________________
કાર્યપ્રદેશ)
૧૮૫
[ કાલવવું
પ્રદેશ કાર્યક્ષેત્ર. પ્રજનન કાર્ય કે પ્રયજનક મતલબ લીટ'. (–ળ)ચક્ર નવ કાળનું ચક્ર-પડું (૨) [લા.] ભાગ્યનું (૨)લગ્ન વગેરેનું કામ; રૂડો અવસર. પ્રવણ વિ. કાર્યમાં લાગેલું. ચક્ર; જિંદગીના વારાફેરા (૩) મોટી આફત. (–ળ)
ચિન ન૦ પ્રવાહ ૫૦ કાર્ય સતત ચાલુ રહેવું તે. પ્રવીણ વિ. કાર્ય- | મતની–વિનાશની નિશાની. ૦ણ વિ. કાલને - સમયની ગ્યાનિપુણ. વાહક વિ૦ કારોબાર કરનારું (૨) ૫૦ કારભારી. યોગ્યતાને જાણનારું (૨) ૫૦ જોશીજ્ઞતા સ્ત્રી૦. (–ળ)જવર
વાહક સભા સ્ત્રી કાર્યવાહકોનું મંડળ. ૦વાહી સ્ત્રી કાર્ય પુંકાળરૂપ જરૂર; મેત નિપજાવે એવો તાવ. ૦ત્રય ન૦ ત્રણે ચાલે કે ચાલ્યું તે અથવા તે ચલાવવાની રીત; પ્રેસિડિઝ પ્રેસી- કાળને - ભૂત, ભવિષ્ય અને વર્તમાનનો સમૂહ. દોષ ૫૦ જર' (૨) કાર્યક્રમ. વ્યવસ્થિતિ સ્ત્રી કાર્યો કરવામાં વ્યવ- સમયનો દોષ (૨) કાળવ્યક્રમ. ધર્મ ! સમયને યોગ્ય એવો સ્થિતતા; વ્યવસ્થાબુઢિ. ૦શક્તિ સ્ત્રી કાર્ય કરવાની શક્તિ. ધર્મ, કર્તવ્ય કર્મને માર્ગ (૨) સમયનો ધર્મ-ગુણ –નિયમ (૩) (૨) “એનર્જી (૫. વ.). ન્સરણિ(–ણી) મીત્ર કાર્ય કરવાની મેત; યમ, નિકા સ્ત્રી મતની નિદ્રા. નિર્ણયj૦ સમયને સરાણી – પદ્ધતિ. સંજ્ઞા સ્ત્રી કેઈ બે ભાવની વચ્ચે અમુક નિર્ણય કરે તે. નેમિ ૫૦ (સં.) એક રાક્ષસ રાવણને મામ સંબંધ, કાર્ય વગેરે બતાવવા નક્કી કરેલી સંજ્ઞાઓ (જા.),૦સાધક (૨) હિરણ્યકશિપુનો પુત્ર. ૦પાશ પુત્ર યમને ફાંસે. (–ળ)વિ૦ કાર્ય સાધે-પાર પાડે એવું. ૦સાધકતા સ્ત્રી૦. ગ્લાયક પુરુષ છું. (સં.) યમરાજા. () બલ(–ળ) ન૦ સમયનું સંખ્યા સ્ત્રી મંડળનું કાર્ય કરવાનું જરૂરી સભ્યોની નાનામાં બળ. બંધ કાળપાશ. ૧ભાથી વિ૦ વિકરાળ; બિહામણું. નાની સંખ્યા; કેરમ'. સિદ્ધિ સ્ત્રી કાર્યની સિદ્ધિ; કામ પાર oભેદ પુ. સમયનો કેર કે ફરક. ભૈરવ ૫૦ (સં) શિવ (૨) પાડવું તે. સૂચિત-થી)સ્ત્રી, કામની યાદી; ઍજેન્ડા. સ્થાન શિવનો એક મુખ્ય ગણ, ૦માન ન સમયનું માપ (૨) સમય નવ કાર્ય કરવાની જગા; કાર્યાલય (૨) કારસ્તાન. –ર્યા કાર્ય - સંજોગોની યોગ્યાયેગ્યતાની ગણતરી (૩)ઋતુનું-વાતાવરણનું ને [+અકાર્ય] કાર્ય અને કાર્ય કરવા જેવું ને ન કરવા જેવું આકલન કરવું તે. ૦માપક વિ. સમયને માપે એવું (૨) ૦ કામ સારું ને નરસું. [વિવેક =તે વિષે વિવેક કે સમજબુદ્ધિ. કાળમાપક યંત્ર; “કમિટર'. (–ળ)યવન !૦ (સં.) દાન
વ્યવસ્થિતિ = તેમાં વ્યવસ્થિતપણું હોવું તે; તે બાબતને વિને એક રાજા. (–ળ)રાત્રિ(ત્રી) સ્ત્રી ઘોર અંધારી રાત વ્યવસ્થિત વિવેકવિચાર.]ર્યાનુક્રમ j[+અનુક્રમ] કાર્યક્રમ. (૨) કાળરૂપી રાત્રી; જગતના નાશની રાત્રી; બ્રહ્માની રાત (૩) -ર્યાવિત વિ[+અનિવત] કાર્યવાળું; કાર્ય સાથે સંબંધવાળું. કાળીના જન્મની રાત્રી (૪) ૭૭ વર્ષે આવતી આસો સુદ આઠમ ર્યાથી ૩૦ [ - અથ] કાંઈ કામ સારુ આવેલું; કામ કરવા કે શ્રાવણ વદ આઠમની રાત (૫) યમરાજાની બહેન. વિપર્યાસ કે કરાવવા ઇચ્છતું-ર્યાલય ન[+ આલય] કામ કરવાની જગા; ૫૦ જુઓ કાલક્રમર્દોષ. વિવર્ત પુંકાલનું ફરવું – બદલાવું તે; ‘ફિસ'.—ર્યાવલિ(–લી) સ્ત્રી કામની યાદી; કરવાના કાર્યો વારે કેરે. ૦ગ્યક્રમ મું. કાલક્રમષ. સિદ્ધ વિ. કાળની તે; એજેન્ડા. –ચેંક ૫૦ [ + અંક ] કેટલું કાર્ય કરી શકે તે કસોટીએ ઊતરેલું–લાગ ૫૦; ન૦ (+ અગસ) કાળું અગરુ. બતાવતે (કાર્યશક્તિ) અંક (પ. વિ.). ત્તર વિ [+ઉત્તર] -લાગ્નિ ! [+ અગ્નિ] કાલરૂપી અગ્નિ; પ્રલયાગ્નિ. –કાતિમકાર્ય થઈ ગયા પછીનું; “એકસ પિસ્ટ-ફેકટ' (મંજુરી)
દોષ ૫૦ [+ અતિક્રમદેવકાલક્રમદષ. -લાતિપાત કાર્ષા પણ [] એક પ્રાચીન સિક્કો
[+અતિપાત] કાળ વીતી જવો તે; ઢીલ. –લાતીત વિ. કાલ (લ) સ્ત્રી [સં. ૧; ; પ્રા. 4] ચાલતા દિવસની [ + અતીત ] કાલથી અતીત -પર (૨) વીતી ગયેલું (૩) જાનું
આગળ કે પાછળનો દિવસ (૨) અ૦ ગઈ કાલે અથવા આવતી થઈ ગયેલું. લાનુક્રમ પું[+ અનુક્રમ] કાલક્રમ, લાવધિ કાલે (૩) [લા.] હમણાં થોડા દિવસ ઉપર કે પછી. [ઊઠીને = ૫૦ [ + અવધિ) કાલની અવધિ; નક્કી કરેલ સમય. -લાષ્ટમી ભવિષ્યમાં; આગળ જતાં.–ઉપર રાખવું = મુલતવી રાખવું; ઢીલ સ્ત્રી[ + અષ્ટમી] કાર્તક વદ ૮, –લાંતક ૫૦ [+ અંતક] કરવી.]. -લે (લે.) અ [સં. શત્રુ; ચે; પ્રા. 7િ] જુઓ (સં.) શિવ (૨) યમ લાંતરે અ૦ [+ અંતરે] જુઓ કાળાંતરે કાલ અ૦
કાલકલાઈ સ્ત્રી બચપણ; નાનપણ કાલ [+], –ળ સમય; વખત (૨) સમયનું માપ; વેળા (૩) | કાલકા, કાલકૂટ, કાલક્રમ, ૦ણ, દોષ, કાલક્ષેપ, ૦ણ, કાલમેત; નાશ (૪) મેસમ; તુ (૫) જ્યાં ઠેકે ન આવે એવું ખેપન, કાલગંગા, કાલગ્રસ્ત, કાલચક, કાલચિન જુએ માત્રાનું સ્થાન (સંગીત). ૦કા સ્ત્રી (સં.) કાળકા માતા. કૂટ | કાલ' (સં.)માં ન હલાહલ ઝેર (૨) અફીણ (૩) સમુદ્રમંથનને અંતે નીકળેલું | કાલચુરી ન૦ એક પક્ષી [૦નેમિ જુઓ ‘કાલ [.]'માં અને શિવે પીધેલું તે હલાહલ. (–લાનુ)ક્રમ પુત્ર વખતનું જવું કાલ- ૦૪, જવર, ત્રય ૦, ૦ધર્મ, નિદ્રા, નિર્ણય, -વહેવું તે (૨) કાળગણનાની ક્રમિકતા. ૦૪મણ નવ વખતનું કાલ પણ ન કાલાપણું; કાલા થવું તે જવું તે (૨)વખત કાઢવો – આળસમાં વિતાવ તે. (–લાનુ)-| કાલ- ૦૫ાશ, પુરુષ, બેલ, બંધ જુઓ “કાલ [8.]'માં
મદોષ છું. કાળની ગણનામાં કે સમાજમાં દષ; “એને- કાલભૂત ન૦ [f. લાલુદ્ર] જોડાની અંદર ઠોકવાનો લાકડાનો નિઝમ'. ૦ક્ષેપ ૫૦, ૦ક્ષેપણ, ૦પન નવ વખત ગુમાવો પગને ઘાટ (૨) ઘાટ; બીબું (૩) પાયે; એઠું (કજિયાનું) (૪) તે; ઢીલ –વિલંબ કરે તે. ખંઢ પું. પિત્ત પેદા કરનાર અને | [લા.] મુર્ખ
[૦રાત્રિ જુઓ “કાલ [.]'માં શિરાઓનું મેલું લોહી શુદ્ધ કરનારે એક માટે માંસલ અવયવ | કાલ- ૦ભાથી, ભેદ, ભૈરવ, ૦માન, ૦માપક વ્યવન, યકૃત. ખેપન ન જુએ કાલક્ષેપણ, ગંગા શ્રી. (સં.)યમુના | કાલરી મીઘાસની ચોખંડી યાકી – ગંજી [મેળવી ઘંટવું નદી. પ્રસ્ત વિકાળનો ગ્રાસ થઈ ગયેલું જૂનું થયેલું; “ઍબ્સ- 1 કાલવવું સક્રિ. (રે. ~વિમ, મ. વાવળે] પ્રવાહી સાથે
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org