________________
ઘટાડવું].
૨૭૬
[ઘણું
ઘટાડવું સક્રિ . “ધટવું' (ઓછું થવું)નું પ્રેરક
ઘડિયું ન [‘ઘડો' ઉપરથી] તાડી ઝીલવા (લાંબી ડેકને) ઘડે ઘટાડે રૂંવ ઘટવું – કમી કે ઓછું થવું તે; કમીપણું; ઘટ ઘડિયે ૫૦ [.ઘટિત, .ઘરમ પરથી {] આંકનો પાડો; ગડિયે ઘટારત વિ[.ઘટતાર્ય35;ઘટતું [ કને અર્થ ધટાવવો) | ઘડી સ્ત્રી [સં. ઘટી, પ્રા. ઘડી] જુઓ ઘટી (૨)[લા.] ક્ષણ (૩) ઘટાવવું સક્રિ. [‘ઘટવું’નું પ્રેરક] બેસતું કરવું; લાગુ પાડવું (ઉદા | તક; પ્રસંગ (૪) નાનું થડું – કેઠી. [–માંથી = વખત ગણવા ઘટિત વિ. [i] યોગ્ય, ઉચિત
માંડવે. ઘડીઓ ગણવી = -ની) તેયારી હેવી (૨) આવી ઘટી(ટકા) સ્ત્રી (સં.] ઘડી; ૨૪ મિનિટ જેટલો વખત (૨) બનવું; મતની તૈયારી હોવી. ઘડીએ ઘંટ ભરાવી = વિલંબ
ઘડી માપવાને વાડકે. યંત્ર સ્ત્રી ઘડી માપવાનું યંત્ર દુઃસહ હે (૨) મરણની અણી ઉપર હોવું. ઘડીના છઠ્ઠા ઘટોત્કચ પં. [સં.)(સં.) ભીમસેનને હિડિંબાથી થયેલો પુત્ર ભાગમાં = જોતજોતામાં; ક્ષણમાં જ, ઘડી ઘડીને રંગ = પ્રાંતેઘટોભવ વિ૦ (૨) પં. [સં.)(સં.) જુએ ઘટજ
ક્ષણ બદલાતા વિચારો કે પરિસ્થિતિ.]–ટિયું લગન ન ગમે ઘટ્ટ વિ૦ [1.] ઘાટું; ઘાડું; ઘન (૨) મજબૂત. ૦૫ણું ન તે વખતે થતું અથવા વિવાહ અને લગ્ન બધું સાથે થાય તેવું લગ્ન ઘટઘટ અ૦ (રવ૦) ૦૬ અક્રિ. ‘ઘડેઘડ એવો અવાજ . (બહુધા બહુવચનમાં). ૦૩ સ્ત્રીલગભગ ઘડી; જરા વાર; શેડો -ડાટ પુત્ર ઘડેઘડ અવાજ
વખત.[ઘડીકમાં ગજરા વારમાં.] ઘડી ઘડી એ ઘડીએ ઘડીએ; ઘટણ ન [‘ઘડવું' ઉપરથી] ઘડતર (૨) વિ. ઘડનારું
વારંવાર; હરઘડી. તાળ, સાધ અ૦ મરવાની અણી પર. ઘડતર ન [‘ઘડવુંઉપરથી] ઘડીને-ટીપી ટીપીને કરેલી બનાવટ | ૦ભર અ૦ એક ઘડી સુધી; થોડી વાર (ર) ઘડવું -- રચવું કે બનાવવું છે કે તેની રીત (૨) ઘડામણ (૪) | ઘડુકાટ [૩૦] ઘડડડ અવાજ ઘડાઈને -કેળવાઈને તૈયાર થવું તે; કેળવણી (૫) વિ૦ ઘડીને - | ઘડું ન૦ [‘ઘડે' ઉપરથી] અનાજ કે પાણી ભરવાની મોટી કોઠી ટીપીને થતું (સર૦ ભરતર) (જેમ કે, લોખંડ)
ઘટ ઘડૂડ અ૦ [૧૦] ઘપણ ન૦ [‘ઘરડુંઉપરથી] વૃદ્ધાવસ્થા
ઘટૂકવું અ કેિઘડૂડ ઘડૂડ અવાજ કરો ઘડભાંગ(–જ) (૨) સ્ત્રી [‘ઘડવું' + ભાંગવું] ઘડવું અને ભાંગવું | ઘડૂલી સ્ત્રી [‘ઘડો' ઉપરથી] નાને ઘડૂલો. -લે-લિ) ૫૦ તે (૨) [લા.] વિચારનું ડામાડોળપણું
ઘડો (કવિતામાં) (૨) ચોથું ચરણ ટંકાલે દુહો ઘડમથલ સ્ત્રી [‘ઘડવું+ “મથવું] જુઓ ગડમથલ
ઘડે ! [8. ઘટે; પ્રાં, ઘa] ધાતુ કે માટીનું પાણી ભરવાનું પાત્ર. ઘટમાંચી (૨) સ્ત્રી[ઘડો+માંચી] પાણીની ગળી મૂકવાની ઘડી (૨) [લા.] માથું. [ઘડાના કળશિયા (કે ઘાણિયા) કરવા= ઘવી સ્ત્રી- [જુઓ ઘડ] નાનું ટાંકુ
ખેટને ધંધે કરો; નકામી ભાંગફેડ કરી નુકસાન વેઠવું. ઘડે ઘટવું ન [જુઓ ઘડવો] ગોળને ગાડ
ગાગર થવી = સારા નરસે નિકાલ આવો; જે તે પરિણામ ઘડવું સક્રેિ[સં. ઘ; પ્રા. ઘઢ] ઘાટ - આકાર આપવો (૨) આવવું. -ઘાટ કરે = મારી નાખવું (૨) પાયમાલ કરવું. બનાવવું; રચવું; લખવું (જેમ કે, દાગીને, ખુરશી થ૦) (૩) -ળ જેવું તેવું સ્નાન કરવું (૨) નાહી નાખવું; સગાઈ – ગોઠવવું; સંકલન કરવી (૪) ટીપવું (જેમ કે, ધાતુ) (૫) ખરડે સંબંધ તોડી નાખવા (૩) –ની જવાબદારી માથે ઓરાઢવી. તૈયાર કરવો (જેમ કે,ઠરાવ, અરજી, જના, મુસદ્દો ઉ૦) (૬) -ફૂટ = ઉઘાડું પડી જવું; જાહેર થવું (૨) મોટું નુકસાન આવવું [લા.] કેળવીને તૈયાર કરવું (૭) મારવું. [ઘડાઈને ઠેકાણે (૩) મરી જવું –ભરાવે = આવી બનવું (પ્રાયઃ પાપને).] ઘાટ આવવું = અનુભવથી–ખત્તા ખાઈને પાંસરા થવું. ઘડી નાખવું | પુનિકાલ ફેંસલે.[–કર મારી નાખવું (૨) પાયમાલ કરવું.) = ખૂબ મારવું. ઘડી કાઢવું = બનાવી કે ગોઠવીને કે લખીને | ઘડેલા પુત્ર મડદાને બાવ્યા પછી સ્મશાનમાં લાડવાવાળો તૈયાર કરવું.].
ધડો ભાગ તે (૨) [લા.] છેવટનો નિકાલ અંત. [-આપ = ઘટ પું. [સં. ઘ, પ્રા. ઘs પરથી] ઘડાના ઘાટને લેટે શ્રાદ્ધ પછી ઘડા ઉપર લાડવો મૂકી બ્રાહ્મણને દાન કરવું. –કર = ઘડાઈ સ્ત્રી [ઘડવું ઉપરથી] ઘડવાનું મહેનતાણું
નિકાલ લાવ; ગમે તેમ કરી, ઠેકાણું પાડવું. –થ = જે તે ઘડાઉ વે ધાર્યા કે જોઈતા ઘાટમાં ઘડી શકાય એવું; “પ્લાસ્ટિક | નિકાલ આવવો (૨) મત થવું (૩) મેટું નુકસાન આવવું.] (૨. વિ.) [-દ્વ =તેવા પદાર્થો; “પ્લાસ્ટિકસ']. ઘહાણ ન૦ [ગાઢું રાન ?] ગઢાણ-બીડ ઊભું ઘાસ ઘટાબૂટ વિ૦ [ધઓ + બૂડવું] ઘડો બુડે એટલું ઊંડું (પાણી) | ઘણું છું. [સં. ઘન; પ્રા. ઘળ] માટે ભારે હાડા (૨) [ä. ઘુળ] ઘડામણ ન૦, –ણી સ્ત્રી, જુઓ ઘડાઈ
લાકડામાં થતો એક કીડા ઘાયેલું વિ૦ [ઘડવુંનું ભૂ૦૦][લા.] અનુભવથી પાકું થયેલું ઘણઘણ અ૦ [૧૦]. –ણાટ ઘણણણ અવાજ ઘટાવવું સક્રિ૦, ઘડાવું અક્રિ“ઘડવુંનું પ્રેરક અને કર્મણિ ઘણણણ અ [રવ૦](ધાતુનો કે તેવો અવાજ) ઘડિયાળ સ્ત્રી;ન[હિં. ઘડેયા, મ. ઘઢયા; સં. ઘટસ્થ, ઘણુંઘણુ(–ણી) સ્ત્રી [‘ઘ” ઉપરથી] ઘણે સ્નેહ; ગાઢ સંબંધ
પ્રા. ઘરિયા વખત જણાવનારું યંત્ર (૨) કાંસાને ગોળ | ઘણું વિ૦ [4. ઘન, પ્રા. ઘા; . ઘના] બહુ; ખૂબ; પુષ્કળ.[–કરવું સપાટ ઘંટ ઝાલર. [–ચા પીએ છે = ઘડિયાળ કામ નથી કરતી; = બનતું બધું કરવું (૨) બહુ બહુ રીતે સમજાવવું (૩) કરકસરથી અથવા બે વખત બતાવે છે. જેવું =સમય કેટલો થયે તે બચત કરવી.-કરીને = ઘણુંખરું; પ્રાય; બહુધા-કહેવું = ખૂબ જેવું, –માં...થયું કે વાગવું = (અમુક) સમય થ.]–ળી પું કહેવું – સમજાવવું, વીનવવું, ઠપકે આપ. –થવું = બહુ થવું; ઘડિયાળે વેચનાર તથા દુરસ્ત કરનાર. -ળું ન૦ અમુક વખતને પૂરતું થવું. (ઈને) –હોવું =મંદવાડ વધારે હોવે. ઘણું ઘણાં આતરે વગાડાતી ઝાલર
વાના કરવાં = અનેક ઉપાય લેવા (૨) ખુબ સમજાવવું. ઘણાં
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org