________________
५९९
अंगद उत्तर पंचाल (रोहिलखंड) -नी राजधानी. अंगद पुं० (१) वालिनो पुत्र. रामे तेने रावणने त्यां विष्टि करवा मोकल्यो हतो. (२) दशरथ-पुत्र लक्ष्मणनो पूत्र. अंगिरस पुं० ब्रह्माना १० मानस पुत्रोमांना एक; सप्तर्षिमांना एक; बृहस्पतिना पिता. अंजना स्त्री० केसरी वानरनी पत्नी; हनुमाननी माता. मरुत् देव (पवन) तेने देखी मोहवश थई गया हता; पण ते तेमने वश न थई. पछी मात्र मरुत् देवनी कामेच्छाथी ज तेने पवनना जेवो बळवान पुत्र थयो. हनुमान तेथी मारुति पण कहेवाय छे.. अंतर्वेदि (-दी) स्त्री० गंगा-यमुना वच्चेनो, प्रयागथी हरद्वार सुधीनो पवित्र प्रदेश. अंधक पुं० (१) एक असुर. तेने हजार माथां हता. स्वर्गमांथी पारिजात वृक्ष हरी जवा गयो त्यारे शिवे तेने मार्यो हतो. (२) यदुनो वंशज अने श्रीकृष्णनो पूर्वज. तेना भाई वृष्णि साथे ते अंधक-वृष्णिओना प्रसिद्ध कुळनो पूर्वज गणाय. अंध्र पुं० आजनो तेलंगण प्रदेश. पश्चिमे घाट, उत्तरे गोदावरी, दक्षिणे कृष्णा. अंबरीष पुं० मनुवैवस्वतनो पौत्र अने नाभागनो पुत्र. मोटो विष्णुभक्त गणाय छे. (२) सगरनो वंशज अने दशरथनो पूर्वज; त्रिशंकुनो पुत्र. अंबष्ठ पुं० तक्षशिलानी पूर्वे आवेलो प्रदेश तथा तेना वतनी. आजनो लाहोर तरफनो प्रदेश. अंबा स्त्री० काशीराजानी पुत्री. तेनी बे बहेनो साथे भीष्म तेने विचित्रवीर्य
आभीर साथे परणाववा हरी लावेला; पण तेनी सगाई शाल्वराज साथे थयेली होवाथी भीष्मे तेने पाछी मोकली; पण ते राजाए बीजाने घेर गयेली तेने स्वीकारवा ना पाडी; भीष्मे पण पोताना ब्रह्मचर्यव्रतने कारणे तेनी साथे परणवा ना पाडी. आथी भीष्मनुं वेर वाळवा तेणे शिवने आराध्या. बीजे जन्मे ते शिखंडी तरीके भीष्मना मृत्युन कारण थई. अंबालिका स्त्री० (जुओ अंबा) काशी
राजानी त्रीजी कन्या; पांडुनी माता. अंबिका स्त्री० (जुओ अंबा) काशी. राजानी बीजी कन्या; धृतराष्ट्रनी माता. आनर्त पुं० (१)वैवस्वत मनुनो पौत्र; शर्यातिनो पुत्र; एक सूर्यवंशी राजा. (२)हाल, सौराष्ट्र ; द्वारका (आनर्त नगरी) तेनी राजधानी; पछी वलभी तेनी राजधानी बन्यु. प्रभासतीर्थ तेमां आव्यु. आनर्तपुर, आनंदपुर न० उत्तर गुजरातन आजनुं वडनगर. ह्यएनत्सांगे तेनी मुलाकात लीधी हती. आपगा स्त्री० मद्र देशनी एक नदी; आजनी अयक; तेने कांठे शाकल नगर आव्यु हतुं. आभीर पुं० भारतना पश्चिम किनारा उपरनो देश (तापीथी देवगढ सुधीनो); गुजरातनो दक्षिण-पूर्व प्रदेश. आ प्रदेश चोक्कस क्यां आव्यो ते कहेवातुं नथी. महाभारतमा (२.३१) जणाव्या प्रमाणे आभीरो दरिया किनारा नजीक अने सरस्वती (सोमनाथ-गुजरात नजीकनी)नदीने किनारे रहेता हता. एक श्लोकमां जणाव्युं छे के कोंकणनी दक्षिणे, तापीना पश्चिमी किनारे विंध्य पर्वतमा आभीर देश छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org