________________
કટુપત્ર]
૧૪૮
[ કડલ
૦૫ત્ર ૧૦ પિતપાપડે. ૦ફલ(–) ન૦ કડવું ફળ (૨) કારેલું કકેડે(–ર) HT. ર? હિં. નામ. તા- 1] (૩) ઇદ્રવારણું (૪) ઝેરી નારિયેળ, કક્તિ સ્ત્રી [+કવિત] બારી; અગાસી, દાદરે ઈત્યાદિ સ્થાનેએ પડી ન જવાય તે માટે કટુ ઉક્તિ -વાણું કે વચન
કરેલી આડ (૨) ગોખ; ઝરૂખે (૩) ખટારે; મેટું ગાડું, કટેવ સ્ત્રી, જુઓ કુટેવ
[ કઠેડે ચઢવું = મુશ્કેલીમાં આવી પડવું; ખટે કે જુદે રસ્તે ચડી કટેશન્સ)રી ન૦ ગળાનું એક ઘરેણું
જવું.] –ડી સ્ત્રી, નાનો કઠેડો કટોકટી સ્ત્રી . નટ પરથી] અણીને – બારીક સમય; કટોકટી કઠેડી સ્ત્રી, દિયું ન૦ નાનું કઠેડું [ની પેટી; લાકડિયું કટોદાન ન [સર૦ હિં. વોરાનો ડબો; દાબડો
કઠોનસં. 19મા ] મસાલો રાખવાની ખાનાવાળી લાકડાકટોરી સ્ત્રી [સે. કોરી; સં. રોરા] વાડકી (૨) કાપડાને સ્તન- કઠેડે ૫૦ [જુઓ કઠે] ગોખ (૨) વહાણનો પાછલો ભાગ. ભાગ ઉપર રહેતો કાપલો. - j૦ વાડકે
[કઠેડે ચઢવું = જુઓ કઠેડે ચડવું. કદર વિ. [ર્દિ. પ્રા. ટ્ટ ઘણું સખત (૨) ચુસ્ત; આગ્રહી (૩) | કઠોદર ન [કઠ (કઠણ, કઠતું) + ઉટર] પેટનો એક રોગ જીવલેણ
[‘સ્તીને ભંગ કઠેર વિ. [૪] કર્કશ (૨) કઠણ (૩) નિર્દય. છતા–રાઈસ્ત્રી, કદા(દી) સ્ત્રી [સર૦૫. કટ્ટા, પ્રા. ટ્ટ (સં. ૧)] અકા; ૦૫ણું ન૦ ક૬ વિ૦ જુઓ કટ્ટર
કઠોળ ન [સં. ૧ઠો] દાળ પડે એવું – દિલ અનાજ કક સ્ત્રી [સં. ટ] તાડછાંની કેથળી - સાદડી
કહ(ડ) સ્ત્રી[સં. શટિ,પ્રા. ]િ(કા.)કમર; કેડ.– દિયું નવ કેડિયું કઠ સ્ત્રી, જુઓ કઠવું] કઠારે; બફારે (૨) આંતરિક પીડા; | કઠ સ્ત્રી એક વાર ખાંડેલી ડાંગર; કરડ(૨)ગણુને અપાતી વસ્તુ અમંઝણ (૩) કઠણાઈ
ઉપર સેંકડે અપાતો વધારે કરડ કઠ ! [i] (સં.) એક ઋષિ (૨) નવ; સ્ત્રી (સં.) કઠોપનિષદ | કઠ,૦૮ અ૦ (રવ૦) એવો અવાજ કરીને. કહતું વિ૦ જુઓ કઠણ વિ. [4. કઠિન ઝટ ભાંગે કે પિચું નહિ એવું; સખત (૨) કકડતું. કહેવડી સ્ત્રી, ખાતાં કડકડે એવી વડી; ફૂલવડી. ૦કહેવું
અઘરું; મુશ્કેલ (૩) મજબૂત (૪[લા.] દુઃખદાયક (૫) નિર્દય | અક્રિટ જુઓ કકડવું. [કઢકઢાવવું સક્રિ. (પ્રેરક), કઠકહાવું (૬) સાબુનું ફીણ ન વળે એવા ગુણવાળું (પાણી); “હાર્ડ” (૭) અક્રિ. (ભાવે)]. ૦કાટ (૨)અ૦ જુઓ કકડાટ. કરાટી ઘણી ગરમી જીરવી શકે એવો (કાચ); “હાર્ડ” (૨. વિ.). સ્ત્રી, જુઓ કકડાટી(૨)અ૦ કકડાટ કરીને. [–બેલાવવી = [–છાતીનું = દુઃખ કે સંકટ ખમી શકે તથા તેની સામે થઈ શકે રૂઆબ બેસાડવો; સખતાઈ કરવી.] કઢાવવું સક્રિ. કકડાવવું. તેવું. (છાતી, હૈયું) કઠણ કરવું = દુઃખની અસર મન પર ન થવા કતિ વિ૦ ક કડેલું; કડક (૨) સફાઈબંધ ઈસ્ત્રીબંધ. કકિયું દેતાં તેને દઢ કરવું.]. છતા સ્ત્રી, ૦૫ણું ન૦, –ણાઈ–શ) ન; (– j૦) ટટિયું; “ઈન્ફલુએન્ઝા” રોગ. ૦કડીને અ૦ જુઓ સ્ત્રી, કઠણ હોવું તે
કકડીને (૨) ધસારાબંધ; ઘણા જ જેશમાં કઠપંજર ન૦ [+qનર) કાઠડે; હેદો
કડક વિ. [૧૦] બકે બોલે એવું (૨Xાં. વટ] કઠણ; આ કરું કઠપૂતળી સ્ત્રી. [હિં. પુતી] કાછની પૂતળી કે રમકડું (જેને | (૩) કાચું; અપરિપકવ (૪) કડાકાવાળું; ભૂખ્યું; ઉપવાસી (૫) તાર કે દોરી બાંધી ખેલ કરાય છે) (૨)[લા.] તેમ બીજાની દેર- સ્ત્રી. [૪. વંટ] કાનનું એક ઘરેણું (૬) તખતી (બારીની). વણી કે દોરીસંચારથી વર્તનારું
બંગાળી વિ૦ સાવ ખાલી – નિર્ધન. –કાઈ, –કાશ સ્ત્રી, કઠરાઈસ્ત્રી. [‘કઠવું” ઉપરથી] અકળામણ; મૂંઝવણ
કડકતા (૨) નાણાંની તાણ કઠલે પૃ. જુઓ ખટલે ૧, ૨
કઠેકઠતું, કકડવડી, કઠેકઠવું, કડકહાટ, કઢકઠાટી, કટકટાવવું, કઠવું અક્રિ. સં. ૧, પ્રા. વ] દુઃખ થવું; મંઝાવું (૨)બફારો કઢકઢાવું, કાકદિત,કાકડિયું(–),કકડીને, કડકાઈ(શ) મારવ – લાગ (૩) કઠણ લાગવું; ખંચવું
જુઓ “કડમાં કડ પુધી તેલ ભરવાને ગાડ (૨) [વું. શાક ઉપરથી] .
કકા-બાસ વિ૦ જુઓ કડક બંગાળી કુવામાં બેસાડાતું લાકડાનું ચોકઠું
કટકાવવું સક્રિ [કડક’ પરથી ક્રિ૦૧] વગાડવું (પડઘમ ઇત્યાદ્રિ) કઠામ ન [ક +ઠામ] જુઓ કઠેકાણું
કડકિયું ન [જુઓ “કડક” (૫) અર્થ] પુરુષના કાનનું ઘરેણું કઠારો છું. [‘કઠવું' ઉપરથી] બફારે; ધામ (૨) જુઓ કઠેડે કઠકી સ્ત્રી[જુઓ કડકી-કે] કકડી. -કે ૫૦ કકડે (૨) કઠિન વિ. [i] જુઓ કઠણ, તા-નાઈ સ્ત્રી
વિ૫૦ કડક કઠિયારી(ત્રણ) સ્ત્રી- [જુઓ કઠિયારે] કઠિયારાની સ્ત્રી (૨) ક(-૨)કેચલી સ્ત્રી, કરચલી; કરચોલી કઠિયારાનું કામ કરતી સ્ત્રી. - ન૦ કઠિયારાને ધંધે
કહખેદ ૫૦ [fહં. વટવૈત] કડો બોલનાર ભાટ કકિયારે છું. [. વાછર, પ્રા. હાર] લાકડાં કાપી વેચ- 1 કહખે ! [હિં] દુહા જેવી વીરરસની એક રચના વાનો ધંધો કરનાર
કહછી સ્ત્રી [સે. ૪) રસોઈ હલાવવા કે પીરસવાનું છેડે કઠિ પિસે; દેઢિયું
વાટકી જેવું લાંબી દાંડીનું એક સાધન. - j૦ મેટી કડછી. કકે અ [મારવાડી] કયાં. જેમ કે, “અઠે કઠે
[-હલાવ = ઘાલમેલ કરવી; દખલ દેવી; માથું મારવું.] કઠેકાણું ન [ક +ઠેકાણું] કુમળી જગા; દેખાડતાં શરમ આવે | કડછું વિ૦ જુઓ કચું એવી જગા (શરીરની) (૨) ખરાબ - કોલી જગા; કઠામ કડછો જુઓ “કડછી'માં
[ તે તાર કઠેડી સ્ત્રી, જુઓ “કઠેડે'માં
કહઝલ j૦ [સરવેમ, દશી) સતાર બીન જેવાં વાદ્યોમાં પડખે
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org