________________
ચાંપણ ]
૩૦૬
નાખવી. –રાખવી = દાબ રાખવો (૨) કાળજી રાખવી. –માં | ચિકારતું ન૦ એક જંગલી જાનવર રાખવું, –માં લેવું = અંકુશમાં રાખવું; શેહમાં લેવું.]૦ણ(૭) ચિકારી ન [. વીમા, પ્રા. વિમાન પરથી ?] એક વાજિત્ર સ્ત્રી ચાંપવું – દાબવું તે (૨) ઉશ્કેરણી (૩) અંકુશ; દાબ (૪)કળ; (૨) [.] સતારના રસાત તારમાંનો છેલ્લે – સાતમે તાર જેને દાબવાથી ગતિ અટકે તેવી ભણ; “બ્રેક”. કણિયું વિ ચિકિત્સક વિ૦ [] ચકિ સા કરનારું (૨) ૫૦ વૈદ્ય, હકીમ. લાંચ આપવાની ટેવવાળું (૨) ન૦ બારણાના એકઠાનું ઉપલું | -નીય વિ. ચિકિત્સા કરવા ગ્ય લાકડું. ૦ણું ન૦ સાળમાં તાર ઊંચાનીચા કરવાની પાવડી ચિકિત્સા સ્ત્રી [સં.] વૈદકને ઉપચાર (૨) ગુણષ પારખવાની ચાંપતી (૯) સ્ત્રી. [જુઓ ચાંપવું] તાકીદ; ચેતવણી
શક્તિ (૩) ટીકા; દેવદર્શન. ૦ર વિ૦ ટીકાનેર; ખણખોદ ચાંપતું () વિ[જુએ ચાંપવું] “ચાંપવુંનું વકૃ૦ (૨) [લા.] કરનારું. ૦લય ન [ + આલય] દવાખાનું, ઇસ્પિતાલ. શાસ્ત્ર સખત; આકરું (૩) ઝટ અસર કરે તેવું. [ચાંપતી ઉઘરાણી ૧૦ રેગના ઉપચારનું શાસ્ત્ર = ઉપરાછાપરી, કડકપણે કરાતી ઉઘરાણી. ચાંપતે ઇલાજ, | ચિકીર્ષો સ્ત્રી[i] કંઈ પણ કરવાની ઈચ્છા–પૃવિ, ચિકીવાળું ઉપાય= તાકીદને - કડક ઈલાજ કે ઉપાય.]
ચિકન-ફોર j૦ [] માથાના વાળ ચાંપલાવેડા, ચાંપલાશ (૨) જુઓ “ચાંપલું'માં
ચિકેટ સ્ત્રી [..] કાંડાની પકડ ચાંપલિયે (૨) જુએ “ચાંપ'માં
ચિકેડી સ્ત્રી મેથી ઉકાળેલું પાણી (સેનીકામમાં વપરાય છે) ચાંપલું(૦) [િજુઓ ચાપલુસી]ઢડાહ્યું; ચિબાવલું. -લાવેડા | ચિકોર વિ. [મ.] ઉદ્વત; બટકબેલું મુંબ૦૧૦ ચાંપલું વર્તન; દોઢડહાપણ. લાશ સ્ત્રી
ચિકેરવું કે[ જુઓ ચિકેર ] ટોકવું, ફરી ફરીને કહેવું. ચાંપવું (૯) સકે. [ફે. ચં] દબાવવું (૨) લગાડવું; દઝાડવું(૩) | [ચિકરાવવું સર૦, ચિકરાવું અ૦િ પ્રેરક ને કર્મણિ] [લા.] લાંચ આપવી (૪) ઠરાવું. [ચાંપી ઘાલવું =બળતું શરીરે | ચિકેરી સ્ત્રી[] બુંદદાણા સાથે દળવામાં આવતું એક છોડનું લગાડી દેવું; ડામ દઈ દે (૨) ખૂણામાં ધકેલી દેવું; દાબી દેવું. મુળિયું (કૉફીને બદલે પણ ચાલે છે) ચાંપી દેવું = દઝાડવા કે બાળવા બળતું લગાડવું-નાખવું. ચાંપીને | ચિખ(–ખીલ ૫૦ [૩. વિવિધ, સે. , વિવેઢ] કાદવ અઘસાઈને(૨)જલદીથી (ઉદા. ચાંપીને ચાલવું) (૩)કડકાઈથી | ચિગેટ સ્ત્રી મોઢે માથે ઓઢીને સૂવું તે (ઉદા. ચાંપીને બેસવું) (૪) દાબી દાબીને અકરાંતિયાપણે | ચિચવટી સ્ત્રી [રાર૦ મ. વિરોટી] જમીનને સાંકડે અને (ઉદા. ચાંપીને ખાવું)]
લાંબો કકડો. – ડું જમીનને લાંબે કકડો ચાંપાચાંપી (૦) સ્ત્રી [‘ચાંપવું” ઉપરથી] વારંવાર દાબવું તે | ચિચરવટી સ્ત્રી [રવ; જુઓ ચચરાટ] તીખી કે ઠંડી વસ્તુ ચાંપું (૦) ન[સર૦ મ. વાપ] ફણસની પેશી (૨) [જુએ ચાંપે] | ખાતાં કે પીતાં પડતો શેરડે (૨) બ્રાસ; ફાળ (૩) પ્રીતિને નાકની નથમાં એક ભાગ (૩) માથાનું એક ઘરેણું (૪) ચંપાનું | જુ . –ટો પુત્ર પ્રાસ; ફાળ (૨) ગુંચવણ કુલ (૫) ચંપો
[ચ (લાલિત્યવાચક) | ચિચરૂકે રિવ૦] પિચકારી (૨) હીંચકે (૩) ચીચેવો ચાંપે (૧) પું. [સર૦ મ. ચાંપI] + જુએ ચં.-પલિયે ૫૦ | ચિચવાવવું સાકૅ૦ [૨૦૦; “ચીચતાવુંનું પ્રેરક] ચીસ પડાવવી ચાંભા () નબ૦૧૦ ચાંદાં
(૨) ટળવળાવવું ચાંહલાવહેવાર પુત્ર જુઓ ચાંદલાવહેવાર
ચિચાડી સ્ત્રી, [રવ૦] ચિચિયારી ચાલે ૫૦ [“ચાંલ્લો' ઉપરથી] ચાંલ્લો કરી ખાનાર ભિક્ષક | ચિચાવવું સક્રિ૦, ચિચાવું અશકે. “ચીચવું'નું પ્રેરક ને ભાવે બ્રાહ્મણ (૨) મીનાકારીના ચાંલા બનાવનાર (૩) વિ. ચાંલ્લો | ચિચિયારી સ્ત્રી, [૨૦] (દુ:ખ કે ભયની) ચીસ; કિકિયારી આપીને વહોરેલો (વર)
ચિચૂકે(–) ૫[સં.વિવી = આમલી પરથી; સર૦ મ.વિવો] ચાંલ્લે પૃ. [જુઓ ચાંદલો] કપાળે કરાતું (કંકુનું) ગેળટપકું(૨) | ચકે; આંબલીનો ઠળિયે તેની ઉપર ચડવાની ટપકી (૩) શુભ પ્રસંગે અપાતી નાણાંની | ચિચેટિયું ન૦, ચિટો ! [૧૦] હૈડિયે (શેરડીનું કેલુ ભેટ (૪) [લા.] દંડ કે સજા રૂપે વેઠવું પડતું ખર્ચ ૫) બરાબર | ચિચોડે ૫૦ [સર૦ મ. વિવોર] જુઓ ચિકે (૨) [રવ૦] નહીં ગળેલો (દાળનો દાણો (ઉદા૦ દાળમાં ચાંલ્લા રહી ગયા | ચિટકાવવું સકેિ “ચીટકવું નું પ્રેરક છે.) [-અમર રહે =(સ્ત્રીનું) સૌભાગ્ય અખંડ રહે. –કર | ચિટ સ્ત્રી[હિં; ફં.] ચી.નવીસ,૦નીસ ![+નવીસ(.)] = વાક્કાન કરવું; સગાઈ કરવી (૨) નકામું આપી દેવું (૩) લગ્ન | મંત્રી; અવલકારકુન. ૦૧ીસી સ્ત્રી, ચિટનીસનું કામ કે પદ જનોઈ વગેરે શુભ પ્રસંગે ભેટ આપવી (૪) દંડ કરવો; નુકસાન ચિઠ્ઠી સ્ત્રી [સર૦ હિં, મ, સં. વિ=ને કરને કામ પર મેકકરવું. –વેટ, થ = એટલા રૂપિયાનું નકામું ખર્ચ થવું (૨) લ] થોડી મતલબને નાનો કાગળ કે કાપલી (૨) કાળેતરી એટલા રૂપિયાનો દંડ થવો. –ચેઠ =એટલા રૂપિયાના દંડની (૩) ભલામણપત્ર. [-ઉપાડવી = જુદાં જુદાં નામ નંબર લખેલી સજા કરવી (૨) એટલા રૂપિયાના નુકસાનમાં ઉતારવું.]
અનેક ચિઠ્ઠીઓમાંથી અધ્ધર એક ઉપાડીને તેમાં જે નામ નંબર ચિકટાવવું સક્રિ. “ચીકટાવું'નું પ્રેરક
નસીબ જોગે આવે તે પરથી કાંઈ નક્કી કરવાનું હોય તે કરવું. ચિકન ન [f. વિલિન] ભરતકામ. દેજ ૫૦ ભરત ભરનારો ! --નાખવી = ચકી ઉપાડવાને ન્યાયે નિર્ણય કરે કે તે માટે ચિકા ખાઈ સ્ત્રી, જુઓ શિકાકાઈ
ચિઠ્ઠીઓ લખી ભેગી મુકવી. – ચાકર =કેવળ ચિફી લઈ ચિકારી સ્ત્રી [મ.] ચીટકી રહેવાને ગુણ; ચીકટપણે
જનાર, તેથી વિશેષ કાંઈ ના તે; કહે તેમ ચૂપચાપ કરનાર. ચિકારવિ૦ (૨) અવસર૦ ૫.] જરા ખાલી ન હોય એવું; ભરપૂર | –ફાટવી = મરણનું તેડું આવવું; મરવાનું થયું. -ફાટી જવી =
'ગાડાઈ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org