં.) ઉપરથી]'વાઘે; અંગતદાકાળ અ૦ +તે વખતે
રખું; ઝભલું તદાત્મ(ક) વેર [ ] તે -બ્રહ્મ કે સત્યરૂપતપતન્મય | તની પુત્ર [જુઓ તણાવો] દોરો; તાર (૨) જાદુમંત્ર; જંતરમંતર તદુલ્થ વિ. સં. તર્t૩] તેમાંથી ઉથાન પામેલું –નીકળેલું; | તનુ વિ. [1] કુશ; પાતળું (૨) થોડું (૩) નાનું (૪) સુંદર તજજન્ય
તન(-નૂ) સ્ત્રી; ન [.] શરીર. ૦૪ ૫૦ પુત્ર. ૦જા સ્ત્રી, પુત્રી. તદીય વિ૦ [i] તેનું (૨) તે પ્રભુ કે પરમાત્માનું
૦૨હ પુ. વાળ; રેમ તદુપરાંત, તદુપરિ [4] અ. તે ઉપરાંત, વિશેષ; વળી તને પુત્ર સ્ત્રીને કાને પહેરવાનું એક ઘરેણું તદેવતા સ્ત્રી [.] એનું એ જ હોયા કરવું તે; “મનૉટની' (૨) | તનૂર ૫૦ જુઓ તનૂર તે જ કે તેવું જ હોવું તે; એકરૂપતા
તન્મય વિ૦ .] એકાગ્ર; લીન. ૦તા સ્ત્રીતર્દક ન [ā] તાદામ્ય; એકતા
તન્માત્ર વિ. [સં.] માત્ર એ જ; શુદ્ધ (૨) અ૦ તલમાત્ર; સહેજ