________________
ખડકલા
ખડકલા પું૦ ખડકેલી થીોને જથ્થા; ઢગલા ખડવુ'સક્રિ॰ઉપરાઉપરી ગાઠવવું; સીંચવું ખડકી સ્ત્રી [સં. લડવી] ધર આગળની ખાંધેલીમાંરણાવાળી છૂટી જગા,ડેલી(૨) એ અથવા વધારે ઘર આગળની એક સામાન્ય દરવાજાવાળી ગલી કે શેરી (૩) એવી જાતની–દરવાજાવાળી રચના અથવા એની ઉપરની ડેલી
૧૭૯
ખડખડ અ૦ [વ૦] ખડખડ એવા અવાજ કરીને (હસવું) (ર) સ્ત્રી॰ એવે અવાજ (૩) [લા.] ખટપટ; ડખલ; પીડા; ઉપાધિ (૪) તકરાર, ખટપટ. તુવિ॰ ખડખડ અવાજ કરતું (ર) ન॰ સૂકું નાળિયેર (૩) ખરતરફ થવુ તે [લા.]. ખડખડતુ આપવું = કાઢી મૂકવુ ભડભડ અ॰ ભડભડ એવા અવાજ કરીને (૨) સ્ત્રી॰ એવા અવાજ (૩) ગરબડ. ત્રુ' અક્રિ॰ ખડખડ અવાજ થવા. -ડાટ પુ॰ ખડખડ એવા અવાજ (૨) અ॰ એવા અવાજ કરીને (હસવુ). –ડાવવુ સક્રિ॰ જુએ ખખડાવવુ. –ડિયુ' વિ॰ (૨) ન॰ ઝુ ખડખડતું. (૩) વસાય ખેાલાય એવી નાનાં નાનાં પાટિયાંની બારીબારણામાં મુકાતી રચના (૪) અ॰ ખાવાની વાની [શિંગડું ખડગ ન૦ ખડ્ગ; તલવાર (ર) ગેંડાનું ખડગ પું॰ ખડક; ચૂડી ખડચપા પુંકે. હનુ=માટચ'પા]એક જાતના ચા [હાડકાંનું; આળસુ ખડણ વિ॰ [‘ખડવું” ઉપરથી] હરામ ખડતર(–લ) વિ॰ [ સેં. વરત] દુઃખ ખમી શકે એવું; ખરવાણ (૨) મહેનતુ (૩) મજબૂત બાંધાનુ (૪) તુચ્છ ખડતાલ(−ળ)વું સ૦કિ॰ ખરી વડે તાડવું ટેકવું -ખેાદવું (જમીન) ખડતુ (–તૂસ)ન૦ ખડખડતું; રજા; ખરતરફી ખડદું ન ખડક્ષુ'; પ્રવાહી પદાથ નું જામેલું ચાસવુ ખડદું ન॰ ખૂધરું; છિદ્ર; દેષ
Jain Education International
ખડા
ખડધાનન૰[ખડ’જેવુ ધાન’]વગર ખેડશે: ઊગતું –ખેડચા કે વાગ્યા વિના થતું ધાન (સામા, મશ્કી વગેરે) (૨) હલકી જાતનું અનાજ ખડધાયેલુ, ખડધાલ વિ॰ [ખધરાવું] ચાઠાં, ખૂજલી ઇત્યાદિ થવાથી ખરાબ થયેલું; કીડ પડી હોય તેવું; ખવાયેલું (૨) ખરડાયેલુ; મેલુ' (૩) ધસાયેલુ'; નબળું ખડપવું સક્રિ॰ [જીએ ખડવું]ખાતરી– ઉખેડી કાઢવું; સેારવુ ખડપુ ન[ખૂરપી]ખડપવાનું ઓજાર, –પે પું જુએ ખરપે, ખરપડી [નીચુ ખડબચડુ' વિ. ખાડાખેંચાવાળુ, ઊંચુ ખડબાદાર વિ॰ ખડખાં નીકળે એવુ ખડ ન॰ જામી ગયેલા પ્રવાહીનું ચાસવું; ખડ
ખડબૂચ ન૦ [શે. રથુન, ા લğગદ્] એક જાતનું ફળ; તરબૂચ. “ચી સ્ત્રી તેના વેલા; તરબૂચી. ચુ' ન॰ ખડબૂચ ખડભડ સ્ત્રી [ત્ર૦] એવા અવાજ (૨) ઞરખડ; ધાંધલ (૩) કજિયા; એલાખાલી (૪) દખલ. ૩ અક્રિ॰ ખડભડ અવાજ થવા (ર) આલાખાલી થવી. પાટવું. ખડભડ અવાજ (૨) ગરબડ; ધાંધલ ખડમા(-માં)ડી સ્ત્રી એક જીવડુ ખડમોસાળ નવે. વઝુ + મેાસાળ ] માનું કે બાપનું મેાસાળ [માપ ખડવેવાઈ પું॰ [૩. લઘુવેવાઈ ]વેવાઈના ખડવું સક્રિ॰ [ત્રા. હજુ = મર્દન કરવું] ખરડવું, લેપ કરવેા (ર) ડાઘ લગાડવા (૩) સÎાવવું; આળ મૂકવું (૪) નઠારા કામમાં સામેલ કરવું ખડવું અગ્નિ [વે. લિંગ] અટકવું; કાવું; થભી જવું (ર) હાથપગ ઇ૦ અવયવ ઊતરી જવા (૩) આખડી પડવું; પડી જવું
ખડગ અ॰ [૧૦] એવા અવાજ કરીને ખડા સ્ત્રી મેઘધનુષ્ય
ખડા શ્રી પાડી; ચાખડી. ૰ઉતાર વિ॰
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org