________________
માલયવાન
૬૭
મિાજક
પિતાને અભ્યદય કાળ કયારે આવશે અને માલ્યવાન (૩) કિર્કિંધા પાસે આવેલું એક સામાન્ય - પિતાને પૃથ્વી પર નિર્ભય રીતે સંચરવાનું કયારે પર્વત. વાલિને વધ કર્યા પછી વર્ષાઋતુ પૂર્ણ પ્રાપ્ત થશે. એવા વિચારો આ અને એને ભાઈ થતાં સુધી રામ અને લક્ષ્મણ બને આના ઉપર કરતા હતા તેવામાં એકદા સુમાલી ગુપ્તરૂપે પૃથ્વી રહ્યા હતા. તે વા. રા. કિષ્ઠિ૦ સ૦ ૨૮. • ભારતપર આવી જુએ છે, તે વૈશ્રવણ લંકામાં મોટા માં અને અધ્યાત્મ રામાયણમાં આનું પ્રવર્ષણગિરિ અવર્ષથી રહે છે. આ ઉપરથી વિશ્રવા ઋષિને એવું નામ કહ્યું છે. કન્યા આપવાને તેને મનસૂબો થયો. તેનો હેતુ એ માલક દેશવિશેષ. હતા કે જે વિશ્રવાથી તે કન્યાને પુત્ર થયો ને માવેલક (૨) માવેલ દેશના રહેવાસી. / ભાર કદાચિત તેને લંકા મળી, તે સહેજે જ તેમાં દ્રોણ૦ ૧૭–૨૦. રહેવાનું બની આવે. આ મનસૂબા પ્રમાણે તે માલિક (૩) હરિવહન રાજાનું બીજુ નામ. પિતાની કન્યા વિશ્રવા ઋષિને આપી, ને થોડા માસ ઋષભ રૂપી રાક્ષસ, એના નળાનાં જરાસંધે જ કાળે તેને તેનાથી દશગ્રીવ ઇત્યાદિ પુત્ર પણ
ત્રણ ભેરી બનાવરાવ્યાં હતાં. | ભા૨૦ સ. ૨૧-૨૦, થયા | ભાર૦ સ૦ ૮.
માષશરાવય એક બ્રહ્મર્ષિ. (૩વસિષ્ઠ શબ્દ જુઓ.) કાંઈ કાળે રાવણાદિ મોટા થયા અને તપ માહિક દેશવિદેશ. | ભાર૦ થી ૯-૪૬. કરીને તેણે બ્રહ્મદેવને પ્રસન્ન કરી અનેક વરદાન માહિષક ભારતવષય દેશ. / અશ્વ, ૮૪–૧૧. પણું સંપાદન કર્યા. આ જોઈ સુમાલીએ પ્રહસ્ત, હાલનું મિસૂર. વિકટ, અકંપન, કાલિકામુખ, ધૂમ્રાક્ષ, દંડ, સુપાર્શ્વ, માહિષ્મતી કાર્તવીર્યની અનુપદેશ સંબંધી રાજસંહાદિ, પ્રઘસ અને ભાસકર્ણ ઇત્યાદિ પુત્ર તેની પાની | ભાર૦ સ. ૩ર-ર૩, ઈન્દોરથી દક્ષિણે સહાયે મોકલ્યા અને કેકસી ઉપરાંત રાક, પુત્કટ, ચાળીસ માઈલ પર નર્મદાના જમણું તટ પર બલાકા અને કુંભીનસી એ ચારે કન્યા પણ વિશ્રવા આવેલી નગરી – માહેશ્વર. ઋષિને જ આપેલી હેવાથી તેમની કુખે થયેલી માહિષ્મતી (૨) સૂર્યવંશી દશાશ્વ રાજાની રાજપ્રજા સ્વાભાવિક રીતે જ રાવણને સહાયક થઈ. પછી
ધાની, અલ્પ કાળમાં જ રાવણના હાથમાં લંકા આવવાથી માહિષ્મતી (૩) દક્ષિણ દિશાએ આવેલી નીલ પાતાળમાંના સર્વ રાક્ષસો ત્યાં રહેવા આવ્યા. તેમાં રાજાની એકલ દેશ સંબંધી રાજધાની. માલ્યવાન અને સુમાલી પ્રમુખ હોઈ તેમને આગ- માહિષ્મતા (૪) દક્ષિણમાં આવેલી એક નગરી. મન સ્વાભાવિક રીતે થયું, પરંતુ એકદા રાવણને માહિક ભારતવર્ષીય દેશ. / ભાર૦ ભીમઅ૦ ૯. દેવો સાથે સંગ્રામ થયો, તેમાં સુમાલી મરણ
માહેંદ્ર પર્વતવિશેષ. પામવાથી અને એક જ જીવતા રહ્યા | સ. ૨૮.
માહેન્દ્રા દેવધાની નગરીનું નામાન્તર, માલ્યવાન કયારે મરણ પામ્યા તે જણાતું નથી, માહેતા દેવધાની નગરીનું નામ. પણ રાવણે સીતા રામચંદ્રને પાછી આપવી એ માહેય ભારતવર્ષીય દેશ. / ભાર૦ ભીષ્મ અ૦ ૯. એણે રાવણને કરેલો ઉપદેશ મળી આવે છે. તે માહેશ્વર બ્રહ્મદેવના ચાલુ માસમાં હવેથી આવનારા ઉપરથી જણાય છે કે રાવણે સીતાને આણીને
ઓગણત્રીસમો દિવસ, (કપ શબ્દ જુઓ.) અશોકવનમાં રાખી ત્યાં સુધી જીવતા હો | વા.
માહેશ્વરજવર શંકર ભગવાનનું અસ્ત્રવિશેષ. / રા૦ યુધ૦ ૦ ૩૫.
ભાગ ૧૦-૬૩-૨૩. માલ્યવાન (૨) નીલ અને નિષધ, એ બે પર્વતને માહેશ્વરી ધારાતીર્થવિશેષ. | ભાર વ૦ ૮ર-૧૧.
સ્પર્શ કરીને રહેલ કેતુમાલ વર્ષને ઉત્તર સીમારૂપ મિજિક સંભવ. રુદ્ર ઉમામાં સિંચન કરેલા પર્વત. | ભાર૦ ભ૦ ૬–૧૩,
વીર્યમાંથી કેટલુંક પૃથ્વી પર પડયું, તેમાંથી ઉત્પન્ન