________________
તડાવવું ]
૪૦૨
[તત્વાર્થ
તટાવું અક્રિ૦, વલું સક્રિ. “તડવું'નું ભાવે ને પ્રેરક
પડવું. તણાઈ મરવું = ગજા ઉપરાંત ખર્ચ કરવું; વાદે ચડી નુકતદિત સ્ત્રી [૪] વીજળી. તાંબર ન [+અંબર](૫) વીજળી સાનના ખાડામાં ઊતરવું.] –મણ ન૦, –મણ સ્ત્રી તાણવાનું રૂપી કે તેના જેવું ચમકતું વસ્ત્ર
કામ કે તેનું મહેનતાણું. -વવું સક્રિ. ‘તાણવું’નું પ્રેરક તડિયું વે. [સં. તટ, પ્રા. ત] તટ પર આવેલું
તણા [સં. તદ્ ઉપરથી; સર૦ મ. તાવ, - વા; હિં. તનાવ તઠિગ અ[રવ૦](દઈને). ધૂમ અરવ૦] જુઓ તડંગમ | =દેરી. મ. તનાવે = રસ્સી] રથની સાંગી નીચેનો દોર તહિંગે વિ. પું. [તડ (તસતસતું) + અંગ] જાડો - હૃષ્ટપુષ્ટ તણી સ્ત્રીજુઓ તણાવો] કુંડાળામાં ફરે તે માટે બળદની નાથે તડી સ્ત્રી [ä. ઉપરથી; સર૦ fહં. તરી = ઘેલ] ઝડી; દરેડો
બાંધેલી રાશ –દોરી [‘–નું અર્થ બતાવતે પ્રત્યય (પ.) (૨) મારની ઝડી. [-દેવી = ઉપરાઉપરી સખત મારવું કે ભાંડવું. તણું ન૦, સ્ત્રી, - ડું [.તળ] છઠ્ઠી વિભક્તિને “કેરું', -પઠવી =માર કે ગાળો યા ઠપકાની ઝડી વરસવી.]
તત્ સ[] તે. –તકાલ, -તક્ષણ, -તખેવ [તત્ + ખેવ (બી. તડકાવવું સત્ર ક્રિ૦, તડુકાવું અ૦ ક્રિ. ‘તડૂકવુંનું પ્રેરક ને ભાવે | વેવ, સં. શેપ) કે સં. તરક્ષામેવ?] અ૦ તે જ વખતે; તરત જ (પ.) તસાવું અ૦ કૅિ૦, –વવું સ૦ ક્રે‘તડુસવુંનું કર્માણને પ્રેરક | તત ન [સં.] તતવાઘ, તંતુવાદ્ય તડું ન [જુએ તડ] તડ; પક્ષ; ભાગલે (બ૦ ૧૦ તડાં (ચ.). તતડવું અૐિ૦ [૨૦] જુઓ તડતડવું. તતડાટ !૦ તતડવું તે.
(૨) વિ૦ (કા.) ઊંચું [ચહેરે થે તે] ઘાંટો કાઢવે; ગર્જવું તતડાવવું સક્રેટ (પ્રેરક) (૨)[લા.]ધમકાવવું [કોલસે ઈ૦) તડૂકવું અક્રિશૂરવ૦;સર૦હિં. તડેજના, ઢે.કુટુંબગુસ્સાવાળે તતડિયું રે [‘તતડવું' ઉપરથી] બળતાં તડતડિયા ઊડે એવું લાકડું, તડૂકે પૃ૦ તડૂકવાને અવાજ
તતઢિયે પં. [તતડવું' ઉપરથી] તણખો; તડતાંડે [તાતાઈ તડૂશ તડૂશ અ૦ [રવ; સર૦ ટપૂરા ટપૂ] ધીમે ધીમે રહી રહીને તત થેઈ અ [વ૦; સર2 fહં. તતતાયે ભવાઈના તાનનો બોલ; તસવું સક્રિ. [સં. તર્] મારવું (૨) ખૂબ ખાવું
તતબીર સ્ત્રી [સર૦ હિં., મ.] + nતુઓ તદબીર તડેડાટ પું(૨) અ૦ જુએ તડતડાટ [એકપગે; આતુરતાથી તતવાઘ ન૦ [સં.) જુએ તંતુવાદ્ય તડેમંકેડે અ [વડ (ખેંચાયેલા - તસતસતા) + મંકોડા (સાંધા)] તતઃ અ [i] પછી; તો પછી. કિમ [i] = તેથી શું ? તેમાંથી તત૮ અ૦ જુઓ તડાતડ
પછી શું ?. કિવાદ પુંછ વસ્તુ કે ઘટનાનું, તતઃ કિં– પછી શું, તડવડ(ડી) સ્ત્રી હિં. તુચવત ઉપરથી] + સરખાપણું; સમાનતા એમ પૂછી, આગળનું આગળ પરિણામ કે નિષ્પત્તિ શોધવી તે. તણખ(–છ) સ્ત્રી [સં. તન , . તળ તણાવું ઉપરથી] બળતરા | ભ્રષ્ટ વેઠ [ā] તેમાંથી ભ્રષ્ટ. (જુઓ અને ભ્રષ્ટ તો ભ્રષ્ટ) સાથે સણકાની વેદના (૨) અવાજ ખેંચાવાથી તેમાં આવતી
તતૂડી સ્ત્રી[૨૦] નાનું તત્ ૩. (-કવી).હું નવ એક જાતનું કર્કશતા (૩) ભેસબળદની એક ખડ-લંગડાપણું-ખિ(–છિ) રણશિંગું. [-ફૂંકવું = જાહેર કરવું (૨) દેવાળું કાઢવું.) j૦ તણછને લીધે લંગડો બળદ
ત ભ્રષ્ટ વે (સં.વસ્તુઓ “તતઃ'માં
[તે સમયનું તણ(-૨)ખલું ન [સંતૃni, B. તળ ઉપરથી] તરણું; ઘાસની તત્કાલ(ળ) અ [ā] તે જ વખતે; તરત જ.—લીન વિ૦ [i] સળી. [તણખલાને તેલ = તણખલા જેવું તુચ્છ–લી સ્ત્રી, તક્ષણ અ૦ [i] તે જ ક્ષણે તાબડતોબ; તતક્ષણ નાનું તણખલું; સળી
તત્સમ વિ. [i] તેને માટે ક્ષમ -પૂરતું કે જોઈએ તેવી અનુરૂપ તણ(ન)ખવું અક્રિટ તણખ થવી; પીડાવું; દુઃખવું (૨) ગુસ્સે શક્તિ કે ગુણવાળું; તેને ખમી શકે એવું થવું. [તણ(–ન)ખાવવું સવાં. (પ્રેરક); તણ(ન)ખાવું અ૦ તત્વ ન [i] કઈ વસ્તુનું મૂળ અસલ કે વાસ્તવિક રૂપ (૨) ક્રિ. (ભાવ).]
સાર; રહસ્ય (૩) પંચભૂતમાં દરેક (૪) સાંખ્યમાં ૨૫તતણુખિ–છિ) j૦ જુઓ “તણખમાં
માંનું દરેક -પંચમહાત, પંચ વિષયો, દસ ઇદ્ર, મન, બુદ્ધિ, તણખી સ્ત્રી, નાના તણખ
અહંકાર, પ્રકૃતિ અને પુરુષ. ગ્રાહિણી વિસ્ત્રી, ૦ગ્રાહી વિ. તણુ દેવતાની ચિનગારી કે અંગારે (૨) તણખ; વેદના. તત્વ ગ્રહણ કરનારું. ચિંતક વિ૦ (૨) પુંઠ તત્વનું ચિંતન [તણખા ઊઠવા=લાગતામાંથી તણખા નીકળવા (૨) ડીઘણી કરનાર; તત્ત્વજ્ઞ. ચિંતન નવ તત્વ વિષે વિચાર કરવો તે. ૦૪ અસર કે નુકસાની પહોંચવી. તણખા નાખવા (શરીરે) ચસકે | વિટ તત્વને જાણનારું (૨)પુંફિલસૂફ. જ્ઞાન ન૦ તત્વસંબંધી આવવી (૨) બળતરા થવી (૩) રીસમાં છણકા કરીને બેસવું.]T જ્ઞાન; ર્ફિલસૂફી. જ્ઞાની વિ૦ (૨) ૫૦ તત્વજ્ઞ. ૦તઃ અ૦ તણુંક (છ) સ્ત્રી, એક જાતનું લાકડું સિં. નિરા?] (૨) એક તત્વની દષ્ટિએ; ખરી રીતે. ૦દર્શન ન૦ તત્વજ્ઞાન, ફિલસૂફી.
જાતને ઊડણ સાપ (૩) જુએ તણખ. છાવું અદ્દે અવ- દશ વેવ (૨) ૫૦ તત્વ જોનાર પુરુષ. ૦૯ષ્ટિ સ્ત્રી તત્વ ચવ તણા (૨) લંગડાવું (૩) સણકા નાખવા. [-છાવવું સત્ર તરફ વળેલી તસ્વગ્રાહી છે. નિર્ણય પું તત્ત્વનો નિર્ણય ફિલક્રિ. (પ્રેરક).]–છિયું વિ૦ તણખ - સણકા નાખતું. છિ પુત્ર સૂફી. નિષ વિ૦ તત્વમાં નેઝા -- આસ્થાવાળું. નિષા સ્ત્રીજુઓ તણખ
[ઇલ” (પ. વિ.) તત્વ પરની આસ્થા. ન્યાસ . વિષ્ણુપૂજાની એક વિધે તણાઉ વિ. [જુઓ તણાવું]- તાણ કે તણાઈ શકે એવું; “ડકટા- ૦મીમાંસા સ્ત્રી, “મેટાફિઝેકર્સ, ૦વાદ ૫૦ તત્વસંબંધીવાદ તણાવપુંજુઓ તણાવું] તણાવા ગુણ કે તણાવું તે, યા તેનું માપ કે મત યા વિચાર. વિદ્યા સ્ત્રી તત્ત્વજ્ઞાન, વિદ, વેરાપું. તણાવું અસ્ક્રિ. [સં. ત , પ્રા. તી; “તાણવું’નું કર્મણિ ખેંચાવું તત્ત્વજ્ઞાની; ફેલસૂફ. ૦શાસ્ત્ર પુત્ર ફિલસૂફ. -વાભાસી વિ૦ (૨) ગજા ઉપરાંતના કામના બેજા તળે કે ખર્ચમાં આવવું. [તણાઈ | [+આભાસી] તત્વના આભાસવાળું, ખરેખર નહિ એવું–વાર્થ જવું = ખેંચાઈ જવું (૨) તવાઈ જવું (૩) ખર્ચના ખાડામાં ઊતરી | પૃ. [+ અર્થ] મળ સત્ય; ખરું તત્વ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org