Gujarati Sahitya Kosh Part 01

SR No.: 016103
Original Sutra Author: N/A
Author: Jayant Kothari, Jayant Gadit, Chandrakant Sheth, Raman Soni
Publisher: Gujrati Sahitya Parishad
Publication Year: 1989
Total Pages: 534
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 17 MB

Page 352

સંદર્ભ : ૧. કવિચરિત : ૩; ૨. ગુસાઇતિહાસ : ૨, ૩. ગુસી- કૃતિ : ૧. પ્રાતીસંગ્રહ: ૧; ] ૨. જૈનયુગ, કારતક-માગશર મધ્ય; ૪. પ્રાકૃતિઓ; ૫. સંતવાણી (પ્રસ્તાવના); ૬. સોરઠની ૧૯૮૩–મેઘાકૃત તીર્થમાળા’ સં. તંત્રી. વિભૂતિઓ કાલિદાસ મહારાજ, ઈ. ૧૯૬૧; ૭. સોસંવાણી; []૮. સંદર્ભ: ૧. પ્રાચીન ગુજરાતી સાહિત્યમાં સમાજજીવન, બાબુઆલિસ્ટઑઇ : ૨, ૯. ગૂહાયાદી; ૧૦. ફૉહનામાવલિ. [.સો.] લાલ મ. શાહ, ઈ. ૧૯૭૮;] ૨. જૈનૂકવિ ઓ : ૧, ૩(૧); ૩.
મુપુગૃહસૂચી; જ. હજૈજ્ઞાસૂચિ: ૧.
[કાત્રિ.] મૂળદાસ-૨ : જુઓ મૂલદાસ.
મેઘ-૨ [ઈ. ૧૫૫૩માં હયાત]: તપગચ્છના જૈન સાધુ. જિનમેગલ [ઈ. ૧૬મી સદી ઉત્તરાધ : આખ્યાનકાર. અપરનીમ માણિક્યના શિષ્ય. “પરિગ્રહ-પરિભાણચોપાઇ (ર.ઈ ૧૫૫૩)- કર્તા. નારાયાણદાસ. જ્ઞાતિ કરડુએ, પિતાનું નામ ગોવિદ, 'ઉગ્રસનકૃત સંદર્ભ : જૈન સત્યપ્રકાશ, જાન્યુ. ૧૯૪૬-'જૈસલમેરકે જેને દાન નગર(?)ના વતની.
ભંડારોકે અન્યત્ર અપ્રાપ્ય ગ્રંથોંકી સુચી', . અગરચંદ નાહટા. એમની કૃતિઓ ઇ. ૧૫૭૩ અને ઈ. ૧૫૮૧ વચ્ચેનાં રચના
શિ.ત્રિ.] વર્ષ દર્શાવે છે. એ ઉપરથી કવિ છે. ૧૯મી સદીના છેલ્લા ચરણમાં દયાત હોવાનું કહી શકાય.
મેઘ(મુનિ)-૩[ઈ. ૧૬૩૪માં હયાત] : જૈન સાધુ. “સાહ રા . સીમૂળ કથાવસ્તુનો બહુધા સંક્ષેપમાં સરળ સાર આપતી એમની રાસ’ (ર.ઈ. ૧૬૩૪ સં. ૧૬૯૦, પોષ વદ ૮)ના કર્તા. ચારે કૃતિઓ-૧૮ કડવાંનું ‘જલંધરાખ્યાન' (ર.ઈ. ૧૫૭૩/સ. સંદર્ભ : જૈન સત્યપ્રકાશ, મે ૧૯૫૩-“શ્રી મેઘમૃનિ રચિત સાહ ૧૬૨૯, ફાગણ સુદ ૧૧, ગુરુવાર; મુ.), ૧૬ કડવાંનું ‘પરીક્ષિતા- રાજસી રાસકા ઐતિહાસિક સાર', ભંવરલાલ નાહટા. [8,ત્રિ] ખ્યાન” (ર.ઈ. ૧૫૮૦ સં. ૧૬૩૬, મહા સુદ ૫, ગુરુવાર, મુ.),
મેઘ-૪ [
] : જૈન સાધુ કાંતિવિયના ભાલણની તવિષયક કૃતિની અસર દેખાડનું ૧૦ કડવાં ધૃવા
શિષ્ય. ૭ કડીની છઠા આરાની ઝાયર(મુ.)ના કર્તા. ખ્યાન' (ર.ઈ. ૧૫૮૧/સં. ૧૬૩૭, આસો સુદ ૫, રવિવાર; મુ),
કૃતિ ૧. સઝાયમાળા(પ); ૨. સસંપમહાભ્ય. શિ.ત્રિ.] નચિકેતાના ચરિત્રને ૧૫/૧૮ કડવાંમાં આલેખતું ‘નાસિકતાખ્યાન (મુ.)-વર્ણનરીતિની દૃષ્ટિએ કંઈક નોંધપાત્ર ગણાય એવી છે; મેઘ-૫ [
]: જૈન સાધુ. તેમના શિષ્ય. વિશેષ રૂપે ‘નાસિકતાખ્યાન'.
૭ કડીના સ્તવન(મુ.)ના કર્તા. આ કવિનું ૬૬ કડવાંનું ‘વિરાટપર્વ' (ર.ઈ. ૧૫૮૩/સં. ૧૯૩૯, કૃતિ : જંકાપ્રકાશ : ૧
[શ્રા.ત્રિ.] આસો સુદ ૧૦, બુધવાર, અંશત: મુ.) મળ્યું છે. તેમાંનાં પહેલાં
મેઘ-૬ [
] : જૈન. ૫ કડીના સંભવ૧૫ કડવાં નાકરની તવિષયક કૃતિની છાયા જેવાં છે.
| નાથનું સ્તવન (મુ.)ના કર્તા. કૃતિની અંતિમ પંકિતને કારણે કર્તાકૃતિ : ૧ કવિ મેગલકૃત ‘જાલંધરાખ્યાન અને પરીક્ષિતાખ્યાન',
નામ “મેઘ’ છે કે “મેઘવિશાળ' એ સ્પષ્ટ થતું નથી. રાં. જ. કા. પટેલ, ઈ. ૧૯૫૮; ૨. નાસિકેતાખ્યાન અને ધૂવા
કૃતિ : જિસ્તમાલા.
[8ાત્રિ] ખ્યાન, સં. ભ. ભા. મહેતા, ઈ. ૧૯૨૬, ૩. વિદ્યાપીઠ, મેજન ૧૯૮૨-મેગલકૃત વિરાટપર્વનાં કેટલાંક અપ્રગટ કડવાં', સં. મેઘ(ધારવા)-૭ [
]: ૩૧ કડીના ૧ ઉષા અ. ભટ્ટ.
| ભજન(મુ.)ના કર્તા. સંદર્ભ : ૧. કવિચરિત : ૧-૨; ૨. ગુસાઇતિહાસ : ૨, ૩. કૃતિ : દુર્લભ ભજનસંગ્રહ, પ્ર. ગોવિંદભાઈ રા. ધામેલિયા, ઈ. ગુસારસ્વતો; જ. પ્રાકૃતિઓ; [] ૫. આલિસ્ટઑઇ : ૨; ૬. ૧૯૫૮.
[ત્રિ.] ગૂહાયાદી; ૮. ડિકૅટલૉગબીજે.
રિ.સી.]
મેઘચંદ્ર : આ નામે ૪ કડીની “રોહિણી-વાસુપૂજ્યની સ્તુતિ (મુ.) મેઘ(મુનિ) : આ નામે ૮ કડીની ‘શૂનડી'(મુ.) અને ૨૩ કડીનું એક
અને ૭ કડીની ‘વિજયદેવસૂરિ-સઝાય’ મળે છે. આ કૃતિઓના ‘શત્રુંજ્ય-સ્તવન’ એ કૃતિઓ નોંધાયેલી છે. આ કર્તા ક્યા મેઘ કતા
* કર્તા એક છે કે જુદા તે નિશ્ચિત થઈ શકે તેમ નથી. મુનિ છે તે નિશ્ચિત થતું નથી.
કૃતિ : દસ્તસંગ્રહ. કૃતિ : શ્રી શત્રુંજ્યતીર્થાદિ સ્તવનસંગ્રહ, સં. સાગરચંદ્રજી,
સંદર્ભ : હજૈજ્ઞાસૂચિ: ૧.
.ત્રિ] ઈ. ૧૯૨૬.
મેઘજી [ઈ. ૧૬મી સદી ઉત્તરાધ : પિતા કાશી. ખંભાતના વતની, સંદર્ભ: પાંગુહસ્તલેખા.
NAJ “રુકિમણીહરણ” (ર.ઈ. ૧૫૬૧), “હનુમાનચરિત્ર' (ર.ઈ. ૧૫૯૧) મેઘ-૧/મેહો [ઈ. ૧૪૪૩માં હયાત] : જૈન. ગુજરાત, સૌરાષ્ટ્ર,
તથા ‘સુદામા-આખ્યાન’ના કર્તા. મેવાડ અને મારવાડનાં ૧૨૦ તીર્થોનું વર્ણન કરતી ૮૯૯૧ કડીની
સંદર્ભ: ૧. ગુજૂકહકીકત; ૨. પ્રાકૃતિઓ; ] ૩. સાહિત્ય, ‘તીર્થમાલા (મુ.), ૪૦ કડીનું ‘રાણકપુર-સ્તવન' (ર.ઈ. ૧૪૩),
ઑકટો. ૧૯૧૬-જૂનાં કાવ્યોની થોડી હકીકત', છગનલાલ વિ. ‘ચંડિકા-છંદ' (ર.ઈ. ૧૪૪૪ આસપાસ) અને ‘નવસારી-સ્તવન” એ
રાવળ.
[કી.જો] કૃતિઓના કર્તા.
મેઘનિધાન [ઈ. ૧૬૩૨માં હયાત] : ખરતરગચ્છના જૈન સાધુ. મૂળદાસ-૨ : મેઘનિધાન
ગુજરાતી સાહિત્યકોશ: ૩૨૩